Convenevole da Prato regia carmina ad Robertum Andecauensem, 38

Testo base di riferimento: C. Grassi, 1982

Cura dell'edizione digitale: S. Di Brazzano


38.

Roma dedit questum crebro cum murmure mestum,

      Exponens verum, sive statum miserum,

Non habuit flexas aures aut cum prece nexas,

      Aut ad iusta pias has vetuere vias.

5

Dixit Roma dolens, solari talia nolens:

"Si micchi prima foret, que multis plebs modo floret,

      Aut virtus quorum censuit omne forum,

Aut quorum gestis res publica pollet honestis,

      Indole vel redolet vel redolere solet,

10

Noxia tam tela micchi non daret ista querela;

      Set patribus vobis nunc spoliata probis,

Exprimo merores, ostendo voce labores,

Set prius experto recolo mea dampna Roberto,

      Qui bene novit ea, scitque revisa mea.

15

O fulgor regum, rex docte Roberteque, legum

      Scis antiquorum quod fuit Vrbe forum,

Que pax, que vita concors, unita, perita

      Ac amor ac patrie factus honor latrie,

Vt dea visa foris, set credita maior ab horis,

20

      Non Babilone minor (set modo scissa sinor),

Florida, pulcra, nimis formosior agmine primis,

      Marceo, nam senui, nec pretium tenui,

Amisi cives et opes, quibus atria dives

      Implebam variis amplius ac Dariis:

25

Paucos servavi, set facti iam sibi pravi,

      Me lacerant odiis et trucibus studiis.

O Fabii, Bruti, Cocles Deciique saluti

      Nunc ubi vos queram, ne mea dicta teram?

Scevaque Torquati, patrieque obire parati,

30

      Estis in arce poli forte nec orbe soli?

Vos Scipiones et sancti mente Catones

      Liquistis diras meque cremare piras:

Degeneres flores vestros spectate minores:

      Marte quidem laniant meque malis variant,

35

Nec me solatur presentia. Cuius amatur

      Indiget, atque satis, nunc mea quassa ratis.

Pastor non vilis Romani summus ovilis

      Trinus iam cedet quive pigendo sedet.

Conqueror, huy! regum, non vota gerunt quia legum

40

      Vt scio sacrarum me recolendo parum,

Et modo de parca, qua raptus et ille monarcha

      Augustusque fuit, quove Iudea luit,

Titus, amor generis et delitie. Set haberis

      Rex similis; doleo plus modo quam soleo,

45

Ni capias curam generosam per genituram,

      Digne Roberte, mei, iura tuendo Dei:

Si capies istum clipeum, tunc hoc bene Christum

      Magnificabis, eo quod placet usque Deo

Compatiare, meis que sum spoliata tropheis.

50

      Cerne meam faciem, vim laceram speciem.

Te nunc ipsa doma virtutibus: aspice, Roma:

      Quelibet auxilii sic proba consilii

Vrbs eget, et, quanto splendet de nomine, tanto

      Lumine maiore debet hec ipsa fore.

55

Roma vocor, doleo quia sum spoliata tropheo

      Civibus atque meis, sumque repleta reis,

Nec vetus umbra mei manet aut splendor speciei:

      Cum genitrice mea visa fuique dea.