Accepit mundus legem: dedit arma per omnes
Admonuitque sui: uitulus sic namque minatur,
Qui nondum gerit in tenera iam cornua fronte;
Sic dammae fugiunt, pugnant uirtute leones
5
Et morsu canis et caudae sic scorpius ictu,
Concussisque leuis pennis sic euolat ales.
Omnibus ignotae mortis timor, omnibus hostem
Praesidiumque datum sentire et noscere teli
Vimque modumque sui. sic et scarus arte sub undis
10
Si n....
Decidit adsumptamque dolo tandem pauet escam,
Non audet radiis obnixa occurrere fronte,
Auersus crebro uimen sed uerbere caudae
Laxans subsequitur tutumque euadit in aequor.
15
Quin etiam, si forte aliquis, dum praenatat, arto
Mitis luctantem scarus hunc in uimine uidit,
Auersi caudam morsu tenet atque ita <uellit>
Libera ut e nassa quae texit praeda resultet.
Sepia tarda fugae tenui cum forte sub unda
20
Deprensa est - iam iamque manus timet hilla rapacis -,
Inficiens aequor nigrum uomit illa cruorem
Auertitque uias oculos frustrata sequentes.
Clausus rete lupus, quamuis immitis et acer
Dimotis cauda summissus sidit harenis
25
in auras
Emicat atque dolos saltu deludit inultus.
Et muraena ferox teretis sibi conscia tergi
Ad laxata magis conixa foramina retis
Tandem per multos euadit lubrica flexus
30
Exemploque nocet: cunctis iter inuenit una.
At contra scopulis crinali corpore segnis
Polypus haeret et hac eludit retia fraude
Et sub lege loci sumit mutatque colorem
Semper ei similis quem contigit: atque ubi praedam
35
Pendentem saetis auidus rapit, hic quoque fallit,
Elato calamo cum demum emersus in auras
Brachia dissoluit populatumque exspuit hamum.
At mugil cauda pendentem euerberat escam
Excussamque legit; lupus acri concitus ira
40
Discursu fertur uario fluctusque ferentes
Prosequitur quassatque caput, dum uulnere saeuus
Laxato cadat hamus et ora patentia linquat.
Nec proprias uires nescit muraena nocendi
Auxilioque sui, morsu nec comminus acri
45
Deficit aut animos ponit captiua minacis,
Anthias his tergo quae non uidet utitur armis,
Vim spinae nouitque suae uersoque supinus
Corpore lina secat fixumque intercipit hamum.
Cetera quae densas habitant animalia siluas
50
Aut uani quatiunt semper lymphata timores
Aut trahit in praeceps non sana ferocia gentis:
Ipsa sequi natura monet uel comminus ire.
Impiger ecce leo uenantum sternere pergit
Agmina et aduersis infert sua pectora telis,
55
Quoque uenit fidens magis et sublatior ardet
Concussitque toros et uiribus addidit iram,
Procidit atque suo properat sibi robore letum.
Foedus Lucanis prouoluitur ursus ab antris,
Quid nisi pondus iners stolidaeque ferocia mentis?
60
Actus aper saetis iram denuntiat hirtis:
Se ruit oppositi nitens in uulnera ferri,
Pressus et emisso moritur per uiscera telo.
Altera pars fidens pedibus dat terga sequenti,
Vt pauidi lepores, ut fuluo tergore dammae
65
Et capto fugiens ceruus sine fine timore.
Hic generosus honos et gloria maior equorum,
Nam capiunt animis palmam gaudentque triumpho:
Seu septem spatiis circo meruere coronam,
Nonne uides, uictor quanto sublimius altum
70
Attollat caput et uulgi se uenditet aurae;
Celsaue cum caeso decorantur terga leone,
Quam tumidus quantoque uenit spectabilis actu
Compescitque solum generoso concita pulsu
Vngula sub spoliis grauiter redeuntis opimis?
75
Quid laus prima canum? quibus est audacia praeceps
Venandique sagax uirtus uiresque sequendi,
Quae nunc elatis rimantur naribus auras,
Et nunc demisso quaerunt uestigia rostro
Et produnt clamore feram dominumque uocando
80
Increpitant; quem si collatis effugit armis,
Insequitur tumulosque canis camposque per omnes.
Noster in arte labor positus, spes omnis in illa.
Nec tamen in medias pelagi te pergere sedes
Admoneam uastique maris temptare profundum:
85
Inter utrumque loci melius moderabere finem.
Aspera num saxis loca sint - nam talia lentos
Deposcunt calamos, at purum retia litus -
Num mons horrentes demittat celsior umbras
In mare - nam uarie quidam fugiuntque petuntque -
90
Num uada subnatis imo uiridentur ab herbis
Obiectetque moras et molli seruiat algae.
Discripsit sedes uarie natura profundi
Nec cunctos una uoluit consistere pisces.
Nam gaudent pelago quales scombrique bouesque,
95
Hippuri celeres et nigro tergore milui
Et pretiosus elops nostris incognitus undis
Ac durus xiphias ictu non mitior ensis
Et pauidi magno fugientes agmine thynni,
Parua echenais - at est, mirum, mora puppibus ingens -
100
Tuque, comes ratium tractique per aequora sulci
Qui semper spumas sequeris, pompile, nitentes,
Cercyrosque ferox scopulorum fine moratus,
Cantharus ingratus suco; tum concolor illi
Orphos caeruleaque rubens erythinus in unda,
105
Insignis sargusque notis, insignis iulis
Et super aurata sparulus ceruice refulgens
Et rutilus phager et fului synodontes et ex se
Concipiens channe gemino sibi functa parente,
Tum uiridis squamis, paruo saxatilis ore
110
Et rarus faber et pictae mormyres et auri
Chrysophrys imitata decus, tum corporis umbrae
Liuentis rapidique lupi percaeque tragique,
Quin laude insignis caudae melanurus et ardens
Auratis muraena notis merulaeque uirentes
115
Immitisque suae gonger per uulnera gentis
Et captus duro nociturus scorpios ictu
Ac numquam aestiuo conspectus sidere glaucus.
At contra herbosa pisces laetantur harena
Vt scarus, epastas solus qui ruminat escas,
120
Fecundumque genus maenae lamirosque smarisque
Atque immunda chromis, merito uilissima salpa
Atque auium phycis nidos imitata sub undis
Et squamas tenui suffusus sanguine mullus,
Fