Hecatosticha tertia
Horrisonae in portu pulsant, Aurispa, procellae
Hoc nos, quem multo fugisti, callidus, astu.
Fortunate quidem, quem principis aula superbi
Celsior ad magnas res extulit! O mihi talis
5
Si contingat herus! Malim servire iugoque
Perpetuo vinclisque premi, quam liber in omnes
Crassi divitias admitti protinus haeres,
Si sit opus tantos me semper ferre tumultus,
Tam duras tolerare vices tantisque periclis
10
Obiectare caput. Quid enim non audeat ira?
Quid mea mi prosit victoria? Nulla quietis
Aura datur laetae: quod finem turbida passo
Esse reor victor, mox ad maiora paratur
Praelia. Nonne aliquis deus haec certamina tandem
15
Finiat? Et requiem fesso pacemque reponat?
At si forte roges causas, Aurispa, laborum,
Ambitio est et livor edax et caecus habendi
Insanusque furor scelerumque obprobria mille.
Namque alii quorum crebrae variaeque phalanges
20
Excedunt numerum puerorum semper amores,
Oscoeni, exardent; hos dum pro munere damno,
Ac modice tetrumque nefas coitusque profanos
Execror, exitium nobis pestemque ministro.
Ille ad avariciam dum pectus vertit et auris,
25
Pollicitis etiam donisque movetur amicus
Dictus, inops animi visoque domabilis aere.
Auri dirus amor, nummorum sacra libido
Ire per omne nefas facinusque per omne revolvi
Cogit amiciciae dissolvens dulce ligamen.
30
Hinc ruit impurus livor, turbatque premitque
Impius, innocuum calamo linguaque procaci
Dilacerat, pestis qua nil mortalius usquam est.
Invidet Oenopotes, cuius faeralia monstra
Nota tibi; cunctos carpit doctosque probosque,
35
Benvenuta, tuae Nicolus solamen hiantis
Vesicae, magnumque meri et memorabile nomen.
Invidet et Codrus, cuius mihi callidus omne
Ingenium quondam memorans dum rite monebas
Insidias et mille dolos fraudesque caverem,
40
Mirabar mecum et talem vix esse putabam;
At superat tua dicta, fides certissima, turpis
Vita hominis mentisque malae experientia et usus.
Oenopotes et Codrus iners et Poggius amens
Nos adeo semper rabido livore fatigant
45
Vix ut luce frui liceat, quos passibus aequis
Semper Hypocritius iuxta comitatur inhaerens,
Tristis Hypocritius cuius fera pectora nobis
Finxisti penitus, superi quem fulmine perdant,
Prodigium horrendum, nostri contagia saecli!
50
Ast alii quos saeva movens instigat et urget
Ambitio, tumidi, elati, fastuque superbo
Ridendi, castas certant comtemnere Musas;
Ii nummos statuere deos; "ni plena quadrantes
Arca premat" dixere "tibi, fuge pauper, et hinc te
55
Proripe, et eloquium tecum moresque referto".
Oh hominum demens ac dira insania! Fulvum
Virtuti ingeniisque bonis preponimus aurum!
Pulchre igitur, vir amice, meas dum forte tabellas
Suscipis, in portu quae nos innare monerent
60
(Rebar enim requiem nostro peperisse labori),
Subdideras mihi vera canens. Verum iste procellas
Tales portus habet, qualis vix Ponticus ullas
Maiores Aquilo crepitans pepulisset ad artum
Bosphoron, aut Cretes permiscens Eurus harenas.
65
Nulla quies animo. Crucior noctesque diesque;
Atque adeo crucior vix ut me noveris: annis
Iunior ad senium rapior, per tempora cani
En subeunt, macie languescit corpus, et omne
Membrorum sensim robur perit. O mihi talis
70
Si contingat herus, qualem tranquilla paravit
Fors, Aurispa, tibi! Quis te felicior alter?
Nos autem spumante salo iactamur, et undis
Tristibus obruimur nimbisque involvimur atris:
Non et enim nos portus habet tranquillior. Arnus
75
Fluctibus assiduis et turbine tollitur horrens.
Hinc nos Scylla rapit terrens latratibus auras;
Scylla procellosis rabie stimulata furenti
Cautibus et foedis alto sub gurgite monstris
Nititur acre fremens immergere; saeva Charybdis
80
Inde trahens furibunda comis funesta minatur.
Vincimus et palmam clarosque ex hoste triumphos
Vsque reportamus; verum haec tam crebra periclo
Subdita multiplici gravis est victoria. Malim
Ignotus, modo des requiem, ac inglorius annos
85
Degere, quam priscos fama superare poetas
Aut lingua insignis, aut quavis laude superbos.
Quare, age, siquid habes, aliquid refer, obsecro, fidi
Consilii in medium, potes id: nam mente quietus
Qui fuerit, quid opus facto sit novit; at ipse
90
Pectore turbatus nequeo discernere quae nam
Sit capiunda magis via nobis tuta salutis.
Fluctuo namque animo, reputans discrimina mecum
Quae modo vix demum superarim, littora qualis
Qui medio in fluctu pendens tamen attigit, altum
95
Respiciens trepidos sentit sub pectore motus.
Hasce ego dum cupio turbas evadere, et uxor
Hinc subit, hinc nati reliquusque domesticus usus,
Quid faciam haud quaquam satis internoscere possim.
Πᾶσα γὰρ Αυσονίας γαίη πολέμῳτε λιμᾧτε
100
Nunc premitur: quis, pande, greges pascentur in agris?