Giovanni Della Casa carmina, 9

Testo base di riferimento: M. Scorsone, 1995

Cura dell'edizione digitale: Daniela Marrone


9. de Francisco Tornuno Cardinali

Quo tollor pavidus? quo feror insolens?

O quae Castaliis fontibus aureos

Crines, osque lavis virgineum, genus

Magni Melpomene Iovis,

5

Cruri purpureos indue candido

Soccos; nam iuga transmittimus alpium

Soli: unus enim est mi comes argui

Mendaci metuens pudor.

Vatem, Diva, tuum tu moneas viae:

10

Si pure colui vestra puer sacra

Fervens mente nova, si senior tua

Nunc vestigia persequor

Quercus umbriferas inter, et ilices

Quaerens aerias. Non ego divitum

15

Vanis edidici perstrepere auribus

Empto carmine: non ego

Corruptus pretio nunc meditor parum

Castae ducere te ad vestibulum domus.

At tu prome, puer, prome age barbiton

20

Cessantem nimium diu.

Spartanus veluti, per nemus asperum

Dumis insidiantem ut pecori lupum

Egit, cum fremitu et laude faventium

Pagorum redit ad gregem,

25

Villorumque globos sanguine sordidos

Fert rictu generoso, ex iugulis feri

Vulsos hostis: aquas sic repetit sui

Tornunus Rhodani, bene

Defensa Hesperia clarus, et impigri

30

Compresso celeber militis impetu,

Bellonae ancipitis numina militis

Horrere immemoris diu.

Alternae sedenim ille admonuit ferum

Fortunae, celeri vertere turbine

35

Gaudentis vacuum corpus, uti choros

Lascivae iuvenes ubi

Ducunt, et Zephyris huc agitantibus

Atque illuc, Phrygio Sidonias acu

Illusas chlamydes, instabili citae

40

Lustrant atria poplite.

Directa ingrediens passibus Aequitas

Ad normam paribus, nec modulo sibi

Maiore, atque aliis commoda dividens,

Quorum non dubia est comes:

45

Illos aere micans non peditum cohors,

Non saevis equitum turma frementium

Horrens cuspidibus terreat, aut mari

Vectae caeruleo rates;

Nam recto favet, et iustitiam bono

50

Plerumque aequus alit Iuppiter exitu,

Obscuram et tonitru et fulmine territans

Fraudem, atque implicitos dolos

Nudans. At vigilem fallit amabilis

Acrem simplicitas, et super aeneas

55

Accersita fores, et super ardua

Pernix maenia transilit.

Hanc puro retinens in gremio fovet,

Sincere Italiam et diligit hospitam

Tornunus, patriam civis uti suam,

60

Natorum, et memor aureae

Civis coniugis: hunc purpureus pudor,

Elutisque fides candida sordibus,

Et presso digitis ore silentium

Arcanum insequitur, neque

65

Infandumque nefas ense domans Themis

Districto comitem se negat inclyto

Impolluta seni, mundave veritas

Albo lucida pallio.

Ergo permadidos felle animos nigro

70

Regum diluere est ausus, et aspera

Permulcere manu pectora turbidae

Plena irae, intrepidam struens

Pacem, quae manibus sanguineis diu

Attrectata, magis post niteat, velut

75

Fulgentes lapides aerave lucida

Cum tergere volunt, luto

Conspurcant; id agens egregius senex

Celtarum procerum sanguis, et oppida

Firmans obtinuit Marte labantia

80

Quassante, et miseris suas

Vrbes restituit civibus, impigram

Pacem, tela cruenta inter et asperos

Procudens sonitus ferri: etenim gelu

Torpens quam peperit timor

85

Pacem, serviet illa, horrisoni simul

Bellonae strepitus ingruerint ferae,

Imbellis. Sedenim desine fervidos,

Dulcis Melpomene, modos;

Nam nec cuncta pudor fert, neque veritas

90

Cum lucro alma decorum explicuit caput

Semper: tum melius tecta silentio

Virtus invidiam latet.