Berardino Rota elegiae 2, 4

Testo base di riferimento: C. Zampese, 2007

Cura dell'edizione digitale: Linda Spinazzè


4. ad Bacchum

Si mihi dexter ades, faveas si Bacche petenti,

      Numine si fiant vota secunda tuo,

Non iuvenem te mente levem, non corpore lentum

      Effingam, capiti cornua nulla dabo;

5

Non te iam madidum musto, somnoque sepultum,

      Iactantem ad cyathos turpia verba canam;

Non dicam ut potus soleas arcana referre,

      Vt dubium titubans fersque, refersque pedem:

Sed clarum gravitate virum, sed casta loquentem

10

      Te memorem egregia saepe nitere toga;

Quin purae sectator aquae, quin desidis expers

      Diceris somni carmine Bacche meo.

Mox etiam cunctas narrabo ex ordine laudes

      Quas peperit virtus bellica Marte tuo.

15

In primis referam nigris ut victor ab Indis

      Ipse triumphali comptus honore redis;

Devictasque urbes recolam, populosque subactos,

      Ductosque ad currum barbara vincla Duces;

Nec sileam forti divulsum Penthea dextra,

20

      Nec sileam exitium stulte Lycurge tuum.

His addam aetherei turbantem regna parentis

      Te quoque terrificis Rhoete perempte modis.

Atque novos Satyros vino thyrsoque furentes

      Instituam binis ad tua sacra choris.

25

Non Ariadnaeae iucunda incendia formae

      Praeteream sociis addita sideribus;

Vtque frui possis aeternum coniuge cara,

      Contra ipsam caelo te quoque constituam.

Si tantum vati liceat, si carmina tantum

30

      Nostra valent, celeri carmina texta manu.

Mox sequar, ut semper quoquo vestigia vertis,

      Te bona Pax, hilaris te comitetur Amor;

Vt lassis requies, moestis ut dulce levamen,

      Vt lac infantum diceris esse senum;

35

Vt sine te raro contingant gaudia plena,

      Vtque tuis spiret purpura nata genis.

Demum non vitis posthac tua tempora cinget,

      Sed Romana dabit laurus utrunque decus.

Debita laurus erit, saevos quod fuderis hostes:

40

      Debita, quod Phoebum, Pieridasque colis.

Permessi perhibent te saepe ad sacra fluenta

      Venisse, et lymphae posthabuisse merum:

Nec non ad numeros Musarum dulce canentum

      Sopitum viridi procubuisse solo.

45

Et tecum potos una duxisse poetas,

      Ennius ipse fuit, Maeonidesque comes;

Ipse comes fuit et Flaccus, qui te sine nunquam

      Pulsavit Latiae dulcia fila lyrae.

Fac Lenaee, igitur, ne sint precor irrita vota,

50

      Quae bonus e medio pectore promit amor;

Indefessus amor, qui nulli cedit amori,

      Vt nulli cedunt Principis acta mei,

Cuius me pietas servavit, fidaque dextra,

      Cum peteret nostrum bellua dira caput,

55

Et cum Scylla vorax rapidis demergeret undis,

      Absorptum tuto litore restituit.

Sic tibi foecundis vindemia laeta racemis

      Impleat effuso grandia labra mero;

Sicque tua niteant argentea cornua fronte,

60

      Vt possit merito cedere Luna tibi.