Maffeo Vegio disticha 2

Testo base di riferimento: Nicolle Lopomo, 2010/2012

Cura dell'edizione digitale: K. Škraban, 2019

Altre sezioni


1.

Karole, si capiunt te disticha nostra iuvantque,

      Quae restant etiam disticha nostra lege.

 

2.

POMA AVREA VEL CITREA

Si non est aliud nomen, nos aurea poma

      Dic, quoniam nobis aureus ipse color.

 

3.

MAGNES

Praedurum magnes ad se ferrum trahit; hic Mars,

      Illa Venus: rapitur Martis amore Venus.

 

4.

CAPONES

Cortis aves si nos peregrinus mitteret orbis,

      Essemus plusquam Phasides et Libycae.

 

5.

GALLVS GALLINACEVS

Pulchrior haud ales me, si modo rarior essem,

      Qua duce cristatae cortis aguntur aves.

 

6.

IN PARROCHINVM STVRNVM

Parrochine, tuo carmen nunc, sturne, sepulchro,

      Quod tua tot quondam carmina penset, habe.

 

7.

IN RICCAM PICAM

Ricca, indigna licet, cape sacrum in funere carmen,

      Quae fueris Musis, pica, inimica sacris.

 

8.

IN PHILOMENAM AVEM

Garrula quae quondam cantus tot fuderis, hic nunc

      Muta iaces: vera es nunc Philomena igitur.

 

9.

IN CLARVM CABALLVM

Clare, tui quondam domini spes, clauderis istic:

      Nunc maeror domini, Clare caballe, tui.

 

10.

IN FLAVELLVM ASELLVM

Cernere Flavelli licet hic tibi carmen aselli;

      Non corpus: rapido nam fuit esca lupo.

 

11.

IN ALETTAM CATELLAM

Et tibi blandus herus, et hero tu blanda catella:

      Extinctae et blandum carmen, Aletta, tibi est.

 

12.

IN ZONVM CATELLVM

Furum maeror, heri spes quondam, Zone catelle,

      Hic nunc, spes furum moeror herique, iaces.

 

13.

IN LICONEM CANEM

Cerbareo quondam latratu tecta replebas,

      Nunc, Lico, si qua colis, Cerbarea antra colis.

 

14.

IN BALBVM

Hic tegor, anniculus Balbus. Ne plura, viator,

      Quaere: vetat parvus scribere plura lapis.

 

15.

IN PAVLAM

Nondum, Paula, loqui gnoram, cum lumina clausi:

      Quod loquor hocce pii fit modo vatis ope.

 

16.

IN MVTIVM

Mutius, hic iaceo; quanta est vis accipe vatis:

      Quod vivam extinctus, quod loquar ipse facit.

 

17.

IN ELISAM

Heu! Fera formosam quae mors extinxit Elisam!

      Heu! Fera Simplicio mors lacrimata suo!

 

18.

IN LVCIDVM

Si fas flere deos, te, Lucide, fleret Apollo,

      Cuius eras risus, cuius erasque iocus.

 

19.

IN MARTINVM PAPAM QVINTVM

Ecclesiae quoniam fueras, Martine, nitens sol,

      Defecit tecum solis in orbe nitor.

 

20.

IN RAPHAELEM COMENSEM

Iustitiae et iuris consultus maximus olim,

      Comensis Raphael hac requiescit humo.

 

21.

IN FRONTONEM

Figere consuetus pretioque refigere leges

      Qui fueras, nunc hic, improbe Fronto, iaces.

 

22.

IN PARMENGIVM

Sanavi cunctos medica Parmengius arte;

      Nunc nulla adiutus hic tegor arte mea.

 

23.

IN GENTILEM PICTOREM

Qui quondam antiquum pingens aequavit Apellem,

      Gentilis, iacet hac Fabrianensis humo.

 

24.

IN MICHAELEM MIMVM

Qui gnorat verbis et gestu effingere quemque,

      Hac Michael situs est, Roscius alter, humo.

 

25.

IN LYCVM

Nulla Iesum texit morientem, trita Mariam;

      Defuncto at tibi cur aurea palla, Lyce, est?

 

26.

IN LYCVM

Nulla Anchisiaden, Priamum vilissima texit;

      Aurata at cur te contegit urna, Lyce?

 

27.

