Micon

Ecloga X in Laurentium et Iulianum Medices

 

Nos quoque, silvestres ausi celebrare Camenas,

Temptamus nemorum varios percurrere saltus;

Cum Medicum vellem divinas dicere laudes,

Pan vetuit gracili modulantem carmina avena,

5

Dixit et: Has, pastor cum sis tu, pasce capellas.

Nunc tibi cum plures etiam rear esse futuros

Qui docti cupiant Medicum nova dicere facta,

Laurenti, verbisque tuum qui grandibus optent

Inter et heroas priscos attollere nomen,

10

Inter et heroas priscos attollere nomen,

Prosequar hoc tenui modulabile carmen avena,

Nec virgulta quidem prohibet me ludere vates

Delius, hoc dederit cum iam mihi saepe roganti

Te tamen hac humiles ut conditione myricae

15

Vsque canant, Medices: nam Musis gratius ullum

Quam de te scriptum possit quis dicere carmen?

Perge, Thalia, precor. Micon hanc et parvus Amyntas

Speluncam pueri viderunt undique clausam

Qua Pan Etruscus quondam, dum vita manebat,

20

Reddere vaticinans populis responsa solebat.

Mirati primum quae sit nova causa requirunt;

Post, ubi iam verso patefactis cardine portis

Interiora vident nigro squalere colore,

Ambo dolent tacitis perculsi pectora curis.

25

Ast ubi Silvani solium videre relictum

Et tanti vacuam sessoris imagine sellam,

Heu, miseris antrum replerunt questibus omne;

Praecipue Micon ipse quidem, cum grandior esset,

Lugubri tristes affecit carmine silvas:

Micon

30

Quid fieri non posse putem, si, Parca, beatos

Tollere sic audes vel tristi funere divos?

Reddere quis possit dubiis oracula rebus?

Quis queat a gregibus pestem defendere Tuscis?

Pascua quis doceat me nunc meliora bubulcum?

35

Aut ubi conveniat teneros depascier agnos?

Te, Pan, extinctum Dryades flevere puellae,

Teque leves Satyri, cum frigida membra parentis

Spectarent misero pressantem pectore natam.

Heu, quem non dixit crudelem nata deorum

40

Cum te divino productum semine patrem

Cerneret indignae tandem concedere morti?

Te quoque pastores Fesuli, te, Faune, peremptum,

Te quoque, te Lydi graviter, tua cura, iuvenci

Luxerunt, maestique greges haedique relicti;

45

Quin apis, ingenti penitus lassata dolore,

Floribus e variis quae sumere mella solebat,

Linquit opus, dulci nec replet nectare cellas.

Si fuit a solito cuperet quae forte labore

Convectare favos sollers cerasque tenaces,

50

Tristis amara quidem, non dulcia mella recondit.

Quid tibi tam fidos referam gemuisse leones

Mortem, dive, tuam, cum ferrea pectora, tigres,

In silvis credam mediis fudisse querelas?

Quin etiam mater catulis errasse relictis

55

Victa dolore gravi fertur; non ubera natis

Praebuit ulla suis, nec dulces attulit escas.

Ergo purpureis hoc spargite floribus antrum,

Pastores, vestroque patri date lilia, Nymphae

Petrides, atque etiam supremum dicite carmen:

60

Pan ego sum, qui, dum silvas saltusque tenebam,

Carmen Apollineo respondi verius antro.

Amyntas

Candidus aethereum iam nunc ascendit Olympum

Nonne vides caelum velut hoc laetatur honore?

Vtque novum sumpsisse deum gestire videtur?

65

Hinc decus arboribus veniet frondesque virebunt

Quae nunc arescunt. pratis color inde redibit

Laetior, et virides nascentur collibus herbae.

Flava Ceres alto spectabit vertice fruges,

Quas olim maerore gravi confecta reliquit.

70

Liber et ipse suas producet vitibus uvas,

Namque novum sidus Dryades vidisse fatentur,

Sidus, quo steriles effundent pabula terrae,

Et quo maturum melius dabit uva colorem:

Hoc Tusci venerare Leo custodia saepti!

75

Huic vos, cum sacrum Cereri ponetis honorem,

Rustica cum Nomio dicetis carmina Phoebo,

Reddite, pastores Fesuli, sollemnia vota.

Micon

Dicere non possum, quamvis ego Tityrus essem,

Quae modo praeduri nobis solatia casus

80

Vsque tuum dederit tam delectabile carmen,

Quam solet in molli fessum iuvisse per aestus

Gramine me frigus venti leve flantis opacum.

Hic quoque cum tristes tristi de pectore curas

Dempseris, adversum cur non accedimus antrum?

85

Ipse vides quali conspersum flore nitescat.

Hic lauri virides frondent; hic maxima pinus

Eminet; hic oriens petra formosus ab alta

Fons nitet; hic densae praestant umbracula frondes.

Amyntas

An quicquam Tusco nobis sit Daphnide maius?

90

Et deus ipse, canit necnon responsa petenti,

Et sacri fertur Silvani e semine natus.

Concordes ergo subierunt Daphnidis antrum.

Quos ille ut vidit:

Daphnis

                                   Fesuli spes optima saepti,

Has, pueri - dixit - moneo, deponite curas:

95

Quae Silvanus enim quondam bonus ipse canebat,

Alterna vobis eadem sum sorte daturus.

At vos his monitis Tusco cupiatis ovili

Inservire pares. sed tu, cui noster Apollo

Iam dedit ut cithara saevos placare leones,

100

Et duras quercus possis mulcere canendo,

Sume pedum, Micon, hoc a me quo rite labori

Subvenias patrio: nosti nam doctus in altos

Ducere nimirum saltus armenta gregesque.

Ille capit patris monitus ac iussa facessit.

105

Ex illo laetos videas gestire iuvencos,

Ex illo videas necnon et pascua laeta.