Iambonus Andreae de Favafuschis

Accipe, clare, precor, genuit quem Cimbria vates,

Quae Bovis iliaci portant tibi metra salutem,

Metra quidem, quovis inopi contenta paratu;

Crinibus impexis et inerti pergere passu

5

Rustica ridebis, non picta coloribus illis

Quos tua pieriis apponit musa figuris.

Perlege, nec multum fragili de cortice cura:

Mens erit in verbis qua delecteris et alto

Concitus ingenio carmen moduleris opimum.

10

Sub Bove certarunt Lupus hinc tuus, inde canorus

Voce Asinus grandi; lata est sententia: victus

Ad tua rostra, ratus se laesum, appellat Asellus.

Quis litis tenor et quae facta sequentia litem

Omnia prospicies his interclusa tabellis.

15

Ne tamen hic tanti taceatur origo duelli

Quaestio sic posita est. Duo sint: cum semine primus

Prolis agat vitam, vivat sine prole secundus:

In mundum meliore sibi quis venerit astro

Quaeritur, et cupienda magis quae vita duorum est.

20

Vox asinina probat sortis melioris habentem

Qualemcumque sinat sobolem Deus: at Lupus illum

Progenies cui nulla datur: pugnatur utrinque

Cantibus alternis et respondentibus harpis,

Strata quibus credas reparari Pergama posse,

25

Cimbrica saxa trahi et Bachilonia flumina sisti.

Hos inter dubio dum pendet palma volatu

Arbiter assumor, pugilum communis amicus,

Integer Astraeae, quae nondum tota reliquit

Dardanii loca sacra fori, causamque revolvo

30

Victoremque Lupum pando libramine iusto,

Hac diva mostrante viam. Timor ullus ab illa,

Spes, amor aut odium cor non flexere Iohannis

Non soliti non esse Boni: mihi testis adesto

Antegrados quaecumque colit quaecumque senatum

35

Gastaldosque fides terrae firmissima nostrae

Et quae iam vestris satis in praetoribus albet.

Nil super his conscire mihi, quo mordear intus,

Aut errasse putem; sed nec me purior urbis

Rector erit patavae, leges ut sedulus omnes

40

Observet quas bis manibus iuravit et ore.

Provocat ille tamen pacti violator honesti

Stare Bovis dicto, quo se permiserat ante

Nescius in pecus esse Lupus ius vindicis irae,

Nec contentus eo largo temerarius ore

45

Iudicis innocui corruptas dicere lances

Audet et in nostram moliri nubila famam

Et vocat ambages omni ratione carentes

Quae mihi iustitiae dictarunt numina, quaeque

Scripta probant asinis non solum credita vatum.

50

Irascor medeorque mihi maledicta ferendo:

Ne ferar ut peccem forsan non casta loquendo,

Vindicet hoc crimen pacto confisus agaso

Fuste latus tundens et iniquo pondere tergum

Saepe domans sedeatque super lassumque fatiget,

55

Muxus ut exigua solvat ieiunia coena,

Incubet et gelida noctu sine stramine terra.

Quid faciam? mos est ad triste recurrere victos

Auxilium; quandoque tamen sine crimine iudex

Hoc vetat et vacuae cessat deferre querelae.

60

Quod tamen admissus fuit importunus Asellus,

Campesane tui fecit reverentia campi,

Quem tibi cognatae musae coluere latinae,

Perpetuos fructus omni sub sole ferentem.

Namque pruinosus cum stringit Aquarius arva

65

Non minus est plenus quam cum sub vere Iuvencus

Floret Agenoreus vel in aestu messibus albet

Cancer, odoratis rubet aut cum Libra racemis.

O mihi si talem natura dedisset agellum,

Me quoque natorum vano privasset honore,

70

Quam felix quam grata quies, quam laeta fuisset

Vita mihi semper; quae et adhuc ventura superstat

Clara senescenti iuvenem me redderet aevo!

Sed non sic Asinis visum, quos, grandia natos

Pondera ferre, pudet vacuis incedere dorsis.

75

Nec iuvat expertes oneris sublimibus uti,

In quibus et tuus est appellaturus Asellus

Qui fuerat proprius vitae laudator onustae.

Tu modo, Castaliae quem perdocuere sorores

Scire homini quodcumque licet, dignare parumper

80

Hoc opus, accitis doctas dare partibus aures

Ingenioque tuo venari et promere verum.

Si tamen expediat validis mea dicta tueri

Iuribus, accingor, si Mussus inania dicet,

Calcitret ad stimulos quamvis frenabimus ora.