35.
Passio vera crucis clavis credenda polorum
Et que firmavit fera Tartara. Gloria nostra
Est crux, qua Christus pro nos redimendo pependit
Hec clavis loquitur, quasi dedignata teneri
5
In manibus cupidis, ledentibus atque superbis,
Cernens quod, clavis sapiens, aperire perita
Et firmare, studet moderamina vertere contra
Legis iter, ducente manu perversa volente:
"Non errare datur mea docta scientia clavis.
10
Cur trahor ut laqueos et retia noxia tendam?
Scandala cur fodiunt, mictentes cornua tauri?
In fragiles figunt eris ferrique catenas,
In fortes ponunt quod texit aranea rete;
Hostia pauperibus claudunt, panduntur abundis
15
Divitibusque fores et quelibet interiora.
Spe cupidi servante domum, patrimonia Christi
Sunt collata, velis si scire, vel ore potentum
Deposcente, precum vel cum dulcedine ficta,
Aut dant prebendas ipsorum sanguine natis,
20
Seu bene nummosis, seu nobilibus trabeatis,
Aut non sponte probis. Raro tamen accidit ultro
Vt dignos meritosque velint, solamine leto
Prelati, de more frui, livore maligno
Sic et agente dolo, seu dedignante, superba
25
Et tumida cervice sedent dum culmine viles,
Obliti qua sorde fimi venere, vel ortum
Nobilitare suum credentes obiice fronte,
Elati cordis, vel si magnalia spondent,
Aut indignentur, facili rancore citato,
30
Tanquam galline geniti natalibus albe,
Nos alios ovis velut infelicibus ortos
Esse ferant: animis tantam dant culmina mentem,
Vel potius fecem: verum feriuntur aselli
Quem feriunt muro simili vel fortius ictu.
35
Verus doctrinam Christus dedit ore magister
Nonne suo? Quanto fis maior in omnibus, ipse
Te reddas humilem. Set delitias graviores
Hostendunt humili nati de sanguine. Nuper
Ad talem currus aurige sedis hyatum
40
Discordes pepulere meos et robora clavis,
Cui conmissa iacet inclusa potentia claustro
Europe medio. Vix claves pars reveretur
Teuthonie modica, set Grecia tota negavit
Sedis apostolice iussis parere salutis;
45
Ausonie lombarda movet provincia caudam
Quaque die, spernitque novi pontificis exta
Pestis aquata dolis et sevo pasta veneno.
Ad quid ego lucem per pectora tetra refundam,
Vt vincant nati lucis genitos tenebrarum?
50
Perfidiaque suisque viis perversa ruina
Est anime morbo pravum superaddere morbum,
Iungere perverso perversas agmina vires,
Irato gladium, furioso pandere casum,
Et stipulis ignem calcar prestare cadenti.
55
Bis bibit octenis pater ille pius scelus annis
Sanguinis humani fundendi: flamina cura
Illa fuit: lites incendere, figere partes
Perpetuis odiis. Domini venerabile templum
Edificare decet cum pontificatus honore
60
Ac missas celebrare. Gemens en ista dolore
Nunctio nota viris. Illum decet esse receptum
Ad secreta patrum. Turbamur nos fore claves
Arbitrio lacerantis heri cupientis iniqua,
Quem neque ferre pudet domini maledicta cuiusque
65
Et decorare malum nocue formidinis usum.
Auditote, rogo, que dicam, que mea mecum
Fert robusta soror. Velut is qui non quit habere
Que iubet, incensus cum crebris ictibus et se
Incitat aut stringit, sic nos et iura perhennis
70
Ecclesie turbat. Nam nostra potentia docta
Nil ligat iniuste, nec nostra scientia fortis
- sive potens dici debet - nec solvit inique.
Monstra ligant, solvunt, reserant clauduntque, catenant,
Postquam fracta patet vel diruta porta sacrata
75
Est Scea, post fractum Laomedontisque sepulcrum,
Postquam plenus equus subrepsit Pergama Grecis
Ligneus armatis, sternuntur menia Troye.
Quid nos auxilii claves modo ferre valemus?
Exeat a ficto dux carcere, tunc revidebit
80
Quid vis nostra valet, quid nostra scientia novit.