1.

Saepius in varias tracta est sententia partes

      An tua Faustinum tecta subiret opus.

Ardua terruerant manifestae pondera laudis:

      Non facit ad vastum parva carina fretum.

5

Nam tua tam magnis cumulata est gloria rebus,

      Vt foret ex ista mole gravatus Atlas.

Ecquis inest miles rigidis expertior armis,

      Ecquis et immenso iustior orbe patet?

Quis melius gemini numerosa volumina iuris,

10

      Gesta quis antiqui strenua noscit avi?

Largius Aonio pota est cui flumine lympha,

      Cui fluit Hyblaeo dulcius ore melos?

Cui fuit et celsae tanta est solertia mentis?

      Plura quis ingenio concipit alta tuo?

15

Haec licet Andino veniant referenda cothurno

      Nec mea materiae Musa sit apta tuae,

Solvo tamen sterili fragilem de littore puppim

      Inscius an portum caecave saxa petam.

Tu dare turbati placidas potes aequoris undas,

20

      Tu mea iam tuto naufraga membra loco.

Sed male nota regas tentantem caerula navim

      Aspiresque meis, aura secunda, viis,

Nostraque praecipiti celerantia lintea cursu

      Excipias facili, magne Guielme, sinu,

25

Vt fruar optato fortis munimine rupis,

      Qua statio nulla tutior extat aqua,

Quam peterem geminae per inhospita littora Syrtis,

      Turgida vesani cum maris unda foret.

Si cadat ut Phaeton magnis temerarius ausis,

30

      Grandibus ex animis quisque probandus erit.

 

2.

Frigore nunc viridis fugiente renascitur annus

      Pictaque purpureo flore renidet humus.

Nunc micat Eoa redimitus Pleiade Taurus

      Cedit et invitus sole tegente Canis.

5

Nunc renovat Zephyrus veteres resolutus amores

      Spirantique tepens educat ore solum.

Nunc strepit arboreis latitans sub frondibus ales

      Silvaque densatis frondet opaca comis.

Omnis et accepto nunc parturit herba vigore

10

      Inque novo saliens gramine ludit ovis.

Nunc fluvius tremula contextus harundine gestit

      Laetus et in vitreis fontibus extat Hylas.

Iamque sub umbroso deprehensas colle Napeas

      Turba fovent Satyri luxuriosa dei.

15

Omnia quod vireant totis ridentia campis,

      Haec facit adventu Livia nostra suo.

Sedula iam valeant urbanae iurgia turbae

      Ipsaque clamosi garrula verba fori;

Turpia iam valeant infamis regna tyranni,

20

      Sol quibus adversos iungit anhelus equos,

Saeva Thyesteae veluti convivia mensae

      Aufugiens vultus condidit ille suos.

Ipse ego securus turbaque remotus ab omni

      Rura colam studiis commodiora meis.

25

Non rumpet media somnum mihi nocte profundum

      Ianua furaci praecipitata manu.

Non ferus invadet stricto sycarius ense,

      Nec mea scurilis transiget ora manus.

Decipiet nullus fidum delator amicum,

30

      Hystrio nec nostras poscet avarus opes.

Captator fumos Gnato non sparget inanes,

      Credula quem foveat simplicis aula ducis.

Anxius astabit plena non mango cathasta,

      Infanda teneros vendat ut arte mares.

35

Lurida non metuent suspectae toxica mensae,

      Famaque nullius plena cruoris erit.

Non pressam assiduos urbem diffundere questus,

      Nec cernent oculi multa silenda mei.

Sed modo lacte Pales niveo madefacta iuvabit,

40

      Ipsaque lustrabo cultibus arva piis,

Et modo lentus ero viridique supinus in herba,

      Dum crepitans leni murmure curret aqua;

Inque sinus nostros collapsa recumbet amica,

      Haec erit et votis obsequiosa meis.

45

Dulcia cum dulci miscebimus omnia risu

      Fortis et alternas solvet uterque vices,

Tempus ut ammissum reparet properata voluptas,

      Ne cadat ex toto segnis ut ante Venus.

Et suscepta canam nemorali gaudia versu

50

      Silvestrique novus voce poeta ferar.

Festaque suspendam volucris certamina taeli,

      Nudabitque suos uncta palestra viros.