IN GAVLVM

Hic situs es. Sed cur alto tam, Gaule, sepulcro,

      Quem loca nunc Ditis incolere ima putant?

 

28.

IN RIFALLVM

Spurce, nihil miror si tam tibi struxeris altum:

      Spurcasset bustum quisque, Rifalle, tuum.

 

29.

IN SARBVM

Par tumulus tibi, Sarbe, tui qui scilicet instar

      Exterius splendet, fetet at interius.

 

30.

IN SARDIONEM

Hic situs es, quem si non laudem, Sardio, parce:

      Quam laudem virtus non fuit ulla tibi.

 

31.

IN BOCCARELLVM |

Qui vivens sese vino sepelire solebat,

      Hac Boccarellus ecce sepultus humo.

 

32.

IN BOCCARELLVM

Boccarelle, mero spargi te in morte petisti;

      Nunc tua sunt etiam sparsa sepulcra mero.

 

33.

IN HECTOREM

Hic madidus tanto situs est dignissimus Hector

      Nomine: cui ferrum pampinus, hasta merum.

 

34.

IN HECTOREM

Quotidie vitreas qui mille excusseris hastas

      Ebrius, hic, Hector, nunc, miserande, iaces.

 

35.

IN BALVM

Seu, Bale, penso tuos Nestor mihi crederis annos,

      Seu quae quotidie vitra ducenta bibis.

 

36.

IN MARTINVM

Si de Marte tibi est nomen, Martine, quid ergo,

      Dic mihi, cum solo sunt tua bella mero?

 

37.

IN MARTINVM

Bacchinum, non te Martinum dixeris, oro:

      Bacchus enim, non Mars est tibi qui colitur.

 

38.

IN ORCVM

Os est, Orce, tibi quod longe eructat utrumque:

      O, vellem iungi posset utrumque tibi.

 

39.

IN IN ORCVM

Os utrumque tuum cur tanta tonitrua fundit?

      Aemulus at magni factus es, Orce, Iovis!

 

40.

IN IN ORCVM

Si tibi tanta gulae forma esset quanta libido,

      Orce, tuum certo tangeret astra caput!

 

41.

IN BAVLVM

Obtundis semper me, Baule loquaxque bibaxque.

      O, semper, ne unquam, Baule, loquare, bibas!

 

42.

IN FESTVM

Feste, quid est quod te reddit tua barba superbum,

      Enutrit spurcos quae tua barba pedes?

 

43.

IN IOB

Est unus tibi, Iob, oculus, tibi syllaba et una,

      Vnus et, ut fertur, testis: ubi ergo fides?

 

44.

IN IOB

Te prima exiguum; te, Iob, luscumque secunda;

      Tertia te furem littera adunca notat.

 

45.

IN IOB

Quid si oculo, Iob, sis uno? Poliphemus et uno

      Ipse fuit, magnus Poenus et ipse fuit.

 

46.

IN IOB

Quid si, Iob, tantum sis teste, ut diceris, uno?

      Sylla fuitque uno, Cottaque teste fuit.

 

47.

IN IOB

Luce vides oculo, Iob, cum nil surripis, uno,

      Centum, ubi furaris, nocte vides oculis.

 

48.

IN IOB

Lippus eras; nunc, dum caeca furaris in umbra,

      Iob, luscus: cur non caecus es ipse magis?

 

49.

IN IOB

Lippus eras; nunc es luscus; cito caecus eris, Iob:

      Flaccus eras; Poenus es; cito Homerus eris.

 

50.

IN IOB

Et fur et luscus tumulo, Iob, clauderis isto:

      Hanibal ipse die, nocte sed Argus eras.

 

51.

IN IOB

Exiguum corpus, tibi nomen et exiguum, Iob,

      Et bustum exiguum, carmen et exiguum.

 

52.

IN IOB

Nomine et arte fuit, fur Iob, tibi littera terna:

      Vnica nunc pendes littera longa cruci.

 

53.

IN SARDONEM ET LIPAMBONEM

Luce cubas, Sardo; furaris nocte, Lipambo:

      O, vigiles semper, Sardo; Lipambo, cubes.

 

54.

IN ABANTEM

Semper, Abas, sub luce rapis, sub nocte quiescis:

      Lux tibi sit nunquam, nox tibi semper, Abas!

 

55.

