Francesco Di Natale carmina, 19

Testo base di riferimento: M. Marković, 1958

Cura dell'edizione digitale: S. Di Brazzano


19. ad Angelum, Dominici Manlipetri,
classis Venetae provisoris, logothecam fidissimum

Non si Corycii pateret antri,

Secesus, foribus mihi reclusis

Ad sacras, venerabilis, cohortes,

Phoebe, Castalios et ad liquores;

5

Non si Pindaricam chelym ferirem,

Sublatus Getici favore plectri,

Lesbois modulantior libellis,

Dircaeum superando voce cycnum;

Non si tergemino ferar volatu

10

Caelum, Dulichii Camena vatis,

Quo vel Pierii decus Maronis

Felix aetherias adivit auras,

Musarum preciosior corona:

Princeps Angele, gloriose vatum,

15

Felix Ausonii leporis auctor,

Possem tot tibi gratias referre,

Grates tot meritas habere possem.

In nostrum refoves amore fratrem,

Quo non Tyndareos ferunt calores

20

Arsisse, Haemoniae fidem favillae.

Vincis, Pirithous tibi relinquat

Exemplum veteris fidele flammae.

Defessum tumidis levas procellis,

Tali sed catus allocutione,

25

Quali Marmaridum feros leones,

Saevos Leucadii furoris aestus,

Posses Bistonias movere quercus,

Pectus seu tetricae velis novercae.

Tu mentis dubiae bacillus et tu

30

Nostris pectoribus serena Phoebe:

Omnis terrificos motus repellis.

Tecum raucisonae Charybdis aequor,

Gaetulis liceat vadis; Cerauni

Addantur scopuli timorque Graium

35

Scribit mellifluos habere portus.

Ne fractis humeris onus recumbat

Tantum continuo labore, curas.

Ingratum domino facis benigno,

Seu mavis Curio, Numae, Camillo;

40

Illum si nomina potentiorum

Laedunt, qui titulos, decus, triumphos

Condonat patriae libens beatae;

Qui rerum dominos scelus nefasque

Accusat, lacerat, fugat, refellit.

45

Famae quadriiuga levatus aura,

Nunc ad fluctivagae caput Maleae,

Qui nunc occiduis videtur undis,

Seu volt aerisonis movere rostris

Bellum, tabifico cruore taetrum.

50

Viso magnanimi ducis leone,

Diffidit solio tumens avito

Rector caerulei maris; profundo

Exsurgit tubicen chorusque Phorci;

Miratur gelido pavore Tethys,

55

Horrens insolitum venire numen.

Seu vult pulveream citare nubem

Hic, o belligeri ducis videres

Quid pectus valeat, quid alta virtus.

Quanto compositis decore signis

60

Prudenti videt hic et inde cura

Quid sit conveniens, quid arma queant.

Mox celsa generosior cohorte

In partes celer advolat priores,

Exemplum reliquis virile monstrat.

65

Illo quis melior toga, senatu

De tanta referente mole rerum,

Seu fors barbaricos movet tumultus,

Quo maior Venetis favor triumphis

Accedat, Latio corona regno;

70

Aestus quo Rhodani Padus furentis

Demergat gravius potentiusque.

Stant patres solito frequentiores,

Flammas magnifici vomunt penates,

Omnis sollicitus videtur ordo.

75

Consultant vario tenore quorsum

Diffundet gravidos aquosa Plias

Nimbos, terribilis globum procellae;

Qua possint removere laude tantos

Incursus rabidi ruentis hostis.

80

Hic splendet, veneratur inter omnes;

Solus Dominicus viget, probatur.

Vt Phoebi vigor arduus minores

Praelustri faculas coma renidet.

Fasces purpurei nitent, curules

85

Hinc sedes. Tituli beatiores,

Crescunt stemmata nobilisque famae

Ardor perspicuae. Decus perenne

Hinc et Mygdonias opes flagellat;

Sors quamquam renuit caduca, dicens:

90

"Non sunt perpetuo premenda fructu".

O si laurigerum caput revincta

E sacris penetralibus faveret

Nostro Calliope benigna plectro.

O possem celebrare, sancta Clio,

95

Nomen perpetui ducis verendum,

Claros, Inachium genus, triumphos,

Sed non degeneri superbus oestro.

Esset Threicio canore plenum,

Quid non Cecropio maderet imbre!

100

Audirent dociles maris procellae,

Coetus plumigerum vagus volucrum,

Quid blanda canerem lyra sonaret,

De te quid gladius meus feriret.

Per frondes, hederas sacrasque lauros,

105

Flores per violas, rosas crocosque

Cantarem didicit Minerva vulgi

Quod non multiforae pater cicutae.

Cantarent Satyri simul bicornes

Et cum virginea Diana turba.

110

Implerem pelagus solumque caelum

Et montes, fluvios cavasque valles

Grato pectine, dulcibus loquellis.

Laudes Dominici tonaret orbis.

Sed tantum melioribus relinquo

115

Non nostris humeris onus ferendum.

Ne forsan tenebris serena densis

Involvam vitio suis premendo,

Quam si rancidulae chelis magister

Nequaquam modulos fuisset orsus.

120

Quid tandem? Meritis, benigne, fratrem

Vincis, tot cumulans perambiensque,

Quot in sidereo micant Olympo

Stellarum globuli nitente caelo;

Quot in fluctivago natant meatu

125

Pisces, quot querulae canunt volucres;

Verno tempore rosidas per auras

Quot in florigera videntur Hybla

Depicti vario colore flores.

Quare non tenuis velim camena

130

Persolvat tibi muneris leporem.

Di dent Nestoreos, precamur, annos,

Felices hiemes decente vere

Et cum pacifica quiete Ditis

Fortunae lepidos sinus beatae.

135

Seu quidquid tibi gratius venire

Velles, pro meritis habenda tantis.

Thraces perpetuo prius calore

Sudabunt, Babylon nivosa fiet

Et Memphis glacie rigebit hirta

140

Phoebus nigriferas prius quadrigas

Et Nox chrysocomas movebit atra;

Excellens Veneti prius leonis

Volvent imperium solo ruinae:

Quam nostro tenebrosa corde Lethe

145

Expellat meriti tot acta grati,

Quam non continuo fatebor ore

Quae tu continuo benignus auges.