Maturo incidam flaventes tempore messes

      Et dabo frugiferae spicea serta deae.

55

Sordidus et mecum tinget sua crura Lyaeus,

      Dum nova veloci sub pede musta fluent.

Debita committam sulcatis semina glebis

      Iunctaque cum teneris vitibus ulmus erit.

Et cernam ex alta pendentes rupe capellas,

60

      Ne sint montanis praeda cruenta lupis.

Et graciles molli fiscellas vimine texam

      Pressus et angusto caseus orbe fluet.

Aspiciam hyberno plenos cum pulvere campos,

      Ante meum fundam libera vina focum;

65

Et longam vario noctem sermone trahemus,

      Donec erunt somno lumina victa gravi.

Tedia sic fugiam gentis male passa togatae,

      Sic ducam agresti tempora tuta loco.

Rusticitas simplex et nescia fallere gaudet,

70

      Fraudibus expulsis, pace silente frui.

Et gravis in patrios secessit Tullius agros,

      Cum spoliata suo Roma decore foret.

Ipse etiam Aemylio spaciatus rure canebas

      Impatiens vanae, Marce poeta, togae.

75

Aureus et priscis vixit Saturnus in agris

      Ante cruentati tristia bella Iovis.

Nullus in agricola pudor est versarier arte,

      Pustula cum rigido fracta bidente dolet.

Et pater augustae fundator Romulus Vrbis

80

      Laurigero solidam vomere findit humum,

Duraque vertebant reliqui sua praedia reges,

      Nec quacunque minor laude colonus erat.

Sola etenim pariunt mortales rura per usus

      Saepius et magnos illa tulere viros.

85

Gordius e silvis Phrygiam delatus in urbem

      Gessit honorata regia scaeptra manu.

Paucula Torquatus cum iugera nudus araret,

      Dictator patrio factus ab ore fuit.

Increpitans tauros Curius stimulabat inertes,

90

      Annua cum populo scaeptra vocante tulit.

Quid data Romano cognomina semine dicam,

      Quid pastoricia caetera gesta manu?

Cum fuerint alio sedati more tumultus,

      Vrbani repetam moenia grata soli.

95

Morbida vicinae laedunt contagia pestis

      Tactaque veloci stuppa vapore ruit.

 

3.

Expectata diu venerunt tempora tandem,

      Tempora praecipuos inter habenda dies.

Ipse vel in mediis speret bene naufragus undis;

      Post atras hyemes aequora tuta silent.

5

Quercus erat quondam patulis densissima ramis

      Quam prope conspicuas rivus agebat aquas,

Quam nemus ambibat magnis venatibus aptum:

      Illa sed aerio vertice maior erat.

Non aliam Epyrus quercum silvosa ferebat,

10

      Praescia cum verax signa columba dabat.

Sub tali Aeneas Latio defessus in agro

      Viderat enixam pignora multa suem;

Sub tali acceptum est condendi Tyburis omen;

      Talis et antiquos glande fovebat avos.

15

Hic aderam expectans venturam stratus amicam;

      Plena tamen pavidi corda timoris erant.

Longa nimis cupidos semper mora vexat amantes,

      Tardaque sollicitos parturit hora metus.

Haerebant tacito nitidi sub pectore vultus

20

      Membraque non ipsis inferiora deis.

Brachia fingebam niveo circundata collo

      Illius et labris iuncta labella meis.

Fingebam suavi tenues cum murmure voces

      Atque agili gratos mobilitate iocos;

25

Condere lascivo tractata virilia cunno

      Et solito tenerum praehendere more femur.

Irrita dum toto captarem gaudia sensu,

      Ecce tument nervi pondera tenta mei.

Talis erat media distentus nocte Priapus,

30

      Cum rudis insano, turpis aselle, sono.

Interea, moto tanta prurigine membro,

      Opportuna hylari Livia fronte venit.

Non illam Aeeo compulsam carmine traxi:

      Hoc bene polliciti pignus amoris erat.

35

Huic bene tinctus erat Phoebea lampade vultus;

      Candida nam mixto forma rubore decet.

Sic sectata rubet fugientes Delia cervos;

      Sic sunt puniceis lilia mixta rosis.

