Panormita elegiae variae, 1

Testo base di riferimento: A. Cinquini, R. Valentini, 1907; F. Marletta, 1941

Cura dell'edizione digitale: Ketty Peruch


1.

Qui sine labe meam maculasti carmine vitam

      Si legis hoc carmen, carmine liber ero;

Da, precor, intentas nostris sermonibus aures,

      Da faciles animos, corda benigna mihi.

5

Musa Syracusio cantu si laeserit hostes,

      Iuro tibi nullum crimen inesse sibi.

Causa sui iusta est, iustissima sumpsimus arma

      Iustus et armavit corpora nostra dolor.

Nec mihi coepta lis est † † irritor in armis

10

      Inque caput nostrum mille ruere manus;

Mille sagittarunt durae mea terga sagittae

      Obsiditque meam gens inimica domum.

Vndique erant hostes, clamor resonabat in auras

      Vix poteram clausa liber abire domo.

15

Quid facerem? dic ipse meos qui crimine versus,

      Inficis et nostris hostibus addis opem.

Vin patiar nostras, everti funditus aedes?

      Hostibus ipse meis vin reserare fores?

Vin patiar nostros violari turpiter agros,

20

      Vin sine caede meam presserit hostis humum?

Opto ego sim potius rapidis lacerandus ab ursis,

      Viscera nostra prius torva leaena voret:

Opto prius lanient corpus sine fine volucres,

      Quam tantum tantum dedecus ipse feram.

25

Iuppiter in patrem sumpsit crudeliter arma,

      Fertur ob hoc Latiis is latuisse iugis.

Mutua Thebani senserunt vulnera fratres,

      Hinc subit Stygias alter et alter aquas.

Sic furor armavit geminas in caede sorores,

30

      Saeva parens puerum vulnere truncat Ithim.

Ergo ego perpetiar vilem sine pectore turbam

      Quae mihi stat nullo sanguinis acta gradu?

Non patiar: stat firma animo sententia mortem

      Intrepidum assiduos ante subire dies.

35

Hi referunt vitam similem sermonibus esse,

      Hos vincam falso clarius ore loqui.

Excidium Troiae quamvis depinxit Homerus,

      Aequavit numquam Pergama magna solo?

Musa canit pecudes, pecudes nec pavit in agris,

40

      Virgilii totos non moritura dies;

Si docuit curvis tellurem scindere aratris,

      Non tamen attrivit curvus arator humum.

Si cecinit pugnas, non pugnam sensit in armis;

      Hui sua militia grata poesis erat,

45

Si tuba Lucani cantarit Caesaris arma,

      Belli acies numquam duxit in arma manus.

Naso licet varias variarit carmine formas

      Dulcisono vati pristina forma fuit.

Si licet obscenos vexarim carmine mores,

50

      Non tamen obscena et vita putanda mea est.

His super exemplis stabili speculabere mente,

      Quisquis eris nostrum qui lacerabis opus.

Post modo desistes convicia tanta referre,

      Post licet errorem confiteare tuum.