Hecatosticha prima
Magnanime heroum princeps, spes unica lapsis
Ac miseris extrema salus, si afflatibus aures
Praestiteris mentemque piis, vel digna monente
Accipies vel grata tibi quin pondere quidquid
5
De rerum statuas, pietas tamen ipsa probetur
Nostra tibi simplexque fides. Age, maxime princeps,
Te facilem mitemque meis hortatibus adde.
En, duo praestantes populi, quos saeva vicissim
Vel fraus vel fortuna premens agitatque trhaitque,
10
Nobilis Ethruscis longeque illustris in agris
Exul ab urbe sua variisque laboribus actus,
Quique inter Ligurum veteres micat altior urbis
Milite ab Herculeo, proprius seseque suasque
Vt res aspicias, en, supplice voce precantur.
15
Quo faciem vultumque, ferox, avertis? An hostis
Te vetus incedit turbatque licentia Tusci?
An potius Genuae movet inconsulta rebellis
Factio? Magnanimi est iniustos temnere motus;
Parcere claementis, sed quos iniuria vexat
20
His ferre auxilium tetroque levare tyranno,
Munifici est iustique animi. Virtutibus hisce
Si morem penitus, si morem gesseris, omnes
Invidiae stimulos superans ac Nestoris annos,
Immortalis eris. Quid enim timet inclyta virtus?
25
Non hanc ignis edax, non hanc fremibunda Charybdis,
Terrarum caelive furor, non denique pestis
Vlla minax terrere queat. Nam sola fatetur
Ipsa deam sese virtus divumque parentem.
Nonne vides itidem tibi nunc contingere victus
30
Quod Croesus Sardis Lydosque et Lydia regna
Dixerat in praedam multo cum sanguine Cyro
Vertenti? Genuensis ager vastatur, id omne
Damno appone tuo. Rapitur castissima virgo?
Hinc trahitur matrona? Puer divellitur illinc?
35
Id tibi iacturae est. Portantur mille talenta?
At tua portantur. Miseranda strage virorum
Mille perit? Pereunt qui vivi teque tuumque
Nomen ad astra ferant. Quid verbis immoror? Vni
Detrimenta tibi, quidquid Genuensibus ipsis
40
Infertur cladis, numeres licet. Ignis amicis
Ingeritur caedesque tuis, non uritur hostis.
Parce tuis, aut parce tibi, deliquerit unus
Quamvis aut pauci. Quid cunctos crimine ab uno
Ad poenam exitiumque vocas? Genuamne verendam
45
Maiestate sua, terraque marique potentem
Reginam potiusve deam, delere labores?
Ingentis ostende animos: erraverit, esto,
Non odio tamen acta tui, sed fraude vel astro.
Quod si dura sedet, si nulla flectitur arte,
50
Cede moram spatiumque aegrae: medicamina morbus
Immaturus adhuc non excipit. Omnia tempus
Demollire solet. Tua fac claementia cunctis
Praebeat exemplum, quo te vereantur amentque,
Non metuant: namque est odio quicunque timetur.
55
Interea eiectis patria succurre benignus
Civibus his, quos dia tulit Florentia, magnum
Momentum rebusque tuis Italumque daturis.
Hos urbi, quam turpis habet tristisque tyrannis,
Restituas facili prorsus minimoque labore.
60
Non etenim dirus violatis Mundus amatur
Afflictisque animis deceptae plebis, at aurum
Hunc prius optatumque illi carumque misellae
Reddiderat, quae se postquam lachrymanda supremae
Expositam praedae cunctisque iacere rapinae
65
Sensit, in omne ruit vitae discrimen avetque
Se potius mala cuncta pati, quam ferre tyrannum
Immanem tetrumque diu. Dignoscere Mundum
Incipit esse hominem sua qui cum foenore servet,
Ast aliena, rapax, miro sibi vendicet astu.
70
Ergo tuae fuerit, qua praestas omnibus unus
Dux ingens lumenque ducum splendorque, Philippe,
Iusticiae iniustis hominum conatibus obstans
Vt tueare probos; ast iis iniuria praeceps
Quos habet obstrictos, te formidabilis ultro
75
Obiicias. Magnam peperit victoria laudem,
Qua modo tot ducibus tot regibus acre subactis
Caietam horribili praeda facibusque levaras,
Captivosque tibi, miserans, servire negasti.
Maiorem, mihi crede, dabit cepisse virorum
80
Nobilium partes, illisque tulisse salutem,
Qui sunt saepe ausi tecum certamen inire
Deque triumphali contendere laudis honore.
Carcere solvisti qui cum tibi semper amicus
Ante fuit, nulla se causa reddidit hostem.
85
Liberet exilio tua munificentia, qui te
Hostili ex animo quo semper inarserat armis,
Et studiis et amore pio servetque colatque.
Abstulerat Genuam tibi proxima gloria Martis,
Verum haec non Genuam solum tibi maxima virtus
90
Conciliare queat, sed quidquid restat inultum
Aut intemptatum Latii per aperta, per omnem
Nubiferum montem, tibi conciliare vel ultro
Subiecisse queat. Quod si neglexeris... at me
Contineo: vatum mens est praesaga futuri.
95
Non autem nescis quid Florentina tyrannis
Nunc agitat, quid alit monstri, quo dirigit arcus.
Consule virtuti; propriis aut prospice rebus,
Aut saltem ltaliae misero terrore labanti
Tendentique manus, teque et tua sceptra petenti
100
Auxilio succurre, deum certissima proles.