Hecatosticha decima
Qui finem in vita nullum nec rebus agendis
Constituit, Frederice, sibi, ratione carere
Arbitror. Hoc animal nil frustra vivere iussit
Ipse deus, quicunque sua de mente creatos
5
Otia torpenti vetuit nos ducere sopno.
Ille regit populos quos legibus ornat et armis,
Hic sulcat mercator aquas peregrina requirens
Littora, vecturus quae civibus optima censet;
Alter agrum curat, pecori studet alter opimo;
10
Hic orator opem fert quos iniuria pressit.
Mars alios et bella vocant; hic spectat Olympum.
Denique, vix ullos videas quos otia tardos
Desidiosa iuvent; multos sibi vindicat ipsa
Relligio castam cupientis ducere vitam,
15
Quorum dissimiles hominum similesque deorum
Cultus mira solent nobisque sibique parare
Commoda; civilem plures cupiere laborem
Ac coetum. Quorum tibi quid, Frederice, capessas
Scire velim: nec: enim ignavi petis otia vulgi.
20
Te pater uxorem vult ducere, at ipse repugnas.
Is causas quaerit naturae lege nepotes
Cur sibi ferre neges. "Est nobis dextera" dixit
"Fors; bona sunt animi, sunt quantum dicere fas est
Corporis. Ipse negas uxorem ducere. Quare? ".
25
"Hoc melius". "Quare? ". "Noli me cogere. Novi
Meque meumque bonum". "Noli, mi nate, parenti"
Subdidit ille: "mihi quicquam occultare, vel uxor
Sit tibi, vel causa nobis edissere tanti
Quo prohibere mali: medicas curremus ad artis,
30
Si medicis hoc morbus eget. Nec parcere nummis
Nec sumptu statui". Narratur fabula surdo.
Respondere nihil, nisi tantum "ducere nolo
Vxorem", Frederice, queas? Turbatur et aegre
Angitur ille animi, cuncti stomachantur amici.
35
Ipse autem nulla potuisti voce moveri
Nec precibus, nec, amice, minis. Quae barbara talem
Mens, inculta, ferox, valeat permittere morem?
Ast ego sollicitas ausim depromere causas,
Quis inhibere sagax forsan connubia ferre.
40
Sunt qui virgineam voluerunt degere vitam;
Sunt quos corporei penitus fregere dolores
Roboris expertes mancique et debilis usus;
Sunt etiam quorum terras atque aethera fastus
Spreverit immanes animis nusquamque ferendi.
45
Virgineum, si vera licet memorare, pudorem
Odisti semper. Tu virginis aedere nomen,
Virginerun iactare decus, Cornelius alter,
Audes, Indibili qui sponsam reddere captam
Ne dubites, cum lustra petis, dum scorta fluenti
50
Foetida vesica noctuque dieque frequentans
Contrectas? Ah, verte gradus! Te siste ruentem
Ac meliora probus iuvenis sectare tuique
Fac similem talemque doma respublica qualem
Inclyta te Venetum puerum celebrare solebat
55
Laudibus eximiis. Alios nam tempora mores
Ista petunt, superas annos iam puberis aevi.
At neque corporei te confregere dolores:
Robur membra tenet validaeque in pectore vires,
Et color et facies Paridem mihi lucida reddit.
60
Aspice quos humeros latos ostendis, ut ore
Vtque oculis et voce viges; compage tenentur
Membra sua. Qualem cecinit petiisse carina
Littora Colchorum raptorem velleris Orpheus,
Talis et ipse vales formae bonitate virentis.
65
Verum age, dic, rogito: quibus en versare lupanar
Viribus ipse potes? Melior sit comica Thalli
Nannion aut Phryne, quam nobilis uxor Vlyssei?
Num te fastus habet? Nullam dignare cubili
Vxorem, Frederice, tuo? Per sydera, demens
70
Factus es; elatum te reddunt otia, nummi
Et mala luxuries: hinc cari iussa parentis
Despicis. E tanta quaque urbs nitet ista micatque
Nobilitate, tuo nullam dignare cubili?
Oro, cave, ne cum prae temet despicis omnes,
75
Quamvis dives opum, quamvis sis pulcher et acri
Praeditus ingenio, quamvis tua pectora claro
Tullius eloquio compleverit, omnibus unus
Contemnere. Cave, ne cum tibi nulla putetur
Te nunc digna viro, nupta iam dignus haberi
80
Nulla iure queas. Volitat pernicibus aetas
Alis nostra etenim, tempus ruit, atra senectus
Ingruit, et qui nunc fuerat lanugine prima
Conspicuus forma, subito languescit et aret.
Lillia surgenti spectes rutilantia Phoebo,
85
Quae mox, Hesperias dum vergit lassus in undas,
Defecere, color periit, vigor excidit omnis.
Nec mihi Xanthippen ullam, nec, amice, procacem
Obiicias, tanquam solum te malle quietem
Dixeris, assiduas nunquam perferre querelas
90
Posse: vir egregius ridebit coniugis iras.
Quae tibi praeterea requies, cum patris et omnis
Vrbis, amicorum pateris convicia semper?
Quare age, si castam scimus te degere vitam
Nolle sacerdotem, si corpus ad omnia pulchre
95
Compositum natura dedit, ne fastus in aures
Te populi, Frederice, vehat, si bella forumque
Negligis et pelagus, saltem parere parenti
Perge pio, malisque viri quam nomina moechi.
Quinetiam insimulent qui coniugis impius expers
100
Esse cupit, sceleri maiori obnoxius ille est.