Gabriele Altilio carmina, 10

Testo base di riferimento: G. Lamattina, 1978

Cura dell'edizione digitale: S. Di Brazzano


10.

Crasse, mihi quem sors dulci firmissima vinclo

      Iunxit et aeterno servat amore fides,

Accipe nunc, quales fortune perferat ictus

      Anxia mens, quantis fluctuet usque malis.

5

Ille ego, qui duri neglector solus amoris

      Dictus eram, victus, cor animumque dedi.

Ille ego qui clipeos et fortia pectora bello

      Iactabam, cecidi suppliciumque fero.

Serior et teneris hesit quo flamma medullis,

10

      Latius hoc ardent ima per ossa faces.

Succubui saevusque mihi iam bella Cupido

      Destinat et cupidas aptat in arma manus;

Vna mihi eripuit iam totos femina sensus

      Et iuvat et miseri sub pede colla tenet.

15

Illa mihi somnos adimit curisque sepultum

      Ludit me variis excruciatque modis;

Nec metuit sanctos, nec tot celestia divum

      Numina, nec magni tela corusca Iovis.

Sepe ego sic monui divorum exempla, securus

20

      Vt timeat versos in male facta deos:

Olim quod patriis tulerit Peneia campis,

      Facta est nam duris Laurea limitibus:

Quod, dum menaliis fastidit Pana sub antris

      Siringe in calamos versa repente novos.

25

Quippe illi, querula modulatus arundine carmen,

      Effudit blandas Pan deus ante preces.

Sepe illi pictas capreas selectaque poma

      Servavitque suis condita mella favis.

Omnia dum refugit sic aspernata precantem

30

      Pro meritis penas, lignea facta, luit.

Negligit illa preces et negligit illa deorum

      Imperia et ventis irrita verba cadunt.

Vrimur, heu sevusque magis durusque Cupido

      Tendit in exitium cornea tela meum.

35

Parce, precor, nobis; tua non ego conscius unquam

      Sacrilega lesi sacra verenda manu;

Tu quoque de magno que Phebia, lux mea, Phebo

      Nomen habes, misero, Phebia, parce mihi.

Forma tibi est, fateor, nulli cessura dearum

40

      Que vestem Ideis deposuere iugis;

Vna mihi ante alias tantum formosa videris,

      Vt iam prima oculis forma sit ista meis;

Nec mea nunc alias suspirant corda puellas;

      Vna eris et flammae causa modusque meae.

45

Tempus erat maiis cum lux vicina kalendis

      Rite suis populis annua festa refert,

Cum pia solemni lustrantur compita pompa

      Et celeber tota ducitur urbe deus.

Itque coronatus, populo comitante, sacerdos

50

      Candidus et vario tempora flore ligat

Raraque cum trepide spectant miracula gentes,

      Ore favent omnes et bona verba canunt;

Tempore quo sacros urbis visura paratus

      Rustica finitimos turba relinquit agros

55

Atque per intortos templo demissa rudentes

      Ex alta pendet lubrica porca trabe;

Desuper in summa iuvenum sedet arce caterva,

      Grandia demisse dolia fundit aquae.

Totaque spectatum resonat clamoribus aedes,

60

      Sus misera infesto donec ab ense cadat.

Qualis erat tunc cum te Gnosia, perfide Theseu,

      Cepit dedaleum qua duce fallis iter,

Qualibus atque Helene Priameum accendit ocellis

      Inter Dardanias Oenoneque nurus,

65

Talis erat socias inter spectanda puellas

      Phebia et ornatis conspicienda comis;

Candidulum tiria corpus sub veste latebat,

      Qualia purpureis lilia sub foliis

Flaventis tenui crines colligerat auro

70

      Ornabat digitos plurimos arte lapis;

Dumque oculos alii sacra ad spectacula vertunt,

      Illa mea in vultus verterat ora suos.

Ex illo nox acta meo sine nulla dolore est,

      Ex illo occultus venit in ossa calor,

75

Ex illo duplici vinctum me Phebia vinclo

      Dedidit aeterno ferrea servitio.