Alessandro Geraldini carmina, 2

Testo base di riferimento: O. Geraldinus de Catenaciis, 1631

Cura dell'edizione digitale: Linda Spinazzè


2.

Per mare velivolum nostrae ultra sydera terrae

Venimus incolumes.

Sydera per coelum mutato currere vultu

Vndique conspicimus:

5

Vrsa, per arctoos longe distincta triones,

Hic prope iuncta mari.

Hic quoque nunc refluunt Neptuni littora magni

Tenta per Oceanum.

Hic quoque iam pelagi se pandunt mo[n]stra profundi

10

Turpia et ore truci.

Deterius nihil et nihil est immanius usquam,

Nil adeoque ferum.

Humanae passim comedunt qui corpora gentis

Voceque cum resona,

15

Nullos esse Deos credunt et numina nulla

Aethera per superum.

At decus aeternum multo qui robore praestant

Per populos capiunt.

Regna per immensos sunt haec diffusa rotatus

20

Qua volitant oculi.

Innumerae passim se pandunt undique gentes

Oppidaque innumera,

Atque venenatas iaciunt per bella sagittas

Et nece cum subita.

25

Fronte truci, nimium truculento denique vultu,

Proelia cruda movent.

Has ego per terras ignoti in cardine mundi,

Has ego perque plagas,

Post multos menses longo post tempore veni,

30

Classe secante mare,

Gentibus et populis sanctissima signa secutis,

Quae veneranda micant.

Et me pastorem vitae voluere tenendae

Esse suum penitus;

35

Pontificem populi longas legere per oras

Innumero spatio.

Me miserum tota mundi regione removi

Qua decus ingenii,

Linquere sorte datum populos et regna potentum

40

Quae ratione vigent.

Et numquam in terras equidem remeabo Latinas,

Qua genus, et proavi,

Ossa meae matris recubant ubi marmore tecta

Chara mihi nimium,

45

Et pater et proavi nostrique ex ordine fratres

Membra sepulta tenent.

Hic me barbaricas inter subsistere gentes

Sors inimica iubet.

Intrabunt quondam sacra haec per templa futuri

50

Noster ubi tumulus,

Atque inspectantes nostros e marmore vultus,

Stemmata celsa domus,

'Terrarum,' dicent, 'tali subsistere parte

Hic homo natus erat;

55

Vrbe diu praesul quondam permansit in ista

Nomine cum celebri,

Et docuit vulgo Christi documenta beati

Iure sequenda fore.

Maxima per nostras induxit commoda gentes,

60

Pastor ubique pius.

Hic reseravit iter lati per sydera coeli

Gentibus et populis.

Et merito vivet magno cum nomine semper

Qui bona tanta tulit.'

65

Sed nostras penitus laudes numerare relinquam,

Quae mihi sunt odio.

Ad me cum magna certe ratione redibo,

Quod mihi iure licet,

Qui varios casus per totas undique terras

70

Per pelagusque vagum,

Ac animo intrepido discrimina cuncta subegi

Quae renuunt reliqui.

Me superi nimium radiantia numina Phoebi

Heu penitus lacerant,

75

Humida terra nocet, prosunt alimenta nec ulla,

Pomaque nulla placent.

Hic mihi nempe seni funus iam fata maligna,

Sors et amara parant.

Debebam nostro populos a cardine motos

80

Quaerere per pelagus,

Ac alia aversi multum per sydera coeli

Cum rate vela dare.

Fata valent nimium, fatis agitamur iniquis,

Sic tolerante Deo,

85

Et saepe in toto pariter nos cernimus orbe

Quid mala fata ferant.