10. ad Iohannem de Columna
Heu quid agam? Domus ampla Iovis concussa tremiscit;
Cardine mota suo ruit alti ianua celi
Terribili clamore sonans; sub nube propinqua
Fulmina fulminibus concurrere dura trisulcis
5
Visa levem media fregerunt nocte quietem.
Ignibus alternis polus exardescit uterque;
Nubila rupta tonant luxque impia territat orbem
Exanimatque hominum mentes et corda ferarum.
Iupiter australi vibrat metuendus ab arce
10
Spicula dira manu, flammas vomit ore minasque.
Omnia nimboso fugientia sidera velo
Obduxere oculos ne publica fata viderent
Confusum chaos ante diem referentia mundo.
Iam Venus ante alias toto pulcherrima cetu
15
Effugit indignans contraria cunta benignis
Moribus ire suis. Stimulis non actus amoris,
Vt solet, insequitur profugam Mars tristis amicam
Arma suis graviora timens. Talaria nunquam
Ocius implicuit Cyllenius aurea plantis,
20
Imperio cari totiens repetenda parentis.
Atlantis domus omnis abest, nec cernitur usquam
Turba puellarum, quarum latet ultima semper;
Nunc omnes fugere simul. Perit obrutus umbra
Lacteus innumeris redimitus Circulus astris,
25
Prescius et cladis lugensque sub equora Titan
Ante abiit quam seva diem corrumperet almum
Tempestas, iuvenem linquens post terga sororem;
Precipiti tamen illa gradu conterrita cessit,
Nec longas sine fratre moras dedit innuba nocti.
30
Gnosia deserte prorsus laniata puelle
Serta iacent, geminamque ingens distentus ad Arcton
Condit in Occeano squamosa volumina Serpens;
Occidit Arctophylax, invitus plaustra reliquit
Et fugit in latebras post sidera cunta Bootes.
35
Solus ab imbrifera pallens regione per umbras,
Despicit obliquo Saturnus lumine terras;
Nempe gravis senio, madido distinctus amictu
Canaque ceruleo substringens tempora nimbo,
Tardus ad omne bonum, diros festinat ad actus;
40
Et stupor unus habet quibus is circumdatus alis,
Hesterno cum forte die longinqua teneret,
Immensos celi tractus enaverit, unde
Tam subito damnosus ei sit Aquarius hospes.
Ipse reluctanti similis nec cedere vento
45
Certus adhuc cuiquam nec vim potis incitus aer
Tantam ferre tremit, quoniam rex ille sicano
Laxat in arma ferox reserato carcere fratres
Incutit et calcar rabidis et frena remittit.
Nunc iubet ut terras quatiant celumque ruina
50
Involvant pluviasque ferant, ut floribus arva
Depopulent agitentque vagos ad litora pisces
Et scopulis miseros properent impingere nautas;
His etiam adiungens ut in ethere protinus alto
Confligant inter se se fraternaque bella
55
Adiciant vario lassatis turbine rebus,
Irritatque animos monitis atque asperat iras.
Vectes deinde manu lacerat limenque sonorum
Pandit, et ingeminat stimulos. Mora nulla: furentes
Inde cathervatim prorumpunt, iussaque complent.
60
Hos horret Natura parens et tristis habenas
Deserit, archanos repetens lacrimosa recessus.
Terra pavet, spectatque graves peritura tumultus
De Iove questa suo; iamiam cessura procellis
Nutat et aerios humero deponere montes
65
Cogitat ac medio victum caput abdere centro.
Dum loquor, immodicis per inania fluctibus imbres
Precipitant; nunc tecta sonant et grandine crebra
Circum pampinee Bromio cecidere corone;
Silvarum cadit omne decus; torrentibus atris
70
Antra gemunt saxisque immixto regurgitat unda
Fluminis insolita turpans caligine vultus.
Virgineus Nimphis abiit decor ille repente
Quem laudare soles, mirator maxime pulcri.
Diluvium redit antiquum; stupefactus arator
75
Quem modo sulcabat pedibus contingere campum
Non valet ac pelago trepidantia brachia iactat;
Iamque boves et aratra videt culmenque revulsum
Spesque suas omnes parili sub sorte natantes,
Et queritur falsum veteres cecinisse prophetas
80
Adventare diem que flammis perderet orbem
Supremam impositura manum, lusumque putat se.
Flent passim attonite matres et ad ubera parvos
Stringunt; infelix oritur per menia luctus;
Pauperis hinc vulgi strepitus sua damna gementis
85
Auditur; picta tremulum canit inde sacerdos
Multa vovens tunica, ceu nubibus imperet illa,
Eraque nodoso certatim rauca fatigat
Fune trahens. Nec plura metu; namque infima fesse
Fundamenta domus tremuerunt atque superne
90
Irrumpunt memores querulo cum murmure Nimphe
Vlciscique parant quam nuper fecimus illis
Offensam et nostro iam nos pepulere cubili.
Iam digitis calamum tremor excutit atque tabellas;
Aut ego fallor enim et falsa formidine turbor,
95
Aut modo (namque oculis inimici fulguris ignes
Dant aditum) nemora invertens atque obvia queque
Parva revulsurum lapidosum menia flumen
Vertice contigui montis descendit ab omni.
Interea fragilis nunc nunc in culmina tecti
100
Aut totum simul aut cecidit pars maxima celi;
Et trabibus iam nulla fides, manifestaque mortis
Vndique terrificant propioraque signa patescunt.
Ipsa quoque in tanto mens consternata periclo
Exigit ut sileam. Sed tu modo, siqua salutis
105
Est via, pande tuo dubiisque in tempore fatis
Presidium michi semper ades. Si carmine forsan
Flectitur ira Iovis, scriptum michi dirige carmen;
Si valet Eoo lectos habuisse lapillos
Litore, et hos adhibe digito miseratus inermi;
110
Sin magis herba iuvat, notas pia pergat ad herbas
Dextra, precor; gelido quacunque occurre pavori
Et fer opem misero, qua sim securior olim,
Si non ista michi mundoque novissima nox est.
Quodsi consilii nova nunc sententia non stat,
115
Antiqua experti cur non redeamus ad arma?
Tu michi fasciculum iubeas, pater inclite, ferri
Frondis apollinee; namque istos pulcra per agros
(Tam longinquus amans hunc non terit ethera curru)
Laurea nulla viret, cuius iacuisse sub umbra
120
Dulce sit aut gremio caras abscondere frondes
Aut ramum tenuisse manu, dum fulminat ingens
Iupiter, et celo clipeum monstrasse furenti.