Girolamo Amaseo ad Cassandram Fidelem, 2

Testo base di riferimento: D. Cascasi, tesi di laurea Università di Padova, 1973-74

Cura dell'edizione digitale: M. Montalto


Ad eandem

Est ignota mihi quamquam parnasia rupes,

      Vertice quae gemino sidera celsa ferit,

Nec nos Aonides etiam coluere sorores,

      Oraque Gorgoneo nec maduere lacu,

5

Nec mihi phocaicae laurus meruisse coronam

      Contigit et plectrum dicere, Phoebe, tuum;

Nec mihi Cyrrhaeis licuit cantare sub antris;

      Nec tetigit mentem pieriusque calor.

Nec dubito audacem quin tu mirabere Amaseum

10

      Plura mihi et vitio, diva puella, dabis,

Haec referens primo aspectu: "Quis carmine auctor?

      Vnde venit? Quove est littera missa loco?"

Forsitan et celeri percurrens nomen ocello

      Ipsa meum, dicens: "O bone vir, quid ais?

15

Quid tibi nobiscum est, quum te non novimus unquam,

      Quum prius inter nos nec fuit ullus amor?"

Forsan et excipies rigidis haec scripta chachinnis

      Vix bene principium, candida Nympha, legens;

Forsan et ingrato tu fastidita libello

20

      Haec eadem flammis aut abolenda dabis.

Attamen exorem (licet exorare puellam)

      Te sine, ut haec hylari carmina fronte legas.

Haec etenim quamquam nil te perlecta iuvabunt

      Sunt, Cassandra, tibi, sunt nocitura nihil.

25

Cum celebris me me tua fama coegerit ore

      Ecce rudi steriles promere, Nympha, iocos,

Vsque adeo nostras de te vox impulit aures

      Hic mihi ab Hunnis saepe relata viris.

Namque tuos dicunt se se invisisse penates

30

      Atque etiam ob vultus obstupuisse tuos,

Vt fama est, viso quondam Phorcinidis ore,

      Obstupuisse homines, obstupuisse feras.

Te sensisse ferunt Demosthenis et Ciceronis

      Torrentem elloquio maeoniaque tuba.

35

Nymphalemque habitum narrant gestare Thaliae,

      Non te dissimilem moribus aut facie.

Fertur et Adriacum quod si te suscipit aequor

      Forte brevi cymba remigioque brevi

Et chelis incipias tu dinumerare canoras

40

      Forte fides, celeri et plectra movere manu,

Et canere incipias tu carmina digna Marone

      Nec quoque Homericiis inferiora modis,

Te patrem Oceanum, placidamque invisere Thetim

      Nereaque et viridi Dorida cum sobole,

45

Atque undis efferre suis caput Enosigaeum

      Allectum cythara mellifluisque iocis,

Et posita armigeros Tritones undique concha

      Ad te confluere et dulcia verba sequi.

Gurgite Carpatio fama est, Cassandra, relicto

50

      Prothea Neptuni te quoque adire grege;

Et tibi certatim salientes ludere pisces,

      Et tibi delphines pro rate terga dare,

Vt dederat quondam quo se cytharoedus Arion

      Nautarum falsis abstulit insidiis.

55

Et tibi pro velis referunt inflare lacernas

      Flamina Thyrrenis impositae gregibus

Et te deserto Syrenas adire Peloro

      Dicitur et victas succubuisse tibi.

Egaeona ferunt ad te properare petentem

60

      Qui dedit Egaeo nomen ob actu mari;

Et Scyllam et Glaucum atque Inoum Melicertam,

      Quaeque et ceruleus nomina pontus habet,

Et pelagi varias ad te volitare volucres.

      Teque sequi scopulos per mare fama sonat

65

Atque etiam Adriaci si tu legis aequoris oras

      Ore canens venetum fortia gesta Patrum,

Dicunt cornigeros ad littora currere Faunos

      Et celeres Satyros Oreadumque choros,

Panaque qui calamos Ladonis primus ad amnem

70

      Compegit caera disparibus numeris;

Ad te monticolas Sylvanos ire canentem

      Silenumque senem Iulia turba refert,

Et Dryades nymphas facilesque venire Napaeas

      Naiades amnicolas et quoque Amadryades.

75

Obduci silvis et siccum littus opacis

      Fertur et innumeras littus adire feras.

Denique te similem dicunt, Cassandra, poetae

      Horrida quem quondam Thracia terra tulit.

Haec igitur sunt quae (quamquam natura negabat)

80

      Me cogere rudes scribere versiculos.

Haec et amicitia tibi me iunxere perenni

      Nec requiem calamis ipsa dedere meis.

Nec mirere: etenim quos nec nos novimus unquam

      Fama odisse homines, fama adamare facit.

85

Ergo vale, o nostris semper lucubranda lucernis

      Nympha, precor, generis spesque decusque tui.