Bonaiuto da Casentino diversiloquium, 4

Testo base di riferimento: M. Petoletti, 2001

Cura dell'edizione digitale: Cristina Zanatta


4. iubilosa de creatione summi pontificis
actio gratiarum

GRATIARVM ACTIO VEL APPLAVSVS

Pange, sacer cetus, dubie post prelia mentis

Insignem gratumque tua de voce triumphum,

Et tu tende liram laudum, mea Musa, canendo,

Taliter exclamans ad sacri flaminis ymbrem:

5

"O pie, magne, celer, o presto venire, creator

Spiritus, in mentes hominum, te rite vocantum!

Non miror, quondam si clausas ipse tenebas

Aures, cum totiens patres qui cardo notantur

Mundi te crebras missas celebrando vocabant,

10

Nec festivus eras.

Non etiam miror, si nunc in luce sequenti

Post simul inclusi devota precamina cetus

In sua directa celerem te corda dedisti;

Quanvis tu spires ubi vis nemoque videre

15

Vnde venis vel quo vadis seu quando moveris

Possit, credo tamen et certus nunc scio vere

Quod potes impelli meritis precibusque rogantum,

Vt citius venias, cum plus tardare videris;

Si vox pura sonet nec in se rauca reflectat,

20

Sed spandat cordis sonitus ad publica mundi

Munera, tunc facilis tua te dulcedo negare

Nescit, sed mentes illustras luce, favore

Prosequeris, grato successu vota petentis

Exsuperas. Iam nunc omnes sine nube videre

25

Hoc possunt, dum te cito nunc tetigisse videmus

Linguas pontificem benedictum voce creantes".

Sit benedicta dies et sit benedicta voluntas,

Que reserare virum voluit mundo benedictum.

Nomine tunc Benedictus erat, nunc re benefactor,

30

Vt primum nomen monstrat monstratque secundum.

Sed quanvis sepe fuerit vel semper utrumque,

Scilicet et faciens et dicens omnia recte,

Nunc tamen ad celsa crevit cum nomine virtus

Totque gradus bonitas auxit quot iuncta potestas.

35

Credidit hoc sanctum flamen, cum corda vocantum

Afflavit properans solitum persepe morari;

Credidit hoc cetus qui talem pretulit orbi.

Credunt hoc reges, populi, magnique pusilli,

Precipue qui plene sui penetralia cordis

40

Noscunt, unde suos equales hec tria cursus

Sumunt: latus amor, opus altum, lingua profunda;

Ille quidem iustus, illud comune, sed illa

Edificans vera tuba mentis et emula facti.

O decus ecclesie, spes o suprema ruentis,

45

Orbis et urbis apex, o digna corona senatus,

Si tu vis que scis, quin si potes omnia que vis,

Omnia que superant homines et in ordine fient,

Accipiat grates virtus splendorque paterni

Luminis infusi per amici pectora cetus.

50

Accipiat grates ipsorum provida patrum

Publica, discreta, simplex, unita voluntas.

Accipiant grates Benedicti gratia, virtus,

Dos, meritum, genus, ordo, animus, sors blanda, celebris

Fama, decens vita, laudum penetrabile nomen,

55

Qui bonitate sua tot corda coegit in unum.