Naldo Naldi elegiae ad Laurentium Medicen 2, 41

Testo base di riferimento: L. Juhász, 1934

Cura dell'edizione digitale: F. Boschetti


41. ad Marsilium Ficinum de vita Platonis

Huc ades, huc cithara, vates, et carmine nobis,

      Huc, precor, huc tantus, pulcher Apollo, veni,

Quantus Aristoni fueras qualisque videndus

      Dum cupit uxori concubuisse suae.

5

Nanque, Cupidineum cum iam certamen iniret

      Votaque iam cupide vellet adire sua,

Ipse iubens, utero matris dum prodeat infans,

      Vsque pudicitiam servet ut illa, mones.

Ne, quod et intus habet mater, temeretur ab ullo

10

      Concubitu sacrum, neve quod intus alit,

Scilicet uxoris, Plato quia maximus intra

      Viscera divinae conditor artis erat.

Ast, ubi iam venit pariendi tempus et hora,

      Mater ut in lucem pignora tanta daret,

15

Ah, quibus auspiciis humanae limina vitae

      Nascenti primum visa fuere sibi,

Dulce locuturus quoniam magis omnibus esset

      Ore vel infantis - mellificastis, apes -

Cresceret ingenium. Sed mox, ubi creverat aetas

20

      Et teneros annos egrederetur, ait:

Non ego, dum vivam, venandi ductus amore

      Vilibus officiis otia pulchra teram,

Sed contemplandis impendam tempora rebus,

      Sed, mores, discam, quis docet esse probos.

25

Socratis hinc monitusque graves atque aurea solers

      Dicta petam studiis nocte dieque meis.

Hic teneram monitis poterit mihi fingere mentem,

      Hic dabit atque animo pabula certa meo.

Sic ait. At quibus auguriis puer optimus ille

30

      Sustulit ingenii signa probanda sui?

Signa quot, ut fieret longum memorandus in aevum,

      Vrbibus in patriis apparuisse ferunt?

Mira canam, sed visa tamen, velut ipsa vetustas

      Affirmans prisca tradit in historia.

35

Nocte quidem, lucem quae iam praecesserat illam,

      Qua se Socraticam contulit ille domum,

Candidus est visus procero gutture cygnus

      Lactea Socratico ponere colla sinu,

Qui nitidas late pennis crescentibus alas

40

      Pandat olorinos voce canente modos.

Socratis haec fuerant in somnis visa, sed illa

      Exitus inde bonus vera fuisse probat.

Plura domi, quoniam, cum iam didicisset ab illo,

      Qui Phoebo sapiens iudice dictus erat,

45

Nosse quidem cupidus, quicquid docuere priores,

      Quicquid et in fastis scripta vetusta notant,

Nimirum Graias primum lustraverat urbes,

      Disceret ut, quicquid Graecia docta monet.

Nec veritus post haec Italos attingere fines,

50

      Nosceret ut Samii dicta probanda senis.

Ast, ubi Pythagorae monitis accepit, ut omnes

      Ingredimur varia corpora multa vice,

Nec mora, felices cupide penetravit ad oras,

      Quas pater ipse suis Nilus inundat aquis.

55

Namque fuit tanto discendi abreptus amore,

      Ingenii summas dum cumularet opes,

Vt grave nec tulerit duro servire tyranno

      Nec grave pauperiem duxerit esse malum.

His igitur gradibus quicquid natura deorum

60

      De sese priscis rettulit ante viris,

Id quanquam, Plato, corpus deducis in unum,

      Sunt tamen huic scriptis addita plura tuis.

Tu lux mortales tenebris ratione fugatis

      Non sinis in caecos amplius ire dolos.

65

Vera mones, vero nimirum nomine falsos

      Tu potis humano pellere corde metus.

Moribus et sanctis quis te praestantior alter,

      Testibus est summis si qua adhibenda fides?

Adde pudicitiam, primis qua semper ab annis

70

      Duxisti vitae tempora longa tuae.

Vnum nanque tibi post octogesima venit

      Solstitium, fatis meta futura tuis,

Cum tu concelebrans epulas Agathonis amicas

      Liquisti nigris frigida membra rogis.

75

Terminus iste tibi vitae fuit ultimus actae,

      Vltima nox studiis extitit illa tuis.

Hinc tibi divini merito referuntur honores,

      Hinc tibi sunt sanctis sacra peracta focis.

Inde sacerdotes Persae venere frequentes

80

      Manibus ut castis munera casta darent.

Te vel Aristoteles superum dignatus honore

      Dicitur et votis saepe vocasse suis.

Hinc tibi rex Ponti, Mithridates, maximus aram

      Erigit, ut summo, templa dicatque, Iovi.

85

Hinc quoque Ficinus, Plato, tibi sacra quotannis

      Instituet numeris concelebranda novis.