Callimaco Esperiente carmina, 1

Testo base di riferimento: F. Sica, 1981

Cura dell'edizione digitale: Barbara Zlobec


1. ad Fanniam Sventhocam

Fannia, formarum specimen regionis ad Arcton

      Algentis Borea perpetuaque nive,

Commodiore loco fueras dignissima nasci

      Et fieri terre prosperioris honor.

5

Debuerat Sparte vel te genuisse Micene

      Grata vel eterno Sidonis ora Iovi,

Aut tibi nascenti Cycladum regina natatrix

      Delos erat certo constituenda vado,

Si non Latone erranti stabilita fuisset

10

      Cum vetita ad partum cetera terra foret.

Illa quidem divos peperit fecunda gemellos

      Ne nox transiret ne sine luce dies.

Sed que nocturnis radiis, mea vita, niteres

      Vtilius mundo te peperisse fuit,

15

Tu neque fraterno caperes a lumine lumen,

      Illius per te lampade clara magis:

Tu neque nunc positis nunc sumptis cornibus usque

      Fulgeres aliter dissimilisque tibi

Nec viduata omnino sensim splendore lateres

20

      Alterni mundo luminis ora negans

Sed pleno et nitido radiares orbe perhenne

      Per mare per terras nocte iter omne regens.

Nec tantum est ortu geminorum clara deorum

      Delos, quam si illic unica nata fores

25

Vel si lege aliqua fatali barbara tellus

      Inclita natali debuit esse tuo,

Tempora te saltem quondam meliora tulissent,

      Cum peperit vatem Calliopea suum.

Ille tibi merito tribuisset carmine laudes;

30

      Ille dee nomen nec minus offitium,

Coniugis et care pre te contempnere mortem;

      Et potuit Stygias non adiisse domos

Quod si te illius forsan connubia iusta

      Fecissent socia parte iacere thori

35

Ac medio in cursu pariter vitamque fugamque

      Impia fregisset reptilis ira tuam,

Ter quater elusus postquam repetisset ab Orcho,

      Tartareas ultra se tenuisset aquas,

Ethereasque auras sine te sprevisset adire

40

      Et te flevisset fata vidente tua,

Sed tam formosis cavisset vipera suris

      Vulnera Letifero figere dente suo,

Calcares nudis pedibus secura dracones.

      Namque tuo innocuum virus honore foret

45

Gauderentque illi teneris se subdere plantis

      Et niveis talis oscula blanda darent.

Sic ille extremos felix mansisset ad annos

      Tuque etiam toto notior orbe fores.

Namque tuis ardens facibus non impia Lemni

50

      Vulnera, non furias femineumque nephas,

Non pueri Herculei casum, non improba fontis

      Numina, conspicuas unde patebat aquas,

Non iter insuetum pelagi primamque carinam,

      Non spolium aurate concinuisset ovis;

55

Sed simul ingenium cytharamque artemque canendi

      Iussisset titulis semper adesse tuis,

Atque suos recinens, aliorum oblitus amorum,

      Implesset gentes nomine ubique tuo.

Sed quoniam voluere dei sis gloria nostri

60

      Temporis et Getici numen honorque soli,

Qualescumque tibi dicam, mea Fannia, versus

      Sint tibi candoris pignora certa mei

Et lege non dura facie quecumque reponet

      Pervigil in laudes iam mea Musa tuas.

65

Materie, fateor, multo sum viribus impar,

      Et minor est humeris sarcina danda meis.

Sed quis rite queat superum laudare parentem?

      Aspicimus multos hoc voluisse tamen

Et sua facta cani mortali Iupiter ore.