Vlixes Penelopae

 

Pertulit ad miserum tandem tua casus Vlixen,

      Penelope, chartis uerba notata piis.

Agnoui caramque manum gemmasque fideles;

      Solamen longis illa fuere malis.

5

Arguis ut lentum — mallem quoque forsitan esse,

      Quam tibi quaeque tuli dicere quaeque feram.

Non hoc obiecit mihi Graecia, cum mea fictus

      Detinuit patrio litore uela furor,

Sed thalamis nec uelle tuis nec posse carere;

10

      Causaque fingendae tu mihi mentis eras.

Nil tibi rescribam curas properemque uenire;

      Dum propero, aduersi uela tulere Noti.

Non me Troia tenet Grais odiosa puellis:

      Iam cinis et tantum flebile Troia solum,

15

Deiphobusque iacet, iacet Asius et iacet Hector

      Et quicumque tui causa timoris erat.

Euasi et Thracum caeso duce proelia Rheso,

      In mea captiuis castra reuectus equis,

Tutus et e media Phrygiae Tritonidos arce

20

      Fatalis palmae pignora capta tuli.

Nec timui commissus equo, male sedula quamuis

      Clamabat uates: "urite, Troes, equum!

Vrite: mendaci celantur robore Achiui

      Et Phrygas in miseros ultima bella ferunt".

25

Perdiderat tumuli supremum munus Achilles,

      Sed Thetidi est umeris redditus ille meis.

Nec laudem Danai tanto renuere labori:

      Erepti pretium corporis arma tuli

Quid refert? pelago sunt obruta; non mihi classes,

30

      Non socii superant; omnia pontus habet.

Solus adhuc mecum, qui me tot casibus unus

      Durauit, patiens ad mala, perstat amor.

Illum non auidis canibus Niseia uirgo

      Fregit, non tumidis torta Charybdis aquis,

35

Non ferus Antiphates, nec in uno corpore discors

      Parthenope blandis insidiosa modis,

Non quod Colchiacas Circe temptauerat herbas,

      Non quod sollemnes altera diua toros.

Vtraque se nobis mortalia demere fila

40

      Spondebat, Stygias utraque posse uias.

Te tamen hac etiam spreta mercede petiui,

      Passurus terra tot mala totque mari.

Sed tu femineo nunc forsan nomine tacta

      Non secura leges cetera uerba mea,

45

Quaeque mihi Circe, quae sit mihi causa Calypso

      Iamdudum ignoto sollicitere metu.

Certe ego cum Antinoum Polybumque Medontaque legi,

      Heu, toto sanguis corpore nullus erat.

Tot iuuenes inter, tot uina liquentia nempe

50

      (Ei mihi, quo credam pignore?) casta manes?

Curue placent ulli, si sunt in fletibus, ora?

      Deperit et lacrimis non decor iste tibi?

Pacta quoque es thalamo, nisi mendax tela moretur

      Et coeptum reuoces callida semper opus.

55

Ars pia - sed quotiens oculos frustrabere lana?

      Successum quotiens ars dabit ista tibi?

Ah, melius, Polypheme, tuo superatus in antro

      Finissem ingratos ob mala tanta dies,

Threicio melius cecidissem milite uictus,

60

      Ismaron errantes cum tenuere rates,

Crudelemue illo satiassem tempore Ditem

      Quo redii Stygiis, fata moratus, aquis -

Vidi ubi (nequiquam quod me tua littera celat)

      Sospes digresso quae mihi mater erat.

65

Rettulit ilia domus eadem mala meque querentem

      Fugit, ab amplexu ter resoluta meo.

Phylaciden uidi; contemptis sortibus ille

      Primus in Hectoreas intulit arma domos.

Felix laudata cum coniuge; laeta per umbras

70

      Ilia suum fortem sic comitata uirum.

Nondum illi Lachesis dictos numerauerat annos,

      Sed iuuat ante suum sic cecidisse diem.

Vidi (nec lacrimas oculi tenuere cadentes)

      Deformem Atriden, ei mihi, caede noua.

75

Illum Troia uirum non laeserat, ille furentem

      Nauplion Euboicos transieratque sinus.

Quid refert? animam per uulnera mille profudit,

      Iam Reduci soluens debita uota Ioui.

Tyndaris has illi laeso pro foedere poenas

80

      Struxerat, externos ipsa secuta uiros.

Ah, mihi quid prodest, captiuas Teucridas inter

      Cum staret coniunx Hectoris atque soror,

Defectis Hecuben potius legisse sub annis,

      Ne tibi suspectus paelicis esset amor?

85

Prima meis omen metuendum puppibus illa

      Fecit: non membris ipsa reperta suis,

Latratu miseras finiuit maesta querelas

      Et stetit in rabidam protinus acta canem.

Prodigio tali placidum Thetis abstulit aequor,

90

      Aeolus infusis incubuitque Notis.

Peruagus hinc toto non felix differor orbe

      Et, quocumque uocat fluctus et aura, feror.

Sed si Tiresias tam laeti prouidus augur

      Quam uerax uates in mala nostra fuit,

95

Et terra et pelago quicquid mihi triste canebat

      Emensus, fati iam melioris agor.

Iam mihi nescioquo comitem se in litore iungit

      Pallas et hospitibus per loca tuta trahit.

Nunc primum Pallas uersae post funera Troiae

100

      Visa mihi; medium temporis ira tulit.

Quicquid Oiliades commiserat, omnibus unus

      Peccauit; Danais omnibus ira nocens.

Nec te, Tydide, cuius modo mouerat arma,

      Eximit (errato tu quoque ab orbe uenis),

105

Non Telamone satum capta de coniuge Teucrum,

      Non ipsum pro quo mille fuere rates.

Felix Plisthenides! quacumque in sorte fuisti,

      Coniuge cum cara non grauis illa fuit.

Seu uenti fecere moras siue aequora uobis,

110

      Ad nulla est uester damna retentus amor.

Oscula nec uenti certe tenuere nec undae

      Promptaque in amplexus bracchia semper erant.

Sic utinam errarem! faceres tu mollia coniunx

      Aequora; te socia nil mihi triste foret.

115

Nunc quoque, Telemacho tecum mihi sospite lecto,

      Omnia sunt animo iam leuiora mala.

Quem tamen infestas rursus queror ire per undas

      Herculeam Sparten Nestoreamque Pylon:

Ingrata est pietas cui tanta pericula subsunt,

120

      Nam male commissus fluctibus ipse fui.

Sed labor in fine est! occursum in litore uates

      Dixit; in amplexus, care, ferere tuos.

Noscendus soli ueniam tibi; tu preme sollers

      Laetitiam et tacito gaudia conde sinu.

125

Non ui certandum nec aperta in bella ruendum:

      Sic cecinit laurus ille monere suas.

Forsitan ante dapes interque uacantia uina

      Vltoris pharetris utile tempus erit -

Et modo despectum subito mirentur Vlixen!

130

      Sic precor ut properet ille uenire dies,

Antiqui renouet qui laetus foedera lecti,

      Et tandem incipias coniuge, cara, frui!