O qui complexus, quae basia, quanta voluptas,

40

      Gramineo quotiens vena soluta toro est!

Abdita spectabat nemorali nympha rubeto

      Et furto invidit, proh dolor, illa meo.

Mutua sed duro renovavi praelia cornu,

      Et transacta meae costa gemebat herae,

45

Donec praecipitans vinctos nox solvit amantes,

      Nox ingrata quidem, sed tamen apta fuit.

 

4.

O bene coelesti iam Panthea semine nata,

      O bene de supero Panthea missa polo!

Tu licet humanum, ne dedigneris amantem:

      Torruit et magnas haec quoque flamma deas.

5

Ipsa torum furtim linquens Aurora iugalem

      Ibat ad Actei conscia furta proci.

Saepe Venus tenerum complexa fovebat Adonym

      Et latus insertum dulce peregit opus.

Saepius et tacito delapsa est Cynthia coelo

10

      Et petiit iuvenis Lathmia saxa sui.

Inde ubi sopitis fuerant data basia membris,

      Laetior assuetos illa regebat equos.

Quo maiora suos exornant stemmata vultus,

      Hoc magis aligero subdita quaeque deo est.

15

At mea, si poscis quae sit sententia, dicam:

      "Pulchrior iste tuas, Panthea, vincit opes".

Huic dedit ecce libens cultam Cyllenius artem,

      Huic datus ex ipsa Pallade sensus inest;

Hunc etiam Idalio puerum Venus aurea colle

20

      Atque triplex aluit Gratia iuncta comes.

Exuit humano concretam in corpore labem

      Et plenum aethereo munus honore dedit.

Annua qui Paphiae renovat monumenta querelae

      Et qui purpureo sanguine tinctus hyat,

25

Raptus et Iliacis nemorosae in vallibus Idae,

      Misceat ut magno pocula grata Iovi,

Et qui funerea tristes notat arbore casus

      Quique gerit Phrygiis membra resecta modis,

Et miserum vitrea qui se male vidit in unda

30

      Atque avida raptus Naiade cedit Hylas.

Aspice sydereo radiantia lumina vultu

      Labraque purpureis invidiosa rosis.

Aspice composito candentes ordine dentes

      Cunctaque vincentes Punica mala genas.

35

Nonne vides sparsos per eburnea colla capillos?

      Nonne sonant ipsum verba relata Iovem?

Quid referam Baccho dignas vel Apolline palmas

      Et quae tam pulchro corpore membra nitent?

Sola pharetrati si signa Cupidinis addas,

40

      Hic erit ex omni parte sequendus Amor.

Sensit ut hoc natus maternas tristis ad oras,

      Ocius insano turbine fecit iter.

Quod sibi collatus toto foret alter in orbe,

      Indoluit roseas, hymbre rigante, genas.

45

Cui Venus arridens: "Puer o dulcissime" dixit,

      "Non sunt haec animo sic inenuda gravi.

Sola ego te peperi, genitrix pulcherrima rerum,

      Ne foret aethereo pulchrior axe deus.

Quilibet accepta pendent ab origine nati

50

      Atque satum magno quenque parente iuvat.

Admirata tuam venerantur numina formam.

      Quis putet? Invicto tu Iove maior ades.

Ipsa etiam tellus aliquem poscebat alumnum,

      Qui fieret formae publica fama suae.

55

Rara placent semper generosae corpora menti,

      Nec nisi de raris fama petenda venit.

Vt foret humanae mea nota potentia genti,

      Omnibus ipsa fui viribus usa meis.

Affeci eximiis Brunorum dotibus aptum,

60

      Quem genuit Iuli terra beata Fori.

Quare agit emeritas tanto pro munere grates,

      Nostraque mortalis numina quisque colit.

Hunc tamen insanis subiectum ardoribus egi,

      Ne gereres humeris spicula vana tuis.

65

Omnia nanque tuae cedant cum robora dextrae,

      Sic decet humanas vincat ut illa manus".

His dictis placatus Amor sua tela resumpsit,

      Et iuvenem insolito torsit amore rudem.

Vnde nimis caeco miseras fovet igne medullas

70

      Et medio latum pectore vulnus hyat.

