14. ad Fanniam

Quid, mihi si pacti potuisti temporis horam

      Spernere, iurabas: "Cras tua tecta petam?"

Non dare sollicito promissum tempus amanti

      Est velut humana tingere cede manus.

5

Pyramus est testis qui, dum Babilonia Tysbe

      Sera redit, proprio perculit ense latus.

Fregit et immerito Phillis sua colla capistro,

      Dum frustra expectat Demophoonta suum.

Ipse quoque aut laqueo potui vel cuspide vitam

10

      Ponere, dum differs tempore adesse dato.

Exoptata mihi iam dudum venerat hora

      Adventu et semper sancta futura tuo.

Iam male leticiam poteram cohibere meoque

      Grandior assueto pectore pulsus erat;

15

Et procul aspexi quotiens accedere currum,

      Dicebam: "Certe gaudia nostra vehit."

Sed quater et totiens vana spe lusus, inanis

      Leticie occepi frena tenere mee.

Et minus atque minus mecum gestire placebat,

20

      Ac mea nescio quo mens erat egra modo.

Non tamen ausus eram penitus deponere votum,

      Et verbis pondus credere abesse tuis:

Sed celer aerie conscendi culmina turris,

      Quaslibet ad partes prospicere unde licet;

25

Inde modo ad Boream quandoque intentus ad Austrum,

      Spectabam et gelidas sole cadente plagas.

Sed magis Eoas partes: namque inde patere

      Ad terram fertur crisea porta deis.

Ergo ego non alia meditabar parte venire

30

      Te, dea, quam superis qua via trita rotis.

Longius assueto cernebant lumina nostra,

      Conspectus fuerat tanta cupido tui.

Sed postquam occiduas Phebus descendit ad undas

      Cumque die spes est omnis adempta mihi,

35

Tum vero astrictus, gelido sub pectore sanguis

      Et pariter sensus obstupuere mei;

Ac velut Alpino signum de marmore factum,

      Frigidus ex toto truncus inersque fui!

Cumque queri de te vellem, pulcherrima rerum,

40

      Et lingue et vocis destitit offitium:

Omnia torpuerant in me nimioque dolore

      Herebam, veluti tactus ab igne Iovis.

Hoc fuit inter me tantum verumque cadaver

      Quod dolor in nobis quo caret illud erat.

45

Et modo mi ferrum suadebant tedia vite,

      Nunc dare me ex illo culmine precipitem.

Sed spes continuit vetuitque lacessere mortem,

      Et fuit in causas ingeniosa more.

Illa iugo meo colla prius submisit amoris

50

      Atque tuum iussit vivere ad arbitrium,

Illa inquit: "Fastus facile et periuria perfer,

      Vt semel accipias, sepe repulsus abi.

Non vox una solet mentes placare deorum,

      Assiduis precibus sed Iovis ira cadit;

55

Grandia non uno procumbunt robora ab ictu,

      Nec concussa semel litora frangit aqua.

Paulatim mansuescit equus frenumque receptat,

      Paulatimque boves ferre docentur onus.

Si quotiens male cedit amor moriatur amator,

60

      Iam pridem toto nullus in orbe foret.

Nulla puella suo tantum subservit amanti

      Quam bona quod non sint plura in amore mala.

Ille sed est felix, quicumque est cautus amator

      Gaudiaque et luctus dissimulare potest.

65

Tu quoque, quis prohibet? Quandoque in amore triumphes,

      Fac modo te stabilem sentiat illa virum:

Tangetur pietate tui ponetque rigorem

      Atque ultro amplexus expetet inde tuos".

Heu nimium suadere potens spes omnia, multum

70

      Que miseri votis concupiere suis!

Heu numquam expugnata satis, semperque renascens,

      Et mediis vivax ac male blanda malis.

Tu victos capere arma iubes, refugosque moraris,

      Tu dura inclusos obsidione foves!

75

Captivo superes, pauper tibi vivit et eger,

      Et tibi deceptus conserit agricola!

Te duce, fallaci credit sua fata carine

      Naufragii nuper qui revomebat aquas.

Te duce, sepe redit candenti in veste repulsa

80

      Nec prehensare manus desinit ambitio!

Et mihi tentatam male nuper adire puellam

      Rursus et ante pedes procubuisse placet.

Crimine quod nullo mea vis me perdere vita?

      Si non sit crimen quod patienter amo.

85

Sit satis immeritum semel elusisse, deosque

      Fac iterum testes candidiore fide.

Fallere sed rursus caveas, nam numina tuto

      Dicunt formosas ledere posse semel;

Bina sed ultrices plectunt periuria pene