7. Carolo V convalescenti elegia
Maie decus coeli et naturae cura parentis,
Semper Amyclaeis candide sideribus,
Quae nobis ver purpureum et ruris honorem
Et mitis Zephyri flamina blanda parant,
5
Heu quatum Hesperiae luctum, et suspiria primum,
Quam laetos roseo mox vehis ore dies.
Nam quae tam solido quercus e robore nuper
Saxaque praeruptis invia verticibus
Non flerunt Carolus, cum febre arderet, et aestus
10
Indomitos aegro pectore conciperet?
Ipsa oculos guttis Hispania grandibus implens
Turritum lacrimis sustulit uda caput,
Et veteres fertur deploravisse ruinas
Dives Ibere tuas, maxime Beti tuas,
15
Cum Mauri irrupere truces et barbara pubes,
Haec fortunati viscera ad usque soli,
Ergo inquit nondum luimus delicta vetustae
Gentis, et haec magnis debita coelitibus.
Parte alia convulsa comas, percussa decorum
20
Parthenope duplici pectus anhela manu
Pro Carolo incolumi Divum facit omnibus aris,
Et cumulat sacris thura sabaea focis.
Auditae per vicini iuga summa Napaeae
Pausilypi miseris ingemuisse modis,
25
Nec visae violae rubuisse, aut lilia campis
Albere, aut ullis purpura inesse rosis.
Quid tellus regnata feris Cyclopibus olim
Nunc o nunc foelix Regibus Hesperiis,
Anxia Diis Superis votum immortale sacravit,
30
Destitit et pictis accubuisse toris.
Idem habet Insubres moeror, qua gallica late
Arva rigat vitreo plenior amne Padus,
Et vos, o Belgae, assuetos genialibus horis
Cum rapidi Martis classica pulsa silent,
35
Gens bello praeclara, gerens thoracas ahenos
Et spumantis equi terga agitata premens,
Sed thiasis etiam, placidaeque intenta quieti,
Longosque ad Crotalum ducere docta choros.
Aemiliae hinc urbes, et sylvifer Apenninus,
40
Et perculsa gravi Roma dolore gemit,
Quae verae columen pietatis iactat Iberos
Reges, et priscis tollit imaginibus,
In superos dum bella gerit ferus accola Rheni,
Quique bibunt Tamisim, quique fluenta Savi,
45
Insurguntque novi (heu facinus) sine more Typhaei
Quos genitrix gelido terra sub axe tulit.
At tu sancta parens, atque altrix Roma Piorum
Iam gaude, et curas dissoluisse iuvet.
Exultet terrarum orbis, sed qui tenet urbes
50
Helesponte tuas, lugeat usque Scytha.
Nam Carolus morbo conflictabatur acerbo
Nunc valet, et pulchri corporis ore nitet:
Qualis sub aestivis radiis flos pene perustus
Quem matutini luminis aura fovet,
55
Iamque auro similem facilis terrae educat humor
Et Zephyris mulcet Chloris amica suis,
Pubentem et croceo in campis iam caule virentem
Sol urit, medio dum fugit umbra die,
Ille comam languens demittit, et arida colla
60
Pallenti matrem caudice spectat humum,
Nox demum liquido reficit hunc rore cadentem,
Dum tenui succum roscidus imbre bibit.
Eoa e specula rubris Aurora capillis
Formosumque videt mane revecta dies:
65
Vive diu Carole Augusti, regumque propago
Quos vix astra, ingens Oceanusque capit,
Mox reges geniture pios, et Marte superbos
Quorum Hebrus metuet fulmina, Tigris opes.
Terrarum tu deliciae, et spes altera Iberi,
70
Te cupidis spectant sidera luminibus.
Agnoscuntque fore, ut Solymas Oriente subacto
Extremis terris victor adusque Getis,
Et partis late Ionio tuus aequore, late
Aegeo spoliis miles onustus eat.
75
Sancte senex, qui olim sacri Iordanis ad undam
Ire Deo suetus nocte dieque comes,
Mox ille ut nota coeli ad convexa revertit,
Venisti occiduis advena littoribus
Vera Dei praecepta docens, et quae sit Olympi
80
Semita, et Hispanos ad potiora vocans.
Dexter ades Iuveni, placidoque hunc aspice semper
Ore favens summi celsus ab arce poli,
Vt vividam ducat florenti aetate iuventam
Foelix prole nova, roboris auctus ope,
85
Ac serae metas, et lustra extrema senectae
Tangat, et in coelum iam satur orbis eat.