Battista Mantovano sylvae 1, 8

Reference basis text: L. Cupaerus, 1576

Editing of the digital edition: N. Ruzzenenti


8. BAPTISTAE MANTVANI CARMELITAE THEOLOGI,
SAPPHICVM CARMEN: AD MAGNIFICVM COMITEM
FREGOSINVM CAMPEFREGOSVM

Dulce Musarum decus, et voluptas,

Patriae splendor ligurumque princeps,

Quem fovet dulci gremio receptum

Hospitia Manto,

5

Impio postquam Genuae tumultu

Missus ex alto Phlegethontis amne

Iura subvertit placidamque pacem

Nuntius orci,

Te decet magnos animi dolores

10

Atque Neptuni salientis aestum

Ferre, et accenso Iove fulgurantem

Fortiter iram.

Rebus adversis agitata virtus

Crescit, et robus cruciata longo

15

Sumit attritu, meliusque terso

Candicat ore.

Ocium clari fugiunt honores,

Nobiles ducit labor ad triumphos,

Sudor insignes iter ad coronas

20

Monstrat apertum.

Vnico vitrum superatur ictu,

Spernit incudes adamas, et omnem

Malleum, virtus animosa casum

Sustinet omnem.

25

Debiles nautas humilemque cymbam

Aphricus pulsis violenter undis

Iactat, et fasto fragilem carinam

Vortice sorbet.

Fronte sublimi ratis alta proram

30

Tollit, et Caurum Boreamque ridet

Atque prosternit valido sonantem

Pectore Pontum.

Blanda fortunae levitas, in altum

Voluit et facti cito poenitentem

35

Dexteram versans male fida curvum

Deprimit orbem.

Forium gaudens hominum ruinis

Regna longinqui penetrare mundi

Cogit Heroas, patroque pulsos

40

Iactat ab Orbe.

Egit Aeneam Pelago vagantem

Flante per nigros aquilone fluctus

Atque nimboso reboante coelo

Littus ad Aphrum.

45

Pulsus antiquam Salamina Teucer

Liquit, Alciden odium novercae

Misit ad Gades, ubi cernit altam

Iulia Calpen.

Faucis angustae Mare vorticosum

50

Exules quondam soror atque frater

Heu nimis tristi secuere cursu

Phyxus et Helle.

Velleris fulvi spolio superbus

Aequor Euxinum, gelidamque Tethym

55

Thessala primus rate navigavit

Fortis Iason.

Magna non una regione virtus

Clauditur, toto spatiatur Orbe,

Sicut immensum radians Olympum

60

Clarus Apollo.

Persidam sortem generosa virtus

Spernit, et plausum popularis aurae

Aestimans ludi puerilis instar

Libera regnat.

65

Vate Dircaeo generata Manto

Vnde gens urbis sata Mantuanae

Iuncta Tyrrheno Siculam charybdim

Vidit et Aethnam.

Vidit et ripam resonantis Arni,

70

Qui per Hetruscos sinuosus agros

Serpit, et cultis inimica campis

Flumina voluit.

Inde per montis iuga saltuosi

Venit errantes ubi maior undas

75

Mintius spargit, Bifidoque terram

Circuit Amne.

Tum solo nomen dedit occupato,

Atque Thebanos imitata muros

Cum sua celsam Genitrice proles

80

Condidit arcem.

Nave Phoenice Tyria colonos

Regnaque fratris fugiens avari

Nobilem Dido patriam Colossi

Vidit undis.

85

Vidit et Cyprum, Paphiamque gentem,

Transiit Syrtes, Lyboea lustrans

Aequora, et tandem Libycae subivit

Littora Byrsae.

Spernit imbellem populum libido

90

Dira fortunae, tumidoque plebem

Corde fastidit, sua tela frontes

Mittit in altas.

Ergo Priscorum memorata Virtus

Excitet fortes animi lacertos,

95

Et tuae fiant tib clara gentis

Stemmata calcar.

Nanque te magno Genitore Natum,

Atque virtutis gremio educatum

Ad decus summum vocat, et supremam

100

Gloria laudem.

Ego visurum Pyliam senectam

Vive, nec tantum Genuae potentis,

Regna, sed pinguem teneas Hetrusci

Littoris oram.

105

Aphricae latis dominare campis

Atque Sardoi spatiosa ponti

Doris, et bello superata Cirne

Porrigat arma.

Dum venit fati melioris aetas.

110

Liberum curis animum solutis

Transfer ad Musas, viridique lauro

Tempora cinge.

Et per herbosos spatiare tractus,

Qua padus ripas onerosus altas

115

Complet, et mites salicum per umbras

Serpit in Aequor.

Laeta regali Sabiola tecto

Villa foelici redimita cultu,

Te sua tutum statione longos

120

Servet in annos.

Servet et prolem Deus, atque clarae

Coniugis sanctam caput, et nepotes,

Vosque coelestem ferat in senatum

Longa senectus.