IN ISBONEM

Isbo, furaris tu nocte, dieque quiescis:

      Nox tibi sit nunquam, semper at, Isbo, dies!

 

56.

IN FESSVLVM

Ferre potis non sum quem tu fers, tinctor, odorem,

      Fessule, sed lucri est haud gravis ullus odor.

 

57.

IN HYLAM

Quod caream nummis, quantum vis, dicito semper;

      Sed numquam quod sim dicito pauper, Hyla.

 

58.

IN MANALISSVM

Perdiderit cunctos scio cur Manalissus amicos:

      Olim dives erat, nunc Manalissus eget.

 

59.

IN LINVM

Cur, Line, semper egens vivis, qui semper abundas?

      Vt pereas dives, cur, Line, vivis, egens?

 

60.

IN ANCVM

Divitiae tibi sunt amplae, semperque sepultae

      Sunt tibi: divitiis pauper es, Ance, tuis.

 

61.

IN ANCVM

Divitiis Croesus, victu sed es alter Amyclas:

      Dives es, Ance simul, pauper es, Ance, simul.

 

62.

IN TONIVM

Tonius hic iaceo. Stultus quod crederer olim,

      Stultorum cum sint omnia plena, libet.

 

63.

IN ALBICVM

Cur, quoniam semper laetaris et, Albice, cantas,

      Te stultum populus stultior esse putat?

 

 

64.

IN ORDVM

Te quoniam cunctas vulgo amplexere puellas,

      Desipere, Orde, putant. Hoccine desipere est?

 

65.

IN ROMANVM

Te quod ament cunctae credis, Romane, puellae:

      Stultitiae socii quot tibi, stulte, tuae!

 

66.

IN CRASSVM

Cur tibi stultorum tam conversatio grata est,

      Crasse? Scio: affectat par sibi quisque parem.

 

67.

IN TERTVLIANVM

Quod vivis sine prole doles, sine coniuge: quantum,

      Quod nescis, tibi habes, Tertuliane, bonum!

 

68.

IN SAVLVM

Cum gnatis cecidit coniunx tibi. Nunc tibi, Saule, est,

      Quo laetere minus, quo doleasque minus.

 

69.

IN COTTAM

Coniugio nuper dicis te, Cotta, ligasse,

      At dic te laqueo, Cotta, ligasse magis!

 

70.

IN ISMONEM

Vxorem ducis teneram. Iam me, Ismo, latebat

      Quod fureres. Scio nunc quod furis, Ismo senex.

 

71.

IN ISMONEM

Miror quod sponsam senior iam duxeris, Ismo,

      Quod senior iuvenem miror at, Ismo, magis.

 

72.

IN ISMONEM

Sponsa nova, Ismo, tibi est: cur, quam dediscere praestat,

      Discere nunc artem suscipis, Ismo senex?

 

73.

IN ISMONEM

Quaeritis uxorem senior cur duxerit Ismo?

      Liber erat, servus nunc fieri Ismo cupit.

 

74.

IN TROILVM

Vult Ismo ut ducas uxorem, Troile: quare?

      Vt, quae se pressit, teque ruina premat.

 

75.

IN TROILVM

Vult Ismo ut ducas uxorem, Troile. Noli,

      Troile: sit sibi se praecipitasse satis.

 

76.

IN VRSAM

Vrsa senex, tenero nupsisti nuper ephebo,

      Alitus at certe te tener, Vrsa, capit.

 

77.

IN BARSAM ET GRIPHONEM

Barsa senex, Gripho est senior. Bene iungit utrumque

      Taeda: Venus neutri est, Bacchus utrique potens.

 

78.

IN FLORAM

Lusca, tibi luscum iunxisti, Flora, maritum.

      Hoc sapere est: bini nunc tibi sunt oculi.

 

79.

IN PONTILIANAM

Sex hiemes, totidem tibi, Pontiliana, maritos

      Clausere: hic nunc te septima clausit hiems.

 

80.

IN BARDAM ET CODRVM

Dives Barda sibi Codrum coniunxit egentem.

      Haec vetus, is iuvenis: sors sua utrique placet.

 

81.

IN ISBVM ET CATINAM

Connubio vetulae iungi cupis, Isbe, Catinae;

      Non sibi, divitiis sed cupis, Isbe, suis.

 

82.

