Cristoforo Landino Xandra 2, 6

Testo base di riferimento: A. Perosa, 1939

Cura dell'edizione digitale: S. Di Brazzano


6. ad Petrum Medicem de suis
et Maecenatis laudibus

Purpureis semper vernent tibi busta rosetis,

      Inque tuum tellus sit levis usque caput,

Vlla nec Elysios passim celebrata per agros

      Quam tua, Maecenas, rideat umbra magis,

5

Maecenas, inopes quondam miserate poetas,

      Maecenas Phoebi Pieridumque decus!

Te duce grandisonans consurgit in arma virumque,

      Olim qui denas vix cecinisset oves.

Alter erat tenuis pauper praeconis alumnus,

10

      Cuius erat Lalagen dicere posse labor;

Hic ubi Campanos a te deductus in agros

      Pauperiem verso sensit abire pede,

Protinus heroum Lesboo carmine laudes

      Et superum cecinit dulcia furta deum:

15

Nec mirum, tristi pulsis e pectore curis

      Libera si tantum mens agitabat opus.

Sed nunc Maecenas Tyrrhenis alter in oris

      Conspicitur, claris qui favet ingeniis.

Vos modo sublimi, vates, consurgite versu,

20

      Qui cupitis sacra cingere fronde caput,

Sive Sophocleis libet haec cantare cothurnis,

      Seu iuvat Aonii ludere more senis.

Nam Medicum Fesulis stabunt dum fulta columnis

      Atria magnanimis concelebrata viris,

25

Nec vos materies nec merces carminis unquam

      Deseret: hoc virtus praestat utrumque Petri.

Ille colit Musas, doctos colit ille poetas,

      Vnquam nec merita laude carere sinit.

Nam novit quaecumque armis, quaecumque togata

30

      Pace gerant clari nobilitate viri,

Ni fuerint magno Musarum fulta favore,

      Tendere in aeternum non reditura situm.

Ergo colit doctos, doctorum et carmine vatum

      Quae sint digna cani, maxima facta gerit.

35

Nusquam magnanimo genitus fortique parente

      Inceptis gravibus degener ipse fuit.

Nam tantum emicuit iuvenili in pectore quondam

      Consilium, quantum vix solet esse seni.

Inque dies crevit virtus crescentibus annis,

40

      Seque tulit gradibus accumulata novis.

Vnde et maturo gravior cum accesserat aetas,

      Nam cuncta ex usu mens meliora facit,

Quid mage iam sanctum vel quid divinius unquam

      Lydius Etrusca vidit in urbe leo?

45

Ergo agite, o vates, sublimi insurgite versu,

      Seu libeat natum dicere sive patrem,

Iam canite altisono Medicum pia carmine facta,

      Quis servata salus saepe fuit patriae.

Et si vos patriae pietas tenet ulla, parentes

50

      Iam patriae versu concelebrate novo.