Niccolò Buonaiuti epistulae 24

Testo base di riferimento: F. Porro, 2023

Cura dell'edizione digitale: F. Porro, 2023


Epistola Nicolai Michaelis Bonaiuti Florentini missa ad dominum Alamannum de Adimaris incipit

 

Si mihi servassent rutilantis vota tonantis

Tempora cum vestro famoso nomine patre

Culto militiae cinctus qui fulxit honore,

Qui decus exhibuit patriae in regionibus amplis

5

Europae coram ducibus mirando culmine serptis,

Non ego nunc essem tristi maerore gravatus,

O clemens Alamanne Ihesu dignissime cardo

Ecclesiae sanctae, qui almo sermone peritus

Lumen agis populo Christi qui numen adorat.

10

Sed mihi derenuit tantum solamen in orbe,

Frigida mors tribuit languenti pectore luctum,

Quae tibi laudandum vetuit constare parentem,

Sed mihi praefultum Dominum virtutis habena

Et speculum morum, carum consumpsit amicum

15

Qui mihi praebebat recto cum pondere callem

Vivendi, seriem dando probitatis amoris,

Quando meas eius sermo penetrabat ad aures.

Nil mirum si langueo nunc maerore coactus

Multotiens tali pro casu mortis amarae,

20

Quod vere degens nostris labentibus annis

Non hominem quendam Lunae sub cardine novi

Qui mea cum recto sedasset pectora sensu,

Qui mihi cum pura donasset mente vigorem

Ni vestrum patrem clara de prole Phylippum.

25

Saepe palam iussit tamquam perfectus amicus

Quod geniti simul et consanguinitate propinqui,

Sic mihi ceu sibi praeberent ferventer honorem

Praesidiumque diu nec non sine fraude favorem.

Inter consortes adeo constare volebat

30

Me velut ipsius pulchro de semine cretus

Essem, sicut eadem etiam de stirpe creatus

Quod plerumque fui vulgi sermone vocatus,

Sic quid mirum si maneo languore gravatus.

Quid loquor ipsa dolet mater Florentia mecum

35

Quod talem civem clausit telluris in alvo

Et genitum fultum dono prudentis habenae,

Qui sicut princeps Traianus in urbe Quiritum

Civibus egregiis turbe vulgique labantis,

Nam comunis erat virtutum plenus amore,

40

Ipse diu plebi caro fervore placebat

Et natis procerum reliquis et saepe colonis,

Frena magistratus moderato pectore duxit

Adversis parcendo puro corde catervis.

Ac Adimaris plorando pulcherrima proles

45

Assidue languet tali pro turbine mortis,

Quod similem genitum nec habet penetralibus eius

Tuscia qui peragat venarandae nomina laudis,

Qui sibi donaret constanti mente vigorem,

Qui simul armigerum constet dilectus amore

50

Pro caro studio mirae probitatis in armis,

Pro digno sensu et pulchro dictamine linguae,

Si quoque cum gemitu doleo pro turbine tanto

Nil mirum quoniam maneo ratione coactus.

Nec siluit fieri saevo cum pondere sortis

55

Adversum mea mors infesto vota rigore,

Quod fratres genitos eius de semine caro

Tres tibi damnanda postquam dicione negavit

Qui mihi praebebant laudandae munera pacis,

Saepe mihi placidam requiem fervore parabant.

60

Heu quotiens mansi fido sociatus amore

Silvestri nostrae latae in penetralibus Vrbis,

Per varios casus, etiam sub pondere litis,

Et plerumque fui propria gavisus in aede

Quando constanti studio sua vota videbam

65

Fulta satis firmo pariter repleta vigore.

Gaudia quae sumpsi minime recitare peropto

Cum Leonardo multotiens sociatus ab ipso,

Qui similes mores patris formamque Phylippi

Militis egregii praestanti corde tenebat

70

Et puro studio quaerebat dona sophyae.

Nec replico sicut iuvenis Benedictus ovantim

Saepe mihi tribuit carae solamina vitae,

Cum sua solicite rimari corda tuebar

Plurima quae recto laudanda tenore fuerunt

75

Inter magnates homines ac agmina cleri.

Quod mihi derenuit mordax fortuna sub axem

Cum stimulo mortis caros vehementer amicos

Istos qui mea cum sincero pectora sensu

Sedabant quando stabam maerore gravatus,

80

Si doleo nullum mirum recitare valemus.

Sed nunc sum tremulus longo defessus in aevo

Dentibus et careo victus languore doloris

Et tunica careo tumulis et frugis alendi,

Non habeo nummos et emendi dona Lyei

85

Quod mea devexat rigidus praecordia luctus.

Vna mihi spes infecto cum corpore vitam

Conservat quod spero tuum captare favorem

Qui mihi praesidium veteri donabit in alvo,

Illud habere nisi Romanam pergis ad Vrbem

90

Non valeo, neque cor trepidas in carne quiescit.

Nec decet ut venias sine templi praeside magno,

Cum sociis et clerorum simul agmine sacro,

Quod sum pontificem summum rogitare coactus

Cum variis precibus, pariter cum supplice voto,

95

Cum terso calamo scribens sermone polito,

Quod mihi concedat placato pectore tale

Donum cedendo patriae clementer ad aedes.

Non ego sum dignus tantum deposcere munus,

Quod sum vilis in externa statione locatus,

100

Ergo precor quod Roma meo cum carmine narret

Quicquid sub quandam statui signare tabellam,

Quam quoque pontifici magno mandare citavi.

Nescio si respexit adhuc in tempore quodam,

Quod numquam verum nostras migravit ad aures

105

Quod sibi des ipsam dignis cum vocibus opto,

Quod veniat rogites praesto clementer ad urbem,

In cathedra Petri quaerat de iure morari,

Quod fesso populo donet solamen amenum.

Tu socians ipsum recte mea vota replebis,

110

Et mihi concedes celerans in corde vigorem,

Sic dabis et placida caram cum pace quietem.

Cerne preces mitis servi clarissime cardo

Praesidium sibi praesto cum pietatis amore.