Francesco Di Natale carmina, 38

Testo base di riferimento: M. Marković, 1958

Cura dell'edizione digitale: S. Di Brazzano


38. Francisco Raynerio, patricio Venetiarum

Fama decusque domus patriae venerabile sidus,

      Vnica Pierii gloria, docte, chori:

Quid, Francisce, facis, librosne amplecteris ulnis?

      An sedet in gremio mollis amica tuo?

5

Nectit adoratas circum tua tempora laurus

      Delius, an Paphius myrtea serta puer?

Pallados arma magis tibi sunt in pectore doctae,

      An celebras Guidiam corde tepente deam?

Haec simul illa tuo contenta est munere forsan:

10

      Quid mirum? Vincis doctus utramque deam.

Vna dat ingenium velox viresque secundas,

      Altera materiam suggerit ingenio.

Currere longa tuis dicendi copia debet,

      Sic modulis longas condere Amazonidas.

15

Quid mihi? Nulla Venus, Veneris non filius ad me

      Pervenit, iratae iurgia nulla deae.

Non coma, turgiduli, non candida pectora, ocelli

      Aut rubor; expressus Xanthia nulla liquor.

Num promissa fides, num sunt haec carmina mille,

20

      Carmina pollicitis facta minora tuis?

Non ita Quintilios celavit Calvus amores,

      Dum memorat fervens, docte Catulle, tibi.

Saepe tuas solitus retinere Propertius aures,

      Conticuit socius non tibi, Naso, tuus.

25

At poteris nostris vafer obiectare querellis;

      Carmina non mittis: carmina nulla damus.

Et tibi Musa favet; promisti carmina, debes

      Pollicitis dubiam non adhibere fidem.

Me tenet Adriaci maris interclusior ora,

30

      Vlla Venus quam non, rarus et hospes adit.

Gens habitat truculenta, ferox Corvatia muros

      Inde premit, Scythicis horridiora locis.

Quid tibi vis scribam? Nulla est mihi Xanthia, nullus

      Hic amor aut digno carmine causa patet.

35

Si qua tamen placuit, non stilo, carmine, nardo

      Ad dominam rutilo, sed datum ire via.

Id faciant fortes, Mavortia pectora Achillis,

      Herculis, Antaei semivirique bovis.

Femina non tanti dabitur mihi. Femina quodam

40

      Vertit Apollinea moenia structa lyra.

Femina Martigenas mansuri nominis urbes

      Cumque Palatinis traxit ad ima iugis.

Mollibus assuetus studiis tenuique Camena,

      Dissidet armifera noster ab arte furor.

45

Ingenio tantum facili meo gaudeo si quod

      Esse potest miseris, dulcis amice, locis.

Id quoque post abitus minuit mihi gratia tristes,

      Maius opus tibi quos accelerare dedit.

Infueras mecum, domine carissime rerum,

50

      Ingenium stimulis claruit egregiis.

Nunc iacet exesum veluti rubigine ferrum,

      Vt iacet atra, domus contumulata situ.

Tu tua celsus habes Capitolia celsa Tonantis:

      Quis neget aetherios regna subire polos?

55

Qua Venetis praelustre nitet regionibus aurum,

      Qua micat albus onyx Synnadicusve lapis.

Tu comitum, numero, felix ostroque superbus,

      Nunc has, nunc illas aspicis orbis opes.

Quicquid ab auricomis eiectat Hiberia fossis,

60

      Dalmaticis quicquid convehiturve locis.

Quicquid Erythraeo fulget sub littore, quicquid

      Sidonio tincti fulget in aere gregis.

Quicquid ab Assyricis dives Panchaia campis,

      Comparat, in Libycis quicquid aratur agris:

65

Dat tibi terra potens, Venetae celeberrima gentis

      Gloria, dat gravidae sarcina structa ratis.

Tu modo sidereos spectas, Francisce, ministros,

      Nunc oculos retinet uncta palaestra tuos.

Hic tibi materiam nitidi formosa puella

70

      Carminis, eximium dat in amore decus.

Hic Venus et Veneris facundas filius artes

      Perdocet, egregiae munera militiae.

Cypriacas dilecta domos et moenia nati

      Deseruit, Venetum quod petat hospitium.

75

Scribe age, materiam tibi dat longissima rerum

      Copia, Phoebeam docta Thalia lyram.