Giuseppe Sporeni carmina 3, 53

Testo base di riferimento: Maria Alessandra Romanelli, tesi di laurea Università degli studi di Padova, 1979-80

Cura dell'edizione digitale: M. Rossi


53. ad Maninum elegia IV

Tu ne meam, demens, potuisti laedere vitam?

      Tu ne meam numeris sollicitare deam?

Ergo quae nostris fuerat celebrata libellis

      Sentiet adversum teque tuamque lyram?

5

O potius Musae pariter pereatis et auctor

      Carminis et quisquis Delphica templa colit;

O potius nostros exurat Iuppiter artus

      Mittat et in nostras tela trisulca domos,

Exagitet patrias violentis caedibus urbes

10

      Et rapiat Iuno maxima quaeque dedit,

Quam mea tam miseros virgo esperiatur amores,

      Virgo Therapnaea pulchrior Hermione,

Pulchrior antiqua Briseide, pulchrior Hebe

      Teque, Venus, rapidis nata sub aequoribus.

15

Parce, precor, tenerae mater generosa catervae:

      Vera suos vates dicere Phoebus amat.

Non ego falsa loquor: testis mihi Delius ipse

      Qui vaga caeruleis lumina promit aquis,

Testis erit Phoebe nocturno tramite ducta

20

      Et matutinis sidera pulsa rotis.

Quid memorem stricto pluviosum Oriona ferro

      Haedorumque graves imbre cadente sonos,

Pleiades et tarde ducentem plaustra Bootem?

      Quid plenum madidis fluctibus Hydrochoon?

25

Hoc quoque testantur convexi lumina coeli

      Hoc et Avernalis pallida regna dei,

Hoc pater aequoreas qui temperat amnibus undas

      Liquidaque aerato regna tridente secat,

Silvia, te priscas superare Heroidas et te

30

      Virgineis Hecate conspicienda comis.

Sed quid plura moror? Phrygia hanc si pastor in Ida

      Vidisset Samiae praeposuisset Herae

Altaque Cecropiae sprevisset dona puellae

      Risissetque tuas, Cypria diva, comas.

35

Ergo non mirum est si me tam cogit amare

      Silvia, quom castum cogeret Hippolytum.

At te nescio quae rabies, insane, coegit

      Dilaniare meam carminibus dominam.

Num te forma decens, num te movere capilli?

40

      Num frons purpureis invidiosa rosis?

Num digiti longaeque manus albaeque papillae

      Fultaque Acidaliis tempora sideribus?

Ista Polyxenio fortasse in corpore desunt

      Nec gaudet tantis vestra puella bonis.

45

Hinc igitur caecas miseri rupistis in iras:

      Saepe solet magnus talia ferre dolor.

A! miser infelixque diu semperque futurus,

      Si maledicta leget nostra puella tua!

Non satius fuerit Stygias penetrare sub undas

50

      Subdereque Aetnaeo saucia colla Iovi;

Tantaleos fuerit satius sentire dolores

      Atque Ixionio turbine semper agi

Quam semel iratae diras audire puellae.

      Quae maledicta tibi, quae tibi verba dabit!

55

Illa tibi Eumenidas saevosque precabitur angues

      Et sontes animas Tartareumque canem,

Nec te cessabit vesanis laedere verbis,

      Nec te perpetuis exagitare minis.

Praeterea, crebro fueris cum tactus ab igne

60

      Et pueri assiduis fixus arundinibus,

Illa tuam merito quaeret mutare puellam

      Mutabitque, acres ut solet illa viros.

Quare tu posthac tumidos compesce furores

      Ne capiti noceat Silvia nostra tuo.