IN BARIANAM

Cur, Bariana, petunt tua tot connubia? Dicam:

      Non tu, sed petitur dos, Bariana, tua.

 

83.

IN GORGONIVM ET POLLAM

Nupsit Polla tibi, Gorgoni; falleris: immo,

      Tu sibi. Cur? Quoniam dos opulenta sibi est.

 

84.

IN LEVITIVM

Duxisti uxorem grandi cum dote, Leviti.

      Gaude, age, sed ne te duxerit illa cave!

 

85.

IN PAVLVM

Gaude, Paule, tibi dives quia ducitur uxor:

      Vxor eris sibi tu, Paule, vir illa tibi.

 

86.

IN LAMBVLVM

Vxorem damno locupletem, Lambule: scis cur?

      Vxori debet nubere nemo suae.

 

87.

IN LAMBVLVM

Vxorem damno locupletem, Lambule: scis cur?

      Libertas opibus nam pretiosa magis.

 

88.

IN LINCVM

Discordes te, Lince, tua cum coniuge dicunt.

      Immo concordes: tu malus, ipsa mala est.

 

89.

IN LINCVM

Moechus uterque estis; estisque gulosus uterque:

      Concordat coniunx sic tua, Lince, tibi.

 

90.

IN CORBVLVM

Cornua fronte tibi tua fixit adultera coniunx;

      Sume tibi thyrsos, Corbule: Bacchus eris!

 

91.

IN CORBVLVM

Corniger est Bacchus, simul est et corniger Hammon;

      Corniger es: divum, Corbule, signa geris.

 

92.

IN CORBVLVM

Corbule, decepit claudum Cytherea maritum;

      Tu, quia decepit te tua nupta, doles?

 

93.

IN MENALIPPVM

Si qua latent, Menalippe, tua sub coniuge laudas:

      O, laudatoris laus celebranda novi!

 

94.

IN PAMPHILVM

Quisque tuam damnat; solus tu, Pamphile, laudas

      Vxorem: ingenium laudo proboque tuum.

 

95.

IN NAVLVM

Vxorem laudas, quia te invitata recusat,

      Naule: sed est alio persatiata viro.

 

96.

IN LATINVM

Denegat amplexus tibi cur tua saepius uxor?

      Vt castam, cum sit moecha, Latine, putes.

 

97.

IN CLAVDIVM

Scis cur te spernit, Claudi, tua ridet et uxor?

      Non est materiae forma tua apta suae.

 

98.

IN LEDAM

Quid si te odisset Crispus, quando oscula propter

      Leda, furis, dulcis quae tibi iunxit amans?

 

99.

IN LVPAM

Corrumpis iuvenes, Lupa, vulgo et laudibus effers,

      Corruptos ut quos efficis esse probes.

 

100.

IN NEAM

Castanea infinita tuo, Nea, nascitur agro.

      Tam casta ergo, Nea, es? Moecha sed immo, Nea, es.

 

101.

IN OLDAM

Qualis corripitur ubi sentit aranea muscam,

      Talis ubi sentis quem cupis, Olda, virum.

 

102.

IN OLDAM

Vestis habet caudam, crines frons et tua tamquam

      Cornua; habes taurum: bos eris: Olda, boa!

 

103.

IN GAVLAM

Cum spectant te omnes, mihi noctua, Gaula, videris,

      Quam spectant omnes inque tuentur aves!

 

104.

IN BALBVLAM

Balbula, tam firmo custodis obice postes!

      Incustoditi cur tibi sunt oculi?

 

105.

IN MAVRAM

Quid tibi, quos ceris nunc, Maura, ardentibus uris,

      Nunc laceras verbis, quid nocuere dei?

 

106.

IN MAVRAM

Maura, sat estne tibi caput, heu, maledicere divum?

      Cera etiam maculas, uris et igne pedes.

 

107.

IN VRSAM ET ARNAM

Est opus, Vrsa, tibi frenis; calcaribus, Arna:

      Vrsa, quia obloqueris semper; at, Arna, taces.

 

108.

IN ARNAM

Tam tacita es, sis ut statua taciturnior, Arna;

      At non verba tibi, facta sed, Arna, placent.

 

109.

IN LVSCAM

�Gaude�, aiunt tibi, Lusca, �taces quae semper�. Ais tu:

      �Nox tacita est: sua nox gaudia numquid habet?�.

 

110.

