Hecatosticha prima

Quod fore iampridem rebar, dum, Munde, regendum

Te placidae totum fortunae caecus habaenis

Tradideras, venisse vides. En, captus in atro

Carcere, faerales cruciatus mortis et ignis

5

Expectas. Vbi ponis opem? Liquere sodales

Et comites, socii nulli tibi, nullus amicus

Est reliquus; te cognati carique propinqui

Deseruere tui, fortunae vela sequentes.

Quod si te potius quam nummos ullus amasset,

10

Non modo non fugeret, sed comminus ipse periclis

Obvius obiiceret sese, neque taela nec hostes

Horreret, legeretque tuam praeferre salutem

Quisque suae, memor officii quodcunque tulisses.

Sed quoniam cunctis fueras malus, omnibus aeque

15

Infestus, nullamque nisi sub foenore velles

Spem statuisse tibi, sentis ut et omnibus una

Sis odio, caedem et populus caedemque Senatus

Aequa lance tuam decreverit. Omnibus unus

Stroza virum Pallas mitissimus obstat, et idem

20

Cui tu saepe malum fecisses crimina damnans,

Auxilium tibi ferre tamen non desinit; at tu

Conscius ipse tibi scelerum quae multa patrasses,

Non cessas tremuisse necem, nusquamque reponis

Spem, miser. Humanis quisquis confidere demens

25

Rebus avet Mundum videat, qui summa superbus

Dum tumet et pedibus leges ac iura protervis

Subiicit, elatus solis quas furta, rapinae,

Quas foenus peperisset opes, desertus ab omni

Auxilio meritas formidat pectore poenas.

30

Quid facis, o Palla? Quo te claementia cursu

Praecipit culpanda trahit? Pater optime, mundo

Ignovisse paras? Nescis portenta latronis

Immani quae mente latent? Secunmne volutet

Quam bene promeritus fueris gratesne referre

35

Forte velit, qui triste nefas aequique bonique

Edidicit pensare loco? Iam desine, Palla,

Decretam prohibere necem, sine legibus uti

Afflictam patriam. Mundum qua mente relegas?

Augescent animi, corrupta plebe redibit

40

Saevior in patria: quid enim mutabile vulgus

Non faciat, positum sceleri modo viderit aurum?

O utinam potius nunquam pressisse furorem

Nobilitas rabiemque tuam coepisset, et ultro

Praecipitem ferri te, Munde, tulisset inulta!

45

Nam nocuisse minus temptasses; excitus ira

Quis miseram facibus rediens, quibus ignibus urbem

Inde premas? Vno cunctos hominesque deosque

Ordine, qui Libycas superas feritate leaenas,

Insecteris, atrox, et foeta saevior ursa.

50

Reddiderat Samnis victori sana petenti

Consilia; haec natus dum negligit, utile ducens

Id magis imprudens quod secum invenerat, ipse

Tandem novit inops mentis sententia falsum

Quam sua se tulerat, cum iam sibi nulla medendi

55

Vis foret, eventu doctus vel vincier hostem

Morte vel officio; nos hoc praeponimus illi.

Munde, relegatus repetes animosior urbem,

Omnibus infestus, tibi qui nocuere, vel olim

Fortassis nocuisse queant, quibus effera tigris

60

Ignosces odii stimulis agitatus amari,

Ante lacessitus qui nulla clade nec ira

Omnibus aequali truculentus Marte nocebas?

O miseri cives, quae vos insania cepit?

Quis furor in patriam bellis et caedibus armat?

65

Fastus et ambitio furiis vos undique versat,

Nec patitur requiem tranquilla mente pacisci;

Quod si iusticiae studium probitasque iuvaret,

Si caperet vestras sollers industria mentes,

Otia si turpe cessarent languida luxu,

70

Ambitio nullis premeret calcaribus, omnis

Fastus in altricis transiret laudis amorem.

Nunc, quoniam vobis virtutis rara facultas,

Saemina loetiferae spargentes dira vicissim

Invidiae, frugem legitis pro munere iactus.

75

Consulite in medium, linquat discordia pectus

Improba, serventur leges, privata quiescant

Commoda, civiles quae conflavere rapinae;

Vos urbem colitis, qua nil despectat Apollo

Pulchrius in terris, nec praecellentius omni

80

Virtutis numero quae tanquam munere divum

Cunctorum speciem Pandorae florida reddat.

Hanc vos immiti per mutua vulnera nunquam

Dilacerare odio cessatis, in omne ruentes

Impietatis opus. Quae tanta iniuria saevos

85

Efficit in patriam? Funestas ponite mentes,

Atque pios induti animos parete parenti,

Et servate modum, ne vos trahat ira; furorem

Comprimite, atque ferat rationis fraena libido.

En, Mundum servat coniectum in vincula carcer,

90

Qui rebus momenta dabit non parva futuris.

Nunc etiam atque etiam vobiscum volvite curas

Et lustrate animo quae sint potiora saluti

Vrbis consilia; his castas accomodet aures

Quisque suas; vobis res coram publica sese

95

Offerat in medium, referens stragesque necesque

Venturas, ubi forte minus pro lege vel aequo

Supplicium sumptum fuerit de sonte nefando,

Aut etiam officium collatum munere civis;

Namque relegatus, si culpae nomine mulctam

100

Pendeat, afficiet magnis vos cladibus omnes.