Ugolino Verino epigrammata 7, 5

Testo base di riferimento: F. Bausi, 1998

Cura dell'edizione digitale: Ketty Peruch


5. eulogium in solemnitate divi Hieronymi,
lucis christianorum et normae sanctitatis

Vltima Septembris venit lux alma; favete,

      Christicolae, et sacram concelebrate diem.

Aspiciam nullum tam sancta in luce gementem,

      Et nitidum claro fulgeat orbe iubar.

5

Flonde coronati promant bona carmina vates:

      Ore pio et casto pectore vera canant.

Non hic nequitiae locus est; procul esto, profani!

      Quis dabit inmundo tam pretiosa sui?

Christe, potens rerum, summi Patris unice Fili,

10

      Nunc labia aethereo terge liquore mea,

Hieronymi ut valeam innumeras percurrere laudes,

      Altior ut solito spiritus ore tonet.

Vnde ego principium summam? Praestantior an sit

      Moribus, an summo clarior ingenio?

15

Evolvam licet historias omnesque poetas,

      Cui similem aequiperem non reperire queo.

Hic omnes novit linguas, nec tersior alter

      Tot scripsit libros, nec Cicerone minor.

Magna sacrosanctae quamquam sunt flumina legis

20

      Largaque de nitido gurgite vena fluit,

At nemo uberior tanto candore disertus

      Tradidit ausoniis pabula sacra viris.

Non solum exhausit graeco de fonte libellos,

      Traduxit Iudae quin sacra mysteria,

25

Quicquid veridici quondam cecinere prophetae,

      Vlla nec in libris menda reperta suis.

Optimus interpres, divinae enygmata legis

      Clara labore suo reddidit Ausoniis.

Per te magnanimi nota est matrona Sueri,

30

      Cum ruit in laqueos proditor ipse suos;

Per te syderei Raphaellis nomen in ore est,

      Per te Iob iustus dicitur et patiens;

Eloquioque tuo proscissum Olophernis iniqui

      Foemineo audacter novimus ense caput

35

Ereptamque senum petulanti a fraude Susannam;

      Novimus occisos iure fuisse senes.

Tu quicquid scripsit Moses ab origine mundi

      Vertisti in nostrum clarius eloquium.

Hic Testamentum in Latium convertit utrunque;

40

      Clarius hoc nobis quam fuit ante suis.

Mystica tu retegis fidei velamina, doctor,

      Tu re, tu verbis, haec sacra vera probas,

Norma pudicitiae, sanctorum gloria morum,

      O doctor, cunctis anteferende viris!

45

Et merito: inferior non es caelestibus ullis,

      At vir seraphicis equiperande tronis!

Eneadum contempsit opes, contempsit honores,

      Fugit delitias, improba Roma, tuas.

Vt mens divinis chartis coniunctior esset,

50

      Fertur in horrendis delituisse iugis,

Inter serpentes, inter deserta ferarum;

      Vix lutulenta sibi reppulit unda sitim.

Pectora dilacerans nudo liventia saxo,

      Vix sacco implicitus pervigilabat humi.

55

Vt celebs rapidos Veneris compesceret ignes,

      Atrivit longa pallida membra fame,

Saepeque, perscrutans divina volumina, totum

      Insomnis noctem iunxerat ille die.

Tu nisi barbariem lingua, facunde, canora

60

      Tersisses, Romae barbara sacra forent.

Si non interpres doctus fidusque fuisses,

      Heu, plena hereseos pagina sacra foret.

Salve, virginei decus immortale pudoris!

      Salve, romanae relligionis honos!

65

Salve, lux cleri, salve, tutela salusque

      Christicolum, salve, spes mea, Hieronyme!

Exorante Deum mihi te confido negare

      Posse nihil; misero, te precor, affer opem,

Scilicet ut mundem mortalis crimina culpae,

70

      Vt careant morbo corpora, mens vitiis,

Inter et electos superis predestinet oris:

      Haec, pater, est voti summa petita mei.