Callimaco Esperiente carmina, 9

Testo base di riferimento: F. Sica, 1981

Cura dell'edizione digitale: Barbara Zlobec


9. ad somnum

Iam dudum invise noctis pars prima peracta est

      Nec procul alterius finis abesse potest:

Iam medium scandunt tardissima sidera celum

      Obliquisque meat Parhasis ursa rotis;

5

Iam genus humanum simul et genus omne ferarum,

      Iam labor atque cura diurna silet.

Me tamen assueti vexant in amore dolores

      Nec dare me sonno lumina mesta sinunt.

Pervigil in lecto iaceo, frustraque volutor

10

      Et mea compono corpora mille modis;

Nec iuvat in partem caput acclinare sinistram,

      Nec iuvat in dextrum procubuisse latus:

Durior equoreis scopulis mihi pluma videtur

      Stragulaque hamatis asperiora rubis

15

Et satius gelido posuisse in limine membra

      Ante fores domine suspicor esse mee.

Occurrunt animo torquentes pectora cure,

      Et puto quis nostro nunc sit amore potens,

Cui pateant furtim revoluto cardine valve,

20

      Vel si clausa suum ianua limen amat.

Credere nempe velim, sed durum est posse, quod illa

      Substineat viduo sola iacere thoro.

Sepe amor inviso suadet me surgere lecto,

      Duraque sollicita sumere tela manu;

25

Ac domine servare fores, spectare quis inde

      Exeat aut recipi voce pavente roget;

Sive aures tacitus patulis coniungere rimis

      Et captare intus murmura si qua forent.

Sanior interdum ratio sub pectore surgit

30

      Et levibus curis obvia tota venit

Ac studiis vigilare iubet melioribus, unde

      Conspicui possim nominis esse diu;

Inde iterum me cogit amor servire dolori

      Atque odio monitus utilitatis habet.

35

Sic vigilanda mihi spatiose tempora noctis

      Nec minima interea parte quietus ero.

Sepe, sed huc illuc versato corpore, tandem

      Inveniar vigilans exoriente die,

Ni tu, Somne, venis, divum placidissime, nam tu

40

      Solus opem misero nunc inferre potes,

Solus et exiguo spatio mihi reddere pacem,

      Ac pectus curis evacuare meum.

Sed placidus mitisque veni nullasque figuras

      Aut saltem letas ad mea visa feras:

45

Non mea rivales agitent insomnia leti,

      Non moveat lachrimas Fannia dura meas.

Sint procul irate tristissima iurgia lingue

      Et causam litis quicquid habere potest.

Sed culta comitante, subi mea tecta, puella

50

      Que secum pacem blanditiasque ferat.

Complexus varios nectat, det basia mille

      Et mecum letis ludat imaginibus;

Nec nisi Lucifero tandem veniente recedat

      Sic tamen ut dicat: sum reditura, vale!

55

Pro quo sepe tuos ornabit munere crines,

      Somne, papavereis texta corona rosis.