4. ad Iohannem de Columna
Iulius alter adest; adeat simul altera limen
Litera nostra tuum curas que narret agrestes.
Quo tandem lis longa brevis pervenerit orti,
Que michi cum Nimphis bellorum ex ordine cause
5
Cuntos nosse reor, qua se mea carmine fama
Extendit nomenque novi tulit aura poete.
Aspera iam lustris certamina nempe duobus
Crebraque conserimus; non plures Troia per annos
Obstitit aut Graium ceptis aut Gallia nostris.
10
Omnia tentavi; spem quam michi prebuit estas
Proxima fregit hiems auctique potentia fontis,
Viceruntque operum fastidia. Cessimus ultro
Reddidimusque viam; scopulosa repagula nusquam,
Nusquam indignanti transverse in flumine moles,
15
Ac convulsa sonant rupis fragmenta vetuste.
Vnda tulit partem partemque tulere coloni,
Et novus antiqui labor impulit acta laboris.
Propositum ceu navigium moderabor, ut ipsa
Tempestas rerum hortatur; nunc urget in Austrum,
20
Nunc Boream septemque iubet spectare triones.
Quo vocat illa sequar, ne vi trahar omnia frustra
Nisus in adversum: proram diversa monebo
Litora respicere et ventis parere cherucos
Atque gubernaclum partes versatile in omnes
25
Intenta frenabo manu. Gratissimus olim
Ludus erat querulas Nimphas cum murmure multo
Sedibus e propriis et avito expellere regno;
Annuus hinc labor et bellum immortale, favente
Bruma illis, estate michi, cui mixta voluptas
30
Plurima moliri captum dulcedine quadam
Compulit usque adeo; quodsi licet infima summis
Et pelago angusti componere gurgitis undam
Ac regum vatumque inopes conferre paratus,
Persida sic quondam navali ponte superbus
35
Hellespontiaco Xerxes traiecerat estu;
Sic etiam armipotens longo post tempore Cesar
Cornua Brundusii validis vincire cathenis
Ausus et e domito generum prohibere profundo;
Sic quoque Baiano temerarius equore Gaius
40
Tertia construxit tumidi spectacula fastus,
Que nunc sparsa vident naute numerantque sub alto.
Hic Hellespontus, Baie michi Brundusiumque,
Hic ferro fodiendus Athos. Nunc altera pectus
Cura subit: video naturam vincere quantus
45
Sit labor; ergo suum servent elementa tenorem,
Amnis iter solitum. Sed enim brevis angulus heret
Rupibus, illa quidem Nimpharum ab origine sedes,
Nunc mea Pyeridumque domus satis ampla, quod hospes
Adveniat rarus, sordent quia carmina vulgo
50
Vitaque nostra furor sub iudice facta furenti.
Hanc modo vallamus quam nulla revellet aque vis
Ni montem oppositum a radicibus eruat imis.
Si tibi cura animum, dederit si Curia tempus,
Omni mutato, nostrum decus, ordine rerum,
55
Me Nimphis Nimphasque michi cessisse vicissim
Et cecidisse minas compressaque bella videbis.
Retia nune sunt arma michi et labyrinthius error
Viminea contextus acu, qui pervius undis
Piscibus est carcer nulla remeabilis arte.
60
Pro gladiis curvos hamos fallacibus escis
Implicitos tremulasque sudes parvumque tridentem
Piscator modo factus ago, quo terga natantum
Sistere iam didici duroque affigere saxo.
Primitias en fluminee transmittimus artis
65
Et versus quot Clausa domos habet arctaque Vallis,
Que tibi pisciculos et rustica carmina pascit.