Hecatosticha prima
Iure quidem, Palla, te Florentina vocare
Felicem rerique solet Respublica, divis
Care piis generique hominum mirande per orbem;
Iure tuis, qui magna minax invadere livor
5
Cuncta solet, meritis humeros superatus inertes
Et dedit et victum ne se pudet ore fateri.
Si genus et proavi quicquam conducere possint,
Si vel opum cumulus, fortunae insignia laetae,
Felicem valeant quemquam praestare, quis alter
10
Qua Tyrrhena patet regio felicior unus
Te fuerit? Natos adhibe natasque pudicas,
Adde simul generos, dulces simul adde nepotes,
Iunge bonas artis animi cunctisque probatos
Vivendi mores, et ad omnia nobile pectus;
15
Iunge quod a toto populo laudaris et unus
Diligeris; populi sequitur te gratia votis.
O te felicem nimis, o bis terque beatum!
O nimium laetis, si te modo noveris, astris
Ornnia debentem! Quis fortunatior alter?
20
Nil equidem de te vereor: sapientia namque,
Atque animi praeclara tui per singula virtus,
Cognita quaeque mihi; verum qui rumor oberret
Scilicet obscurus, quae vox emergere passim
Coeperit in vulgus, paucis, adverte, monebo.
25
Sunt qui vel gemitus vel murmura parva notarint
Ducere te solitum; spectant faciemque coloremque
Et tristem vultum. "Macies quid denotat oris?
Quid pallor" dixere "novus? Quid signa latentis
Aegra animi volvere sibi? Dolet ille quod auri
30
Millia tot tribuens in publica munera longi
Martis, adhuc nullum videat consistere finem,
Inque dies potius variis terroribus, Hydrae
More renascentis, millena resurgere bella
Vndique prospiciat". Nummorum in crimine ponunt
35
Iacturam; maerere ferunt ne ex divite pauper
Per fera longaevi fias discrimina Martis.
Heu vulgi insanas mentes sensusque rebellis!
Vsqueadeo minimi Pallantem ducis, ut ullos
Fortunae trepidare putes plaususve minasve?
40
Vir sapiens nunquam fortunae e nutibus ullis
Pendeat; ex aequo variantem cernit utranque;
Omnia quaeque hominum vitam mutantia turbant
Providet, et casum se fortem munit in omnem.
Durius est modice sortem perferre secundam
45
Quam quae adversa fuit. Sed quis Pallanta sereno
Fortunae vultu dextrisque assensibus unquam
Aut magis elatum, vel se minus aequa ferentem
Senserit? An laetam modice qui pertulit, idem
Fortius infestam nequeat tolerare gravis vir?
50
Non privata dolet, sed publica vulnera Pallas,
Nec ferus Anguigeri, licet is sit in arma superbus,
Principis hunc terror quicquam movet. Ipse, Philippe
Hoc plus Marte vales, quod in impia praelia mentis
Callidus ingenio potuisti immittere cives
55
Hosce per alternos urbani turbinis aestus.
At nil arte iuvas: nam te concorditer odit
Hic omnis populus, cunctis metuendus haberis.
Quid furis, effraenis? Quo te tua fata ferocem
Praecipitant? Dum bella cupis, studiosus equorum,
60
Dum nova per Latias iactas incendia paces,
Omnibus invisus tandem Mavortis in armis
Rerum humanarum reddes exempla subactus;
Dum cadis insurgis, viresque resumere victus
Arte potes, ceu magna parens quem terra superbum
65
Aedidit, Antaeus. Sed ne te ceperit error:
Hic ferus Alcides augusta praesidet arce;
Hic puer assuetus diros compressibus anguis
Perdere, et horrendos clava superare tyrannos
Grandior, et toto passim metuendus in orbe
70
Mille suis domitor submittere monstra triumphis.
Nil, dux magne, facis, nec te dissensio quicquam
Haec iuvet: in medium de te diseordia certat
Quo trucius perdare modo; decreta feruntur
In te dura quidem, quaeque in te tristius una
75
Factio decernat; stabit sententia tandem.
Dum licet et nondum penitus ruis, acer ab hoste
Marte redi foedusque feri pacemque tuere.
Et si bella cupis, raperis si laudis amore,
Aspice, verte oculos: sunt, oh, sunt barbara circum
80
Agmina, tot populi, tot regna, tot undique gentes,
Quas Italum imperio mira cum laude parabis.
Non igitur tibi, Stroza, doles, quae millia solus
Ipse auri dederis, quot vix pars magna dedisset
Divitis Ausoniae; cuncto tibi ditior auro
85
Est animus, quem celsa potens atque inclyta virtus
Et colit et rebus maiorem reddit avitis
Omnibus. Ipsa monet nequid vereare tremendum:
Nam satis esse tibi, si se modo rite sequaris,
Praesidii, quod nulla queat fortuna movere.
90
Seditione doles quae vexat dissona civis,
Iure quidem. Quis enim non maereat optimus urbis
Civis damna suae? Verum dolor, ipse quid, inquam
Vtilitatis habet? Potius solet improbus aegram
Mentem adeo turbare premens, ne tristis agendis
95
Consulere in medium quicquam queat utile rebus.
Quare, age, ne cuiquam felix minus ipse videri
Forte queas, aequusque minus gratusve benignis
Caelicolis, depone, sagax, gemitusque gravesque
Cum facie vultus pallenti et murmura quaeque:
100
Nam qui se superat, meruit divinus haberi.