Phyliroe
Tityrus
Vos eritis silvae testes, vos flumina vosque
Numina silvarum, tuque, o clarissime Titan,
Vos eritis testes mortem quod demorer ultra
Invitus, pigeat quod tristem ducere vitam;
5
Namque meum sidus postquam fera fata tulerunt
Phyliroemque meis oculis spectare negatum,
Vivere quid libeat? Quid tantis tundere caelum
Amplius alloquiis immotaque numina prodest?
Lynces
Quale sonat dulci turtur viduata marito
10
Carmen et aeriae celso de vertice quercus
Argutos iterat questus et flebile cantat,
Tale sub adverso cecinit modo conditus antro
Tiryrus et, caram moerens abiisse puellam,
Crudeles superos, crudelia sidera dicit.
15
Quare hoc si placeat positi sub caespite, Barge,
Fervida solicitae capiamus vulnera mentis.
Bargus
Quis Deus optanti, quis te mihi, Tityre, casus
Obtulit? Arrident nostris bona numina votis.
Siste gradum, Lynces: non me Rhodopeius aeque
20
Detineat vates, non me vocalis Arion
Carmine mirantem solitus delphina movere.
Tityrus
Felix qui cara pariter comitante puella
Tartareas sedes nigrique Acherontis ad undam
Devenit: optatos non illum cernere vultus
25
Infernae prohibent leges, non ille dolore
Angitur assiduo, nec mortem perditus orat.
Quid non esse velim? Pecudes sua gramina pascunt,
Laeta saginatus iacet ad praesepia taurus,
Libera per campos curisque soluta vagatur
30
Cerva, et aves vacuum volitant per inane, marinos
Per fluctus placidi ludunt, per flumina pisces;
At me durus Amor, rubro seu littore Phoebus
Tollitur Hesperiis idem, seu conditur oris,
Vrget, et in nostro fixi stant pectore vultus
35
Et flavi crines et candida colla puellae.
Illam ego per silvas, illam per saxa nivesque
Aspicio: ah puris quotiens offertur in undis,
Montibus ah quotiens viridique sub arboris umbra!
Lynces
Barge, quid Aoniis cantaret blandius antris
40
Dircaeus vates, acri seu captus amore
Mulceret tenues modulatis versibus auras,
Seu vulsas rupes et grandia carmine saxa
Duceret ac tremulis montana cacumina silvis?
Bargus
Miraris? Pulchram si cernere fata dedissent
45
Hanc tibi Phyliroem, fluerent tibi carmina, Lynces,
Tigribus et torvis lacrimas motura leaenis.
Tityrus
Quid iuvat in terris ablata degere vita,
Semper et assiduis superos lassare querelis?
Postquam (dulce nihil sperent mea lumina) ... postquam
50
Lux mea luce caret, fortes agitare palaestras
Odimus et trepidis pedicas componere cervis;
Nec nos Pierii cantus, nec carmina, nec nos
Oblectant agiles per florida rura choreae;
Quaeque olim fuerant animo gratissima nostro
55
Sordent: at vacuos per pascua longa recessus
Quaerimus et pavidis pendentia saxa ruinis.
Ite procul, pecudes, procul hinc, mea cura capellae:
Solus ego ad solos gemitus effundere montes
Vadam, si lacrimis insanus cesserit ardor.
60
Me iubar exoriens, me sidera tota gementem
Aspicient, hiemis seu frigora dura ruentem
Tixiniam sistent, seu torrida venerit aestas.
Ite procul, pecudes, procul hinc, mea cura capellae:
Demens qui lacrimis crudeles cedere Parcas
65
Credis! Threicii non si tibi carmina vatis
Optatam poteris verbis accersere mortem.
Vos, montes, potius, potius miserescite, rupes,
Obruite miserum huc tantisque exsolvite curis.
Sed quid ego incassum surdis mea carmina fundo
70
Rupibus? Insanos tollet mors una dolores.
Hic vel ab arguto subiecta in flumina saxo
Deferar aut altis venientem turbida ripis
Vnda feret Situlae. Tu, nostri causa doloris
Nympha, vale: pecudes, saltus, armenta, valete.
Lynces
75
Surgamus ne forte dolor iam saevius urgens
Praecipites saxis artus dare cogat amantem.
Tityre, quid tecum sola sub rupe volutas?
Quid tantum lacrimis divosque hominesque lacessis?
Quis tibi finis erit? Viventia lumina pacem
80
Abstulerant, eadem pacem tibi mortua demunt.
Sit pudor insano tantum indulgere dolori.
Tityrus
Iamdudum, Lynces, perii cum candida caelum
Phyliroe subiit, miserum nunc perdere mens est
Corpus et ablatae comitem me iungere divae.
Bargus
85
Ah quid ais? Quo te tantum rapit improbus ardor?
Quae tibi causa necis? Periit tua maxima cura
Phyliroe, quod tu laetari, Tityre, debes:
Illa, bonum numen, superum formosa deorum
Alloquio fruitur, flentem et te moeret ab alto.
Tityrus
90
Scimus et haec animo iamdudum, Barge, videmus
Omnia, sed dulces quoniam me cernere vultus
Dii prohibent, rursus flagranti in pectore curae
Ardentes subeunt, damnatae et taedia vitae.
Lynces
Morte mori certum est, sed longe tristius illa
95
Est aliquid: sonti scelerum tibi cernere diras
Vltrices dabitur, coeptum depone furorem.
Quin potius placidis mecum secede sub umbris
Phyliroemque tuam meritis tollemus ad astra
Laudibus: alterno resonabunt carmine valles.
Tityrus
100
Perge, sequar: forsan melior fortuna paratur.