38. IN FALCONEM ELEGIA

Dicite, Falcones habeat cur Martia paucos

      Curia, quae colitis Phocidis arva Deae?

Dicite, dum tenui strepit Allia murmure, dum sol

      Vrget ab excelso pectus et ora polo.

5

Dum semusta sonant querulis arbusta cicadis,

      Dum madet, et muscis sollicitatur equus:

Dicite, sed nervis non est opus, ore canendum

      Aridulo, media carmen equestre die.

Cum dabitur secura quies, meliora canemus,

10

      Nunc satis est celeri ducta figura manu

Finieram, vocem mox exulit una sororum,

      Paucaque disparibus rettulit ista modis.

Est domus in summo saxosi vertice montis,

      Ardua quo durum semita tollit iter.

15

Auratus paries gemmis vestitur ubique,

      Artis Apelleae nobile fulget opus.

Hic sunt qui Sophia, qui relligione vel armis

      Aut aliter summum promeruere decus:

Hic retinet bello praestans et pace Robertus

20

      Inter Martigenas regia sceptra duces.

Ipse Severini generis nitor, ipse Latinam

      Militiam, pacem, iustitiamque regit.

Hic est Carraphiam qui tollit ad aethera gentem,

      Cui placidum mitis nomen oliva dedit.

25

Hic est Romuleae prisco de sanguine gentis,

      Qui veteres Falco laudibus aequat avos.

Vidimus hos virides lauri gestare coronas,

      Et loca quenque suo prima tenere choro.

Tota cohors tribus assurgit, nec vidimus horum

30

      Quis prior, et cuius palma secunda foret.

Atria prima labor, tecti penetralia virtus

      Servat, in extrema parte locatur honor.

Horriferum labor est et inexorabile monstrum.

      Quale quod infernas excubat ante fores.

35

Pectora lata tument, collum breve, brachia setis

      Hispida, nervosae marmoreaeque manus.

Hic Cadmi superanda seges, mactanda Chimaera,

      Atque Medusae e colla secanda ferae.

Hic vigil Hesperidum custos fallendus, Iason

40

      Hic domat iratos, flammea monstra, boves.

Hic fuit Hippolytus cursu laceratos equorum,

      Et cito virtutis vivificatus ope.

Nam labor in varias solet imigrare figuras,

      Nunc leo, nunc aper est, nunc bovis ora gerit.

45

Sicut Acarnano est de flumine fama Deoque,

      Qui vada Carpathiae lata tenebat aquae.

Plurima barba, micant oculi, stant cornua fronte,

      Esurit, et sicco semper in ore sitis:

Sudat, et in rorem facies et pectora currunt,

50

      Nulla quies, nulla est desidiosa dies.

Ilia magna, femur validum, sine pondere venter,

      Desinit in latos tibia longa pedes.

Bile tumet, furit, intrantes clamoribus arcet,

      Vociferat torvum, multiplicatque minus.

55

Vt reor, hoc prisci vates dixere Minervam,

      Nam minuit vires debilitatque labor.

Qui cupiunt igitur sanctos intrare recessus

      Longa prius duro praelia Marte ferunt.

Dicitur Alcides Ericem qui vicit, ab isto

60

      Victus in herboso procubuisse solo.

Et nisi certantem virtus miserata fuisset,

      Semper erant sacrae limina clausa domus.

Ipsa fores reserans fessum totoque labantem

      Corpore, porrecta traxit ab hoste manu.

65

Huc veniunt homines virtutis imagine ducti,

      Sed refugit verso territa turba pede.

Hic opus est animis, et firmi pectoris ausu,

      Vincit quel longa non domuere more,

Degeneres animi primo in certamine cedunt.

70

      Nec pudet expelli, nec dare terga fugae,

Limen ad hoc Falco pugnare viriliter ausus

      Obtinuit fractis regia tecta seris.

Hicque diu doctus delubra subivit honoris

      Victor, et immensas inde recepit opes.

75

Sicut Aristeus post victi praelia monstri

      Repperit occiso dulcia mella bove.

Et quoniam pauci superant haec atria, paucos,

      Falconi reperit curia sancta pares.