Riccardo Luisini carmina, 123

Testo base di riferimento: Giordana Zenarolla, tesi di laurea Università di Trieste, 1975-76

Cura dell'edizione digitale: Barbara Zlobec


123. ad illustrissimum Michaelem Fuscarenum praesidem
et perillustres Septemviros amplissimae Vrbis Vtinensis

Illustres Proceres, Vtini decora alta vetusti,

Cultores virtutum atque aevi gloria nostri,

Quos amat aetherius summi Regnator Olympi,

Accipite ore hilari Luisinae carmina Musae,

5

Quae referunt Vrbis laeta acta ac Praesidis aequi,

Post data sceptra duci Memo sine fine colendo.

Retulit ut praeses Venetam lux magna suorum,

Quem punire iuvat sontes, frenare superbos,

Et servare pios, pia numina sancta timentes:

10

Quod sedet in solio Memus dux optimus alto

Et duce laetantur celebres populusque patresque,

Vrbs mota est Vtini Venetam fidissima patrum,

Qui Veneti, ut sanguis sunt cari, ut spiritus ipse.

Signaque laetitiae ostendit quae plura fuerunt.

15

Fecit idemque bonus praetor, qui novit et ipse

Insignem Memum, nulli pietate secundum.

Civibus a septem claris comitatus ad aedem

Innumerisque aliis incedit Virginis Almae

(Est Vrbis maius templum), tunc dicere grates

20

Incipit atque omnes pariter, quod numina caeli

Curam habeant Venetum atque Vtini patriaeque Parentis;

Tres quoque praestantes cives urbs legis et illis

Iussit, ut efficiant, fidos quae egisse parentes

Annales referunt, quibus illi haud cedere debent.

25

Hoc nempe effectum est; ut sic virtutibus omnes

Illustrem et meritis Memum dignoscere possint,

Moribus et raris ingentemque urbis amorem.

Electi parent: conantur vincere priscos.

In primis curant, templorum ut turribus altis

30

Aera sonent, glandesque foro procul aere canoro

Ignis agat triplex, Vtini pyra celsa cremetur,

Personet atque hominum clamor, clangorque tubarum,

Edere et immensum strepitum tria tympana pergant,

Torqueat et miles crepitantes undique flammas,

35

Atria et aulaeis ornentur publica pictis,

Figantur varii lychni laquearibus altis

Incensi, et noctem flammis funalia vincant.

Proiciunt lecti cives quoque munera Bacchi

Atque almae Cereris populo turbaeque ruenti,

40

Quae Memi clamans fert celsa ad sidera nomen

Et resonans Echo laetatur reddere voces.

Ad pia templa etiam miserunt dona, canuntur

Facta ubi mira Dei, laudesque Deus rogatur.

Contigit at mirum: nam fons qui tempore longo

45

Aruerat, largas venas ecce edidit almum

Ad Memi nomen, queis mox extinguere flammas

Vicinas potuere, foro mala multa minantes.

Non haec eveniunt superi sine numine Olympi.

Nam flammae subito extinctae pluvialibus undis

50

Signant, quod celebri pax principe cara vigebit

Servatumque forum, quod iusto principe eodem

Aequa lance suis populis sua iura dabuntur.

Compescitque idem solitos includere grana,

Ne laeta in Venetis florescat copia terris,

55

Quos etiam Pluton, Stygiaeque odere sorores.

Contigit ast aliud mirum: contorsit in auras

Namque aliquis mixtum carbone et sulphure nitrum

(Vulgus ait radium) aetherios qui ascendis ad ignes,

Descenditque trahens longas ex aethere flammas.

60

Hoc quoque non factum est superum sine numine Divum:

Indicat hoc aevum illustrandum a Principe nostrum,

Ardentique prece obtenturum hunc aetheris alti

Munera, quae reddant felicia pectora cunctis.

Ter quater et felix qui nunc vitalibus auris

65

Vescitur, hoc duce nam Saturnia saecla videbit.

Hinc oratores patriae mittentur ad almum

Excelsumque ducem; tunc ipsis vocibus omnem

Laetitiam ostendent tollentque ad sidera laudes,

Se commendantes, patriam, patribusque ducique,

70

Quos superum Genitor foveat, tegat atque secundet.