Francesco Maria Molza elegiae 2, 7

Testo base di riferimento: M. Scorsone, Rossana Sodano, 1999

Cura dell'edizione digitale: Daniela Marrone


7. equum Hippolyti Cardinalis Medices alloquitur

Immensi tergo dum tu spes excipis orbis,

      Cyllare, et audaci proteris arva pede,

Dumque illesa levi transmittis gramina cursu,

      Et varios orbes implicuisse iuvat,

5

Hippolytum serva incolumem, seu cursibus auras

      Provocet, immites seu petat ille feras.

Non hunc saevities sylvis collecta sub altis

      Indignum cura quem tueare facit.

Non praelata olli cunctis venabula rebus,

10

      Nescia non lachrymis cedere corda piis,

Sed mite ingenium, et faciles sine crimine mores,

      Et quae vel minimum pectora fellis habent.

Hoc mecum exposcunt rerum pulcherrima Roma,

      Quaeque sedent humeris publica vota tuis,

15

Quae modo Pannonios vexisti tuta per agros,

      Itala cum saevo res tremefacta metu est.

Finibus ingruerat nostris manus horrida Phoebi.

      Extremos linquens exorientis equos,

Id conata Italas ut frangeret aspra secures,

20

      Et Latio eriperet parta trophaea Iovi:

Hoc onus, hoc ipsum quo nunc residente per urbem

      Incedis fusus colla decente iuba,

Obstitit, et tristes subito puer arcuit iras,

      Et nostris iussit finibus esse procul.

25

Ipsa suos doluit populos Aurora fugari,

      Et fusa erubuit lactea colla coma.

At glacie implexos crines, ulvaque palustri

      Danubius medio sustulit amne pater;

Mox ait: "O saecli lapsis spes unica rebus,

30

      Egregium late cui decus arma dabunt,

Nec minus ipsa inter gladios assueta vocari

      Virginei princeps Calliopea chori,

Ecce tuum resonant nostra haec iam littora nomen,

      Et tua iam didicit facta referre Getes.

35

Vince alios, Eoa tibi se spicula dedunt,

      Et praebet pharetras Media victa suas".

Dixit, et hybernis horrentia flumina ventis

      Impulit, et strictum pectore rupit iter.

Quas nobis clades, nobis quae funera victor

40

      Tunc valida timidis depulit ille manu,

Es memor ardentem totiens qui laudis amore

      Sensisti, gelido qua riget axe Tomus.

Non tamen ista tui fuerit pars sola laboris,

      Linquenda est iterum Martia Roma tibi,

45

Imperii domus alta iugis circumdata septem,

      Qua nullum in terris pulchrius extat opus.

Quod tua Romanus totiens pater ocia rumpat,

      Desine de fato tot tua damna queri:

Nam pretium mox grande feres, cum tempora spicis

50

      Laeta tuos repetet Pax redimita lares,

Atque obducta malis squalebunt arma tenebris,

      Nec saevos acuent horrida bella metus.

Interea visendus Arar, magnusque Garumna,

      Et Rhodanus, celeri qui secat arva pede,

55

Quique Liger placidis humectat gramina lymphis,

      Vastaque coeruleis aequora findit aquis.

Tu modo commissum redde, oro, Cyllare, pignus,

      Et differ parva gaudia nostra mora:

Effoeto sic cum torpebunt corpore vires,

60

      Vinxerit et celeres tarda senecta pedes,

Vectorem aetheria tanti te ponderis aula

      Iuppiter augusta collocet ipse manu;

Sicque novum stellis niteas decus addite, vester

      Quae dudum assuevit praemia ferre labor.