Daniele Fini carmina 17

Testo base di riferimento: S. Pasquazi, 1966

Cura dell'edizione digitale: M. Sartor, 2023


Ad Rosam amicam

 

Iam freta grandisono Borea tumefacta quiescant,

      Deserat aequoreas vis Aquilonis aquas.

Leniat hunc blandis amplexibus Orithya,

      Vt cadat irato grandis ab ore furor;

5

Alcyones foveant tranquillis fluctibus ova,

      Sitque procellosi mitior unda sali;

Post nimbos veniat nitido cum sidere sudum,

      Clara ferant puri lumina solis equi;

Sint placidi Dominae vultus, sint mitia verba,

10

      Nostraque mordaci sit sine sente Rosa:

Tolle supercilium; supplex tua numina posco,

      Aspera iam mentem deserat ira tuam;

Res dura est, Dominam precibus mansuescere numquam;

      Iam satis est noster dissimulatus amor.

15

Non auro ingenuus, solum, si quaeris, amantis

      Supplicibus verbis conciliatur amor;

Pollicitis puer, at precibus placatur amica,

      Sic Dominam ad nutus ambitiosus habet.

Quid quaeris? possem iustas proferre querelas;

20

      Tu quereris; possem iustius ipse queri.

Intima si subii solus penetralia tecti,

      Et mihi nocte viam clausa fenestra tulit:

Non homini inventum, sed dis adscribito: namque

      Dux Cytherea mihi, dux Amor ipse fuit;

25

Ferrea difficiles aditus mihi pervia cratis,

      Elusis tantum vix adeunda, tulit.

Namque viam cunctis inopinam praebuit uni

      Trunca caput, costis de tribus, una mihi;

Arduus ingressus, magis arduus exitus istinc,

30

      Nam potui dubium vix remeare gradum.

Abstulit haud emptos cincinnos dextera caecas

      Per tenebras; Craeso ditior hisque fui;

Non mihi sunt magicae vires; *** ire

      Quis iuga, labentes stare coegit aquas;

35

Thessalis haud ego sum cantu quae nocte silenti

      Saepius intravit ditis Erichtho domos.

Me penes en i sunt, utar nec carmine Circes,

      Audaci mihi sunt parta trophea manu.

Arcula quos longo servabit burnea seclo,

40

      Et placidos degent inter aroma dies.

Ornabis posthac venali tempora crine,

      Pendulus et crispus crinis adulter erit;

Pertulimus quae vix ferret, qui vertice raso

      Pro crepidis nudo sub pede ligna tenet.

45

Est tibi blanditiis non exorabile pectus,

      Cor adamante viget, mens tibi dura chalybs.

Me miserum, per te (meritum exprobrare necesse est)

      Saepe fui vitae prodigus ipse meae.

Eloquar an sileam, quam saepe per invia flexi

50

      Ad te siccatae nocte paludis iter?

Vnaque de multis mihi nox fuit anxia, namque

      Fecerat ambiguum canna palustris iter;

Texuerat speciem infunis mea dextra maniplos,

      Indicium ut ferret tortilis herba viae;

55

Semita nulla fuit, nisi quam fecere iuvencae,

      Carnivoris tegitur quae nisi nocte lupis.

Semita non homini, vix est ea congrua bubus,

      Per tenebras index, haec mihi duxque fuit.

Nunc eo, nunc redeo; nunc inscius omnia tento,

60

      Tentanti dubius sed magis error inest;

Mille per ambages fit inextricabilis error,

      Quia multifido tramite vera perit;

Daedalus haud tanto variarum errore viarum,

      Multiplicem tanta struxit et arte domum;

65

Densus arundinibus, lucus fert lumina caeco

      Nostra sub obtutu, dum via nulla patet;

Mox pavor et toto manat de corpore sudor;

      Exitus hinc verus quod mihi nullus adest;

Cypria, dum crucior, dextram porrexit, et inquit:

70

      Me sequere, et subito praevia carpsit iter.

Adice: iurasti totiens per numina divum,

      Per crucis hoc signum, per sacra verba Dei,

Quod mihi servares, quae nunc promissa negantur;

      Periura, et rupta perfida fisque fide.

75

Vera loquor; ne vana mihi fore somnia credas,

      Sunt coryli testes, populus atque salix;

Testis et est nostri sermonis conscia saepes,

      Instar quae Thisbes tunc parietis erat;

Lampetie testis, Phoebe, Phaethusa, Cymindis,

80

      Testificabuntur punica mala, rosae.

Fallimur; at nunquam falluntur numina caeli,

      Iuppiter haud ullis decipiturque dolis.

Haec tua fallacis vivent periuria linguae,

      Mergent laetheis secula nulla vadis;

85

Mox infamis eris, venturo tempore quisque

      Expuet in faciem dedecus hocce tuam.

Quid repetis totiens, mendax, mendacia quivis

      Dicet: Atestini vivet in Vrbe Ducis;

Vivet; avernali sed mox cruciabitur igne,

90

      Et merito poenas tempus in omne luet.

Sunt iusti Superis oculi, mortalia cernunt;

      Crede, in occultum dis nihil esse potest.

Supplicia (an nescis) periurae aeterna paravit,

      (Aequa etenim librat cuncta bilance) Deus.

95

Fallor? an incepit radianti lumine Phoebus

      Pellere nimbiferi flamina ligra Noti.

Ecce serenato rutilantia sidera vultu

      Apparent, fronti rugaque tristis abest.

Et Rosa Caldaicae redolentior unguine costi

100

      Glabra fit excussis sentibus absque mora.