IN PORTIAM CAECAM

�O, miseram!�, quoniam caeca es te, Portia, dicunt.

      Tu contra: �Nox est caeca, iuvatque tamen�.

 

111.

IN BASSAM

Bassa, cares luce, frueris sed nocte Pipillo:

      Caeca tibi lux est, lucida noxque tibi.

 

112.

IN MARSAM ET MARTIAM

Marsa nigros generat, niveos tu, Martia, gnatos;

      Luce tuos generas, nocte sed illa suos.

 

113.

IN MARTIAM

Formosos generas, deformis Martia, gnatos:

      Optimus at manat vite ab arente liquor.

 

114.

IN LESBVLAM

Filia moecha tua est; vis dicam, Lesbula, quare?

      Tu genetrix, vitae tuque magistra suae.

 

115.

IN LESBVLAM

Lena tuae es gnatae: vis dicam, Lesbula, quare?

      Cuius eges, etiam prodiga fundis opem.

 

116.

IN LESBVLAM

Gaudes quando tuae gnatae blanditur ephebus.

      Cur? Quia te capiunt, Lesbula, blanditiae.

 

117.

IN LESBVLAM

Lesbula, cur gaudes tua cum blanditur ephebo

      Filia? Blandiri nam simul ipsa soles.

 

118.

IN LESBVLAM

Lesbula, spectatrix multum et spectata fuisti:

      Hinc quod spectetur nunc tua gnata iuvat.

 

119.

IN GALLAM

Galla, quid extenuas vocem? Scio. Vis tibi dicam?

      Es vetula et credi, Galla, puella cupis.

 

120.

IN GALLAM

Rideo cum rides coniunctis, Galla, labellis:

      Dente carens metuis ne videaris anus.

 

121.

IN GALLAM

Cur frontem mures tibi corrosisse videntur?

      Vellebas olim, Galla, puella pilos.

 

122.

IN GALLAM

Cur annos minuis gnatorum, Galla, tuorum?

      Vt minuas annos, Galla, simulque tuos.

 

123.

IN GALLAM

Cur te duodecimo nuptam mentiris in anno?

      Ne vetus ob veterem, Galla, putere torum.

 

124.

IN GALLAM

Galla, tuos quare percenses saepius annos?

      Sat facies annos censet arata tuos.

 

125.

IN GALLAM

Non digiti Gallae, facies sed computat annos:

      Cur digitis annos computat ergo suos?

 

126.

IN GALLAM

Galla, colis festas sub longa aetate choreas,

      O digna aeterna posteritate coli!

 

127.

IN GALLAM

Conspiciam dextrum; tu conspice, Galla, sinistrum,

      Quod circumspectas semper utrumque latus.

 

128.

IN GALLAM

Rideo quando tuum rides, o Galla, maritum,

      Cum simul ad risum ridet et ille tuum.

 

129.

IN GALLAM

Galla, geris tecum redolentia aromata semper;

      Te mundas semper. Cur? Quia semper oles.

 

130.

IN GALLAM

Galla, ubi tam multo te sentio olescere musco,

      Tunc ego me nullis naribus esse velim.

 

131.

IN GALLAM

Cum bene olere putas, male oles tunc, Galla. Quid hoc est?

      Nil oleas facito, si bene olere velis.

 

132.

IN GALLAM

Sumpsisti ingentem - miseror te - Galla, laborem:

      Quarta, ubi te mundas, labitur hora tibi.

 

133.

IN GALLAM

Cunctis nota tua est domus, uni incognita tantum est.

      �Cui?� Dic. Vis dicam, Galla? Pudicitiae!

 

134.

AD KAROLVM

More sacerdotum mea carmina bina minorum,

      Karole, eunt, quia sunt ipsa minora simul.

 

135.

AD KAROLVM

Quavis parte operi potes huic imponere finem,

      Quod scripsi binis, Karole, carminibus.

 

136.

AD KAROLVM

Sume quod exiguum mitto tibi, Karole, munus:

      Non est illepidum, sit licet exiguum.

 

137.

AD KAROLVM

Tu magnus vates, maiore et munere dignus,

      Karole; nonnumquam sed Cato cenat olus.

 

138.

AD KAROLVM

Magnus es, Aoniis longeque edoctus in antris,

      Karole; tu tamen haec quantulacumque lege.