24. in obitu Marii Tursii
Musa fave, extinctum dum nos lugemus amicum,
Littera ut in tumulo fata superba notet;
Nunc flevisse decet, nunc atra cingere vitta
Tempora, nunc comptas dilaniare comas,
5
Si vestras libavit aquas, primo impiger aevo,
Dulcia quaesitae munera frondis amans.
Crudeles Parcae, quae mollia stamina fusis
Volvitis ut saevo mox soror ungue secet,
Nec vos longaevis, iuvenum nec parcitis ulli,
10
Cum libet humanum perdere morte genus,
Eductae Stygiis antris et nocte silenti
Aeternum ut nobis immineatis onus.
Quid meruit iuvenis, qui laudum captus amore,
Praemia iam referens, cur cadat ante diem?
15
Ille voluptates spernens florentibus annis
Virtutem aggressus est, iuga summa petens
Troianique ducis muros Patavina subivit
Moenia, quae cunctis gentibus hospitium,
Sive quis eloquii constanti exardet amore,
20
Dicat ut ornate dicta habeantque fidem,
Quaerere seu rerum causas et sydera nosse,
Omnia divina quae rata lege fluunt,
Seu medicas mavult artes herbasque salubres
Ferre laboranti ut dextera possit opem.
25
At Marius leges, veterum monumenta virorum,
Perdidicit, noctes invigilansque dies,
Legibus aequa etenim nec non censentur iniqua,
Quid meruere mali, quid mereantque boni:
Hae populis dant iura, regunt urbesque domosque,
30
Civibus unde oritur gloria vera suis.
Vix metam attigerat cursu defessus anhelo,
Necdum etiam rediens solverat inde ratem,
Ecce autem furiosa manus Martisque ministra
Ense gravi iuvenis pectus inerme fodit.
35
Heu crudele genus, meliores spernitis artis,
Vos gladii tantum, vos fera bella iuvant!
Moribus insignem et veris virtutibus auctum,
Ah iuvenem immeritum, dextra nephanda necat!
Diruere haec eadem veterum simulacra deorum
40
Audeat, ex aris aurea dona ferens,
Et sacra marmoreis exurere templa columnis.
Esse putatis enim numina nulla deum,
At sceleris vestri poenas sperate futuras
Aequales; fallit nec pater astra tenens.
45
Nam, procul a patria, sontes Bellona flagello
In ferrum, in flammas praecipites rapiet;
Corpora at hinc avidae iaceant inhumata volucri,
Per noctemque feris praeda petita lupis.
Interea hae lacrimae atque imo de pectore ducti
50
Mi gemitus nostri testis amoris erunt;
Carmina sic utinam durent mea tempore longo
Vt celebrent nomen saecula multa tuum.