Te cupit hic solam, solam hic te, Panthea, clamat,

      Hic soli addictus dat tibi quicquid habet.

Cum sua vel totum quivis se dedat amator,

      Ingenui est gratas cordis inire vices.

 

5.

Forte Cytheriaco stabat Venus alma sub antro

      Texebatque sua myrthea serta manu.

Lenibat varia ferventem mente laborem:

      Nam labor est aliqua decipiendus ope.

5

Antiquum Iliaci furtum repetebat amantis

      Et subiit Siculo vertice natus Eryx;

Turpiter ut visa est tacito deprehensa marito,

      Vtque fero iacuit strictus Adonis apro;

Rettulit ut Phrygio primam sub iudice palmam,

10

      Vtque sub aequoreo condita pisce fuit.

Talia dum fuerant tacita meditata Dione,

      Ivit ad attonitam nostra querela deam.

Vt mea letali languentia corpora morbo

      Audiit, incoeptum moesta remisit opus.

15

Vectaque torquatis subito volat illa columbis

      Et petiit Clario regna dicata deo.

Illhic certa dabat dubiis oracula rebus,

      Turba nec in patriam cassa redibat humum.

Desiluit celeri simul ac Venus anxia curru,

20

      Territus exangui palluit ore deus.

Haeserat et trepidus prisci non immemor ignis,

      Ne foret expertae plaga novata facis.

Cui placido Cytherea prius sic ore locuta est,

      Deque oculis cecidit gutta decora piis:

25

"Excute semineci praelatum fronte timorem:

      Nulla tuum figet nostra sagitta latus.

Si miser Aemonios doluisti, Phoebe, per agros,

      Cum fuit in virides versa puella comas,

Non odiosa fui tantorum causa malorum,

30

      Tota sed in natum est culpa ferenda meum.

Hic etiam in nostros saevit puer improbus artus

      Telaque materno sanguine tincta gerit.

Fatidicum si nulla deum mendacia fallunt,

      Irrita ne Veneris dicta precantis habe!

35

Felsinea releves Faustum regione iacentem,

      Quem rapit infesta mors violenta manu.

Infoelix vacuas si vita recedat in auras,

      Nudus et Aelysias si petat ille domos,

Quis molles elegos, forti quis regia cantu

40

      Gesta, quis alta meum tollet in astra decus?

Ingenio comperta tuo medicina iuvabit

      Et feret optatae quanque salutis opem.

Virbius arte tua Stygiis revocatus ab undis

      Signa salutiferae monstrat aperta viae.

45

Vnica cum sacris faveas tutela poetis,

      Annue communi, Phoebe rogate, viro".

Cynthius indoluit sortem miseratus iniquam

      Et celer ante meum constitit ille torum;

Confectumque dedit varios medicamen in usus

50

      Nostraque sunt gravibus membra levata malis.

Mox deus in tenuem fugiens evanuit auram

      Et manifesta suae signa reliquit opis.

Solvit ut accepto meritas pro munere grates,

      In patrias rediit Cypria laeta domos.

55

Lavit et aethereo defessum nectare corpus

      Atque intermissum continuavit opus.

 

6.

Pomponi, altiloquos inter venerande poetas,

      Pomponi, aetatis gloria prima tuae,

Inscia verarum saperet si Curia rerum,

      Tam magnum coleret tempus in omne virum.

5

Illa sed indignum merito te fraudat honore,

      Et cadit ingrata vanus in Vrbe labor.

Heu medio prostrata iacet sub fornice Musa

      Cogitur et turpi delituisse situ.

Hi sunt hi mores, haec nostri tempora saecli,

10

      Haec sunt ingeniis praemia digna novis.

Languida corrumpunt ignavas ocia mentes,

      Et qui tam molli luxus in Vrbe viget.

Hoc parit ignari turpissima praesidis aula:

      Destruit infectum caetera membra caput.

15

Ipsa olim miseras consumpsit inertia gentes

      Et nullum est, quod non struxerit illa, nefas.

Haec docuit niveo succumbere Gnosida tauro;

      Te dedit haec rapidis, Sardanapale, rogis.

Haec Agamemnonio temerata cubilia tinxit

20

      Sanguine, Sydonium fregit et ista ducem.

Estimet ergo rudis non notum Curia vatem?

