Albertino Mussato carmina 2

Testo base di riferimento: G. Monticolo, 1890; L. Padrin, 1887

Cura dell'edizione digitale: Tiziana Brolli

Altre sezioni


Muxatus

Diva parens heroa, metris attende remissis;

      Forte ea plus pensi quam mediteris habent.

Atque tuam pretende chelim paulisper in altum;

      Aspiret velis fortior aura tuis.

5

Hactenus admissi per molia verba Iohanis;

      Temptavit nostros altera cura modos;

Panditur archigrafi magni ducis actio Tanti

      Que non est humeris tanta ferenda meis.

Hic sublatus humo, convexi culmina celi

10

      Tangit et a nobis pene videndus abit.

Vranie

O Patavos inter mea parvula vatis ymago,

      Qui, cum scire pares, erudiendus eris,

Nil mirum, si summa placent tibi carmina Tanti;

      Ante tuos ortus quippe magister erat.

15

Hic meus a summo sibi diggerit omnia celo,

      Sedulus, hac mecum factus in arte senex.

Raptus ad octavam persepe per ardua speram

      Destituit gressus post sua terga meos.

Nec fari me pudet; placcabilis illi

20

      Sepe quidem didici, sepe magistra fui.

Nonne vides illi quam sint notissima celi

      Sidera sub propriis enumerata rotis?

Stella per occasum gradiens et queque per ortum

      Volvitur aut toto lucet in orbe, sua est.

Muxatus

25

En ego sic simplex, uno sub climate vivam?

      Hei michi! dic: de me quid, mea mater, erit?

Vranie

Sufficit et satis est animo si vixeris equo;

      Sit tibi cum paribus vita beata tuis.

Muxatus

Sic faciam; quid me magnis conferre valeret?

30

      Insector, parve condictionis ero.

Nunc michi dic de te, celi regina comati,

      Cuius ab eterno famine nomen habes,

Cur responsa tuis ipsis affatibus egre

      Sic tulit enixe de novitate lee?

Vranie

35

Sperabat stellis sic oblectatus in illis

      Me positis illas equiparasse feras.

Nec quesita fui, nisi quis michi detulit illud

      Indicium nostris applicuisse polis.

De genitis certamen erat, vivisque satisque

40

      Sicque alitis nulla posteritate feris.

Quid super hiis dici potuit, quam corpora physis

      Quas habuit vires fudit in illa suas?

Pono super brutis prelustria sydera raro;

      Plus ea quam credas nobilitatis habent.

45

Sunt eciam nobis alie quibus utimur artes,

      Que species multas utilitatis habent.

Quod peragunt parce; Stigii sum conscia pensi;

      Cerno sub infernis semper futura polis.

Sepe michi verum tepidis inquiritur extis,

50

      Nullaque me scisso corporo fibra latet.

Etheris interea cerno, servoque volucres,

      Cum quibus indicio liberiore fruor.

Ars mea venturi quicquid sibi murmurat ales

      Concipit; audite dant michi multa fere;

55

Nonnisi percusso panduntur murmura celo

      Nulla latent aures climata tacta meas.

Si bene tunc vidi, veneto latissima regno

      Rura per augurium iuncta fuere meum.

Non adii stellas, aliter contenta minore

60

      Indicio; satis hec explicuisse reor.

Tempus erit, non longa mora est, ut in omine vestro

      Exultet magni forsitan aula ducis.

Muxatus

Adveniant bona, diva, precor, dum talia semper

      Sint bona cum Patavo participata meo.

Vranie

65

Sic et erunt; hiisdem fundata penatibus olim

      Nectitur auspiciis utraque terra bonis.

Muxatus

Cumque fluant multis plerumque vocabula metris

      Vel producta parum vel breviata nimis,

Dic, dea, si vox hec "sopita" sit emula nostre

70

      Que fuerat metris attenuata meis.

Vranie

Emula non, sed leta, novum quia senserat usum,

      Vox fuit antiquos non imitata viros;

Vox nova visa fuit prima quia venit ab arte,

      Tempore sed nullo tollitur artis opus.

75

Detulit autori qui res ab origine format

      Vox tua, lex cuius digna favore fuit.

Fonte cadunt greco quas format Vgucio voces,

      Sicque brevis greca fluxit ab arte "sopor".

Salva fides veterum maneat, cedatque sopori

80

      Qui dominus stirpis, si volet, usus erit.

Muxatus

Mater, in hoc verbo cur sola mireris arte?

      De tanta Tantum suspicione trahe.

Vranie

Temptet in herois Nasonis carmina nostri

      "Thesea pressuras semisopita manus";

85

Tantus in hoc tecum voluit colludere verbo;

      Illa tamen ficti verba soporis erant.

Muxatus

Dic, age, cum teneat veterum monimenta priorum

      Tantus ut e minimis nulla movere velit,

Quod semel obtigerat vix de tot milibus uni,

90

      Cur caput est terni sic breve sepe pedis?

Vranie

Hoc ingens vicium est atque intolerabile semper,

      Sed rudium mos est, quos grava artis onus.

Hoc sibi nonnulli licitum fecere moderni;

      Laudat in hoc, vates, iussio nostra graves.

95

Hoc michi mens fuerat nulli indulxisse poete;

      Sed iubeo Tanto cuncta licere meo.

Muxatus

Certe equum est liceat; ratio non discrepat ulla,

      Ne bene quo cepit carmine liber eat.

Dux quoque lustrales ducat feliciter annos

100

      Mille; sequens totidem tempora Tantus agat.