12. epithalamium in nuptiis Matthaei Allani
nobilis Tarvisini et Clarae Gavardae
nobilis Iustinopolitanae

Carmineo Cirraea velim iuga tangere cursu:

      Tu modo, Calliope, tuque Thalia veni.

Connubium accedo molle ornaturus et undam

      Castaliam moveo Pieriosque lacus.

5

At memini quondam versu modularier almi

      Foedera connubii; nunc labor alter adest.

Quare agite, o patriae praetor clarissime nostrae,

      Laurenti et cives, ingenuique Patres.

Accipite et placido serventur pectore dicta

10

      Quae nostra Euterpe dixerit orta repens.

Commoda multa viros capere hinc non ambigit ullus

      Quae numerare omnis caetera turba solet.

Nos aliud scrutemur iter, nova quaerere vatem,

      Omnibus atque mihi collibuisse reor.

15

Caelicolae pauci fuerant et pondere parvo

      Axibus institerant, nullus in orbe decor.

Mixta elementa simul, nec sidera fundere lumen

      Tum poterant: orbis nox erat atque chaos.

Olli consilium coepit rex altus Olympi

20

      Et genus humanum fingere et ingenium,

Candidus ut coelo Divorum cresceret ordo,

      Qui canerent magni facta tremenda Dei.

Tum Tytana novum Lunam distinxit et astra

      Atque frui iussit munere quaeque suo.

25

Ignea flamma sibi rapuit sublimia rerum,

      Proximus huic aer occupat inde locum:

Hinc pelagus madidum Tellurem amplectitur ipsam

      Quae praedura sedet inferiorque iacet:

Aetheraque alitibus tribuit, mox piscibus undas,

30

      Et variis montes et nemora alta feris.

Quae cum facta ferent, hominem plasmavit et ecce

      Femina forma decens emicat esse viri.

Hanc sociam fecit sortis quaecumque mariti est,

      Ex animo voluit hanc et amare virum:

35

Clara igitur, formosa, decens, similisque Minervae

      Non potuit magni spernere iussa Dei.

Sed tibi spondetur Matthaee, et iungere dextras

      Nunc dabitur casti foedere prima thori.

Felix illa vatis, felicia flamina, venti

40

      Queis tibi Tarvisium vecta puella mari est

Nomine Clara quidem, generis sed clarior ortu

      Et pudibunda, suo clarior ingenio.

Nulla magis potuit parili tibi sanguine iungi

      Aptior, aut annis nulla puella tuis.

45

Nam genuit Gavarda domus quae duxit ab urbe

      Verona generis prima elementa sui.

Sed cum coepissent cives contendere bello

      Civili, Patriam deserit illa suam.

Ast illi laudem: quidam petiere Ravennam,

50

      Nonnulli Venetum regia tecta petunt,

Mox Iustinopolim: Gavardusque unus ab illo

      Sanguine natus erat clarus, in arma ruens:

Ille rebellanti Cretae iam classe parata

      Ingenioque celer martia signa dedit.

55

Quo facto meruit Veneta donarier urbe

      Et patriae impensa est publica facta levis.

Cum nihil exsolvat mercator mercibus illis,

      Vendere sive velit, comparet aut aliquid,

Vnius probitate viri concessa potestas

60

      Libera ne quisquam sumeret inde Leo.

Praeterea patriam geminus cum premeret hostis

      Egressus dederat milia multa neci.

Tu reliqui fugere simul, victoria parta est,

      Militiamque suis non sine honore tulit.

65

Quid Sanctum memorem, qui bis virtute cohortes

      Hostibus eripuit, restituitque vivos?

Arctius haud quisquam Tergesto strinxit habenas,

      Haud quis bellator fortius arma movit.

Non laudes dicam Andreae, qui saepe Senatus

70

      Orator Veneti munere fidus erat.

Sed, Raynalde, tuos mores narrare volenti

      Ingeniique artes obstat, amande, pudor

Ne tibi forte aliquis blandiri crederet; at me

      Solatur probitas lucida sole magis.

75

Tu natam spondes Matthaeo et foedere iungis,

      Qui gaudet proavis nobilitate pari.

Ordine Zardinus clare decoratus equestri,

      Ius civile tenens pontificumque simul.

Fundamenta dedit genti cum forte relicta est

80

      Magnavacca domus: frater et alter erat.

Allanumque solum mercati est et proxima circum

      Arva: novum nomen mox habuere loci.

Zardini sed tanta fuit sub pectore sancto

      Religio, ut tulerit sede carere sua

85

Concessit; Nicolae tibi pia limina tuto

      Vt spatiosa forent grandia templa loco.

Hoc genitus Guido legum venerandus et ipse

      Interpres: constant plurima scripta viri.

Nascitur atque refert Zardinus nomen avitum

90

      Et Patriae cives hunc coluere patrem.

Commoda publicitus curat componere solus,

      Auxilio miseris solus adesse pio.

Antoni senior, reticebo ingentia facta

      Quae Perusina cohors te duce vidit agi?

95

Tu fortis bello, placidae tu pacis amator,

      Praesidio fueras unicus ipse tuis.

Ex te sunt gemini concordi pectore fratres:

      Guido, quem proavis aequiparare reor.

Hic urbes regit imperio Venetumque: gubernans

100

      Moenia, praefectis consulit et populis.

Sed Iacobus sibi frater adest, quo sponde parente

      Laetaris: mores ipse tacebo suos.

Nam quali patriam defendat mente animoque,

      Sitque pius, iustus, cuncta patere puto.

105

Praetereo Antonium, Patavi qui iura frequentat:

      Is mihi discipulus gloria magna fuit.

Gavardae stirpi iamdudum Allana propago

      Grata fuit, sed nunc gratia maior erit.

Sic faveat sponsis qui coelum et sidera fecit,

110

      Omnipotens vitae tempora longa ferat.

Felices annis, felices stirpe venusta

      Sint precor et semper copia rebus eat.

Iungite vos igitur dextras, sponsalia prima

      Inque vicem laeti pignora sancta date.