Disp. 4

Quid mea fata mihi toto speciosius aevo,

Dulcius aut animo poterant meliusve tulisse,

Quam si forte tuis capiti nova laurea nostro

Pressa foret manibus! Fateor, tunc alma sororum

5

Ex Helicone sacram veniens huc turba choream

Duxisset; cytharam melius sonuisset Apollo

Serta gerens, adamata sibi Peneia primum,

Post longum dilecta mihi; spectasset ab astris

Laetus honoratam, placato numine, frondem

10

Iuppiter, et rapidi posuisset fulminis iras;

Denique nulla dies fulsisset lumine tanto

His oculis, cunctos nec fulserat ulla per annos.

Obstitit heu! votis semper mihi dura paratum

Imminuens Fortuna decus, tantoque favori

15

Invidit; tibi, me propter, tam multa viarum

Aspera, tot laquei: soli mihi nempe tetendit

Insidias; desiste queri; mea tota querela est.

Agnosco expertus fraudem, moresque malignos,

Mortales quibus illa ferox intercipit actus,

20

Omnia permiscens. Proh sacra licentia monstri!

Quin alium mihi tunc eadem Fortuna parabat,

Nequicquam praeventa, dolum; ne nobilis Vrsus

Scilicet ipse meo praesens foret auctor honori.

Vix tridui spacium restabat, ut omne senatus

25

Tempore ius hausto flueret, breviorque potestas

Quae quondam sine fine fuit. Deus ipse nocenti

Occurrens direxit iter, vix fine sub ipso

Temporis, immensae perventum ad limina Romae.

Obvius intranti fueras comitemque ducemque

30

Pollicitus; vetuit quoniam sors, esse nequisti.

Torqueor, et cunctas qui lustret nuncius oras

Mittitur. Ille autem Campanis fessus in arvis,

Teque nec invento rediens, spem sustulit omnem.

Vltima iamque dies aderat, nec postera tempus

35

Lux dabat; urgebat consumpti terminus anni.

Me quoque magnanimus Comes accelerare monebat

Iam gravidus curis, peperit quas fortibus actis.

Post modo, nosti hominem, expedior; subitumque vocati

Romulei proceres coeunt; capitolia laeto

40

Murmure complentur; muros tectumque vetustum

Congaudere putes; cecinerunt classica; vulgus

Agmina certatim glomerat, cupidumque videndi

Obstrepit. Ipse etiam lachrymas, ni fallor, amicis

Compressis pietate animis, in pectora vidi.

45

Ascendo; siluere tubae, murmurque resedit.

Vna quidem nostri vox primum oblata Maronis

Principium dedit oranti, nec multa profatus;

Nam neque mos vatum patitur, nec iura sacrarum

Pyeridum violasse leve est; de vertice Cyrrae

50

Avulsas paulum mediis habitare coegi

Vrbibus ac populis. Post facundissimus Vrsus

Subsequitur fando. Tandem mihi Delphica serta

Imposuit, populo circumplaudente Quiritum.

Hinc Stephanus, quo fata virum iam tempore nostro

55

Maiorem, non Roma tulit, me laudibus amplis

Accumulat. Rubor ora mihi mentemque premebat;

Indignum tales onerabant pectus honores,

Mulcebantque simul: siculo nempe omnia Regi,

Nil mihi; nam quis ego? veruntamen illius alto

60

Iudicio dignatus eram. Tum regia festo

Vestis honesta die me circumfusa tegebat,

Et dominum referens, et tanti testis amoris,

Quam, lateri exemptam proprio, regum ille supremus

Rex dederat gestare suo. Solusque loquentis

65

Iste animo ingenium, labiis mulcentia verba

Sufficiebat honos: coram mihi namque videbar

Eloquii spectare ducem Regemque serenum,

Vellere qui primum se continuisset in illo:

Impetus hinc, spesque alta nimis, fiduciaque ingens,

70

Ceu praesens is ferret opem. Descendimus una,

Omnibus explicitis, atque hinc ad limina Petri

Pergimus; et sacras mea laurea pendet ad aras,

Primitiis gaudente Deo. Sua numina testor,

Haec inter tot laeta, oculis tu solus, amice,

75

Tu deeras, votis quotiens precibusque petitus,

Mente tamen, memorique animo tua dulcis imago

Certe aderat, semperque aderit, nec tempore sedes

Deseret acceptas; sic illam pectore in alto

Sculpsit amor, fixamque adeo vetitamque moveri

80

Maximus artificum vivoque adamante peregit.

Hunc verbis (quia iam vereor ne longius aequo

Carmen eat) finem statuo. Tuque optime, Regi;

Dum vacuum invenies curarum, meque fidemque

Commendare meam placido sermone memento.

85

Sum suus ex merito, sibi me meaque omnia soli

Devovi: ingenium, calamum, linguamque manumque,

Et si quid superest aliud. Mihi charior ipse

Sum, postquam dedit esse suum; dominoque superbit

Mens mea. Nunc autem, quoniam sibi reddere maius

90

Nil valeo pro tot magnis, sub nomine crescit

Africa nostra suo; tenuis (nisi gloria sordet)

Parva quidem, at grandi studio longoque labore

Invigilanda mihi. Iamque ipsa superbior ardet

Ad sacros properare pedes, noctemque diemque

95

Orat iter comitemque viae. Vocat eminus ambos

Inclyta Parthenope; sed adhuc nos Gallia vinclis

Nostra tenet blandis; tandem tamen ibimus, et nos

Limine suscipies pariter, pariterque videbis.

Vive, vale, nostrique memor lege, dulcis amice,