Hecatosticha secunda
Me nimis extollis, nimium me laudibus ornas
Hydropotes, nec nostra satis perspecta, Georgi,
Vlla vel ingenii tibi vis aut doctior usus.
Non ego Gorgonei nitidas velut Ennius haustu
5
Fontis aquas Gallusve bibi, mea tempora nullus
Comit honos: nudo gaudent mea carmina Marte.
Quaeris amiciciae mecum tibi nomen et usum?
Accipe, dedo libens, miro complector amore
Teque fidemque tuam; quanti nos ducis, id omne
10
Iuri ascribe tuo. Nullam patieris, amice,
Poscere si quicquam pergas vel grande repulsam
Interea, postquam sanctum percussimus ambo
Foedus amiciciae, tali si nomine dignus
Esse cupis talisque virum volitare per ora,
15
Accipe quae nostrae sedeat sententia menti.
Multa ad amiciciam traduntur iure colendam,
Quae forsan numerata putes prolyxius. Vnum
Est autem memori praeceptum mente tuendum,
Vtque iisdem dulces studiis teneantur amici
20
Consimilisque colant iisdem sub finibus artes.
Legibus indulges? Alius nos detinet usus:
Stoicidas sequimur, divos coluisse poetas
Nos iuvat et miro veneramur rhetoras igni,
Graecaque Romanis pariter Graiisque Latina
25
Iungimus et versu pariter prosaque vagamur;
Innumeras etiam turpis quas fama sequatur
Aspernamur opes; virtuti cedere cunctas
Res simul humunas censemus, et improba rectis
Facta premi moresque malis praestare probatos.
30
Artibus his etenim solis, ut opinor, ad astra
Itur et aeternis homini pia fama triumphis
Gloria, laus et honos in saecula cuncta paratur.
Legibus inservis? Si talis discere leges
Niteris ille Dracon quales statuisset Athenis
35
Quasque Solon tulerat, seu quales Sparta Lycurgi
Sanxerat, Alcmandri quem nec furor impius acris
Terruit, ipse tuos sensus studiumque probarim.
Sunt etiam Latio geniti de sanguine fama
Insignes et laude viri, velut Haelius atque
40
Caecilius fratres, Tubero Brutusque Catoque,
Virginius, Capito, Rufus, Labeoque severus
Sulpiciusque gravis, quem Muti sermo verendi
Ad civile virum ius verterat. Hosce, Georgi,
Hos si forte viros cupias cognoscere, laudem
45
Ipse equidem; verum si quos perdiscere vulgo
Contendunt hebetes stolidae ruditatis alumni
Damno, nec insanam nequeo iam dicere mentem.
Angelus et Baldus, cumque iis Accursius, Azo,
Dinus et iis similes, fugiendi pestis ut atra
50
Sunt tibi, si sapias. Homines fuge, doctus, ineptos
Hos tu iure etenim consultos forte vocaris,
Quos ego iure putem constultos nempe vocandos
Et rabulas, qui nil aliud nisi vendere nugas
Edidicere, nihil rerum novere bonarum,
55
Grammaticae expertes, crassi fatuique, per artis
Ingenuas omnis pectus clausere. Peritus
Iuris nemo quidem, sed iuris perditus ille
Iure vocandus erit, qui talia discere monstra
Molitur tristique animum complere veneno.
60
Si talis imitare viros, per sydera damno
Teque simul studiumque tuum. Quid ducere tandem
Tempus inane paras? Nihil est, nisi tempus, amice,
Quod nostrum censere queas. Si tempus abire
Sponte sinis vacuum, nulla ratione nec usu
65
Nobilis officii servato, stultus habendus
Non ab re fueris. Cuinam servire laboras?
Liber es et nullis vitiis obnoxius. Istos,
Oro, cave, turpi qui pro mercede rapinas
Furtaque multiplici componunt fraude parata.
70
Adde, quod ingenii reicit vim Bartholus; adde,
Quod nisi rusticitas nullus vir quiverit alta
Mente vigens talis animo demittere gerras.
Ille Triballorum qui ductus origine celsum
Repsit ad imperium, manibus dum sceptra teneret
75
Barbarus, in Latias lacerato corpore leges
Iniecitque manus loetoque afflixit amaro.
O utinam superi, siquid mortalibus usquam est
Iusticiae reliquum, te, Iustiniane, sub imis
Manibus ardenti plectant Phlegetonte iacentem!
80
Postquam tanta Italis millena volumina legum,
Principe te, clades, te principe, pestis ademit,
Cum tua venturae moliris nomina famae
Inserere et vulgi titulos dementis inire,
Lex et iura tuo perierunt inclyta fastu.
85
Sunt virtutis opes quas solas dicere fas est
Perpetuasque homini. Fertur dixisse Bianta:
"Omnia quae mea sunt, mecum fero". Nulla Prienes
Praeda virum captae valuit monstrare minorem.
Si tibi sit virtus, omni sis ditior auro.
90
Hanc cole, ne dubita quin non modo vivus, at omni
Carne carens omni sis divite ditior unus.
Natus ad ingenuas unus mihi cerneris artes,
Hydropotes, nec adhuc tibi consulis? Effuge vulgi
Insanos titulos, deliramenta furentis.
95
Naturam sectare tuam, quae provida custos
Te meliora sequi vitae decreta beatae
Et monet atque iubet. Si me sectaris amicum
Consiliis studiisque probus, tibi munus amici
Cedo equidem memtemque libens. Age, concipe tecum
100
Eximium virtutis opus nomenque futurum.