      Illa igitur sapiens stulta probabit opus?

Approbet haec scurras, lenones, scorta, cynedos;

      Approbet haec solito quodlibet ore nefas.

25

Omnia laetantur parili commertia coetu,

      Demptaque de spurca rana palude cadit.

Quam bene prisca suos laudarunt saecula vates,

      Dum gratum aeterni nomen honoris erat!

At postquam admisso contempta est crimine fama,

30

      Squallidus heu vili sorde poeta iacet.

Haec tamen irrides nostri ludibria saecli:

      Non facit ad magnos vulgus inane viros.

Nulla potest fortuna, licet contraria, quenque

      Vincere, qui stabili se tueatur ope.

35

Inscia formident adversam pectora sortem,

      Et quorum obscuro est fama sepulta loco.

At tua cum nullo virtus cadat obruta casu,

      Aspicit ostensas fors inimica nates.

Vt pedibus calcata tuis Fortuna rubescat,

40

      Fungitur officio mens generosa suo.

Perdita tu Latiae renovas primordia linguae:

      Quenque Palemonia suscipis arte rudem.

Tu veterum pandis latebrosa enygmata vatum

      Scriptaque non notis verba soluta modis.

45

Alta Maronaeo tu gesta reponis hyatu,

      Nec minus hystorica dicta probata fide.

Flaventes ceu multa coit formica per agros,

      Collocet ut tectis grana novella suis,

Sic numerosa fluit sitientis turba iuventae,

50

      Vt tua vesanam detrahat unda sitim.

Optatis abeunt expleti fluctibus omnes,

      Deque tuo manat fonte perennis aqua.

Vnde fit extremis rapias tua nomina flammis,

      Illaque sint nulla deperitura die.

55

Quam tua sors melior, Crasso quam ditior ipso:

      Ditior est aliis quem sua Musa beat.

Ipse ego recta sequens tanti vestigia regis

      Servili excutiam subdita colla iugo.

Non bene difficili paret sacer incola freno,

60

      Non est imperio Musa premenda gravi.

Sed quia mens audax vastos concepit hyatus

      Et verae intactum relligionis opus,

Livia praeludet numeris levioribus apta,

      Dum meus ingenti pulvere sudet equus.

65

Ipse prius volucri citharedus pectine tangit

      Et liquidam admota temperat aure chelym;

Inde ubi cuncta videt concordi fila canore,

      Carmina concinnis vocibus apta sonat.

Sed, licet exiguum, nostri cape munus agelli,

70

      Gratus et aequoreas rivulus intrat aquas.

Fertilis interdum sterili stat messis in agro

      Et, modo quae fuerat credita spina, rosa est.

 

7.

Dicebas sanctum fracturam foedus amicam

      Saevaque cum domina bella futura mea.

Dixit idem miserans coecos Philomusus amantes,

      Vestra sed in Zephyros verba caduca dabam.

5

Prospera credebam stabili dare lintea vento,

      Illa nec in tutis obruitura locis.

Credulus est primo iuvenis sub amore, sed illum

      Decipit occulto Sorsque Venusque dolo.

Irrita nunc cecidit tanti fiducia cordis;

10

      Non expectata captus ab arte fui.

Quam tua Cumaeam superant oracula vatem,

      Quam socius Lycio verior ore fuit!

En ea, iam cupido tenera mihi blandior agna,

      Doctaque ceu nostros passer inire sinus,

15

Heu, heu desertum torvis me spectat ocellis,

      Iactat et in miserum fortia verba caput.

Attamen ipse sequor rigidam studiosus amicam,

      Vt dominum sequitur blanda catella suum.

Quoque magis tacito pronum videt ore clientem,

20

      Illa magis tumida mente superba venit.

Captivo insignem ducit de vate triumphum:

      Vinctus ut in tota bubalus urbe trahor.

Vt iocus illudor digito monstratus ab omni:

      Tam ruit insano coecus amore furor.

25

Haec ego perferrem Mario constantior ipso,

      Sed mea me coram gaudia tacta movent.

Quam mallem Thamyrae, Siculi quam fata Cyclopis:

      Ante oculos gravius vulnera facta premunt.

Hinc fuit Herculeo percussus vulnere Nessus,

30

      Hinc subita populus caede biformis obit.

Tunc iecur accensam tumefactum fervet in iram,

      Tunc fera vesana trudor in arma manu.

Ah nimis icta gemit valido mea Livia pugno,

      Oblitus et sparso sanguine nasus inest.

35

Haec utinam arsisset subiectis dextera flammis,

      Vt fuit errantis iam manus usta viri.

Nam simulac paulum sese gravis ira remisit

      Asperior solito poena dolore venit.

Demissa peterem veniam cervice pudentem,

40

      Ni foret imperio saevior illa dato.

Vellem ego, nec possum tantos sufferre dolores;

      Hinc precor erratis parcat ut illa meis.

Altera vel medio quamvis sit fornice Thais,

      Infectam nulla Pallada labe reor.

45

Quisquis amat, propriam putet esse quod optat amicam,

      Ni velit impatiens saepius esse miser.

 

8.

Liber, io, dura Saturnus compede clamat;

      Ebria vinosus festa December habet.

Hinc procul omnis eat rigidae censura senectae,

      Bacchica rugosa pocula fronte carent.

5

Lauta coronatis fiant convivia mensis

      Et titubent nimio tempora fusa mero.

Sumite certatim vetulo spumantia Baccho

      Cymbia: quocumque est palma tenenda loco.

Perniciosa merum nec temperet unda liquorem,

10

      Ne pereant Chio prompta Falerna cado.

Ipse etiam sumpsit magno cum Caesare Roma

      Ambrosias solito largius ore dapes.

Horrida ne laedant hybernae frigora brumae,

      Grandia flammigeris addite ligna focis.

15

Et circum nulla gaudentes lege choreas

      Incitet ad Phrygios tybia pulsa sonos.

Ardua vesanas ad sydera tollite voces;

      Mens eat innumeris exhylarata iocis.

Dicite: "io, foelix multos Lodovicus in annos

20

      Vivat et assiduo totus in ore sonet."

Dicite: "io, faustos quibus hoc sub principe nasci

      Contigit ac tanto numine posse frui."

Inde ubi lux fuerit multo consumpta Lyaeo,

      Candida iucundae tempora noctis eant.

25

Dulcia multiplicet fundens carchesia Bacchus,

      Quae bibit Icarea turba cruenta nece;

Quae sumpsit pastor Siculo Polyphemus in antro,

      Cui sunt Dulichia lumina fossa manu;

Quae bonus Aeneae profugo donavit Acestes,

30

      Quae tenet aprico colle Phalernus ager.

Atque agitet nimia doctas prurigine clunes,

      Mollis et assiduum rumpat amica latus.

Mutua diverso revocentur gaudia lusu,

      Nec vacet instanti fessa labore Venus.

35

Et demum exhaustos mollis sopor opprimat artus,

      Robur et ammissum mensa diurna ferat.

Sic poscit licitis apta est quae lusibus aetas,

      Sic utenda suo tempora more iubent.

Rideat ignari temeraria murmura vulgi,

40

      Qui sua posthabito vota pudore facit;

Nec metuat rapidis agitata tonitrua ventis:

      Non habet ultores turba iocosa deos.

Si fera mutato sineret Fortuna tenore,

      Non essem monitis devius ipse meis.

45

Impia sed vento spirent cum fata sinistro,

      Non nisi digna sua tempora sorte traham.

Nullus in adversos tendit sua brachia fluctus:

      Debet enim duris cedere quisque deis.

Vos, quibus arridet vultu Fortuna sereno,

50

      Tam bona veloci prehendite dona manu!

Non reditura volant fugientis gaudia vitae:

      Qui sapit, ignavos non sinit ire dies.

 

9.

I, vome nunc animi fortissima gesta ferocis;

      I, iace constantis pectora firma viri!

Quam bene tanta suis respondent verba triumphis;

      Exemplum invicti non leve cordis ades.

5

Iam modo laurigerum currus te vectat eburnus

      Romaque spectantem vix capit alta chorum.

Ecce trahis valido superatum Marte Syphacem

      Ad Capitolini templa vetusta Iovis.

Tu Fabiam stragem, tu Parthica damna rependis

10

      Atque Iugurtinae bella sinistra manus.

Gignit et icta tuo subitas pede terra cohortes,

      Vt Pompeianae vox rata fiat opis.

Quis non magnanimi referat nova facta poetae,

      Quis non auspicii tam bona signa tui?

15

Dic tamen, o Caesar, duro suffulte metallo,

      Dic, precor, immota mente, severe Cato:

Cur solo deserta die ploratur amica

      Et stantem invito vix pede scandis equum?

Cum sint magnarum tractanda negocia rerum,

20

      Cur venit in mentem sola puella tuam?

Lumine cur crebro lachrymatam respicis urbem,

      Cur tua singultu verba sequente cadunt?

Quid si manantem septena per hostia Nilum

      Et peteres gelidae regna suprema plagae?

25

Vbera deiicerent largum tunc lumina flumen,

      Illud et Ioniis latius esset aquis.

Saepius ex minimis nata est praesumptio rebus,

      Vt ventura suae cognita sortis eant.

Sic iacet Hectoreum robur fastusque superbi,

30

      Sic lepus ex saeva tygride factus abis?

Quam cito magnifici mutata est forma triumphi;

      Fallitur ingenio pectus inane suo.

An nescis, demens, formosam, Fauste, puellam

      Certa vel in dominos iura tenere deos?

35

Sis licet Aeacides rigidis metuendus in armis,

      Si velit acer Amor, Traso pusillus eris.

 

10.

Quid referam miseris contraria fata poetis?

      Non latet occulto plaga cruenta sinu.

Prodita sunt Graiae Paeantia vulnera genti:

      Si qua patent nullo teste probanda manent.

5

Scilicet infoelix primaevi carminis autor

      Strymonia caesus concidit ille nuru.

Maeonides quamvis alto foret inclytus oestro,

      Ille tamen gemino lumine cassus erat.

Et sua cum sacro cecidit nova nupta marito,

10

      Qua fuerat prima nocte ligatus hymen.

Turpiter occisus rabidi compertor iambi

      Et iacuit dura strictus Aristo fame.

Comicus est liquidis vates submersus in undis

      Et tragicum rapuit turba cruenta canum.

15

Delapsa ex aquila celeres testudo per auras

      Heu cerebrum illisit, Aeschile calve, tuum

Sunt nimis obscuri transfixa Lycophronis exta;

      Sicanius pressa fauce poeta perit.

Teia Musa dolet mortemque incusat acerbam

20

      Sumptaque thyrsigeri parvula grana dei.

Heu summis infensa viris cogebat egestas

      Vt traheres scabram, Plaute diserte, molam.

Pinguia cum culto cecinit qui pascua rure

      Ipsaque Dardanii strenua gesta ducis,

25

Putridus huic fluxit crudo de pectore sanguis

      Et lacer immundae servus adhaesit harae;

Ac miser indigna praeventus morte reliquit

      Interrupta suae tot monumenta tubae.

Lippus, inops, Latio depulsus Horatius orbe,

30

      Dum sequitur partes maxime, Brute, tuas.

Vendidit esuriens Thebanam Statius urbem,

      Vt duram Aonia pelleret arte famem.

Dum caneres grandi civilia bella cothurno,

      Ah, Lucane, fero rapte Nerone cadis.

35

Naso Thomitanis exul male vixit in oris,

      Musa nec auctori profuit ulla suo.

Et nova ne sortis desint exempla sinistrae,

      Saeva trahunt parili me quoque fata vice.

Seu natale solum, seu Gallica regna peragro,

40

      Nulla micat dextro sydere clara dies.

Ipse ego sum tenebris atro carbone notandis,

      O infoelici nate poeta die!

Vel bona vel primo semper mala dantur ab ortu;

      Foelix, a supera cui favor arce venit.

45

Praecipitem me saeva rotet Fortuna licebit,

      Nostra tamen vati blanda puella suo est.

Si pluviae surgunt Hyades, si tristis Orion,

      Si nix frigenti nata vapore fluit,

Si peto ventosi saxosas verticis Alpes,

50

      Mitigat haec duram monstrat et una viam.

Haec facit ut durem per mille pericula rerum:

      Est aliquid dominae posse placere suae.

Haec quoque si radios mutet pia stella benignos,

      Ad laqueum veniam, Cressa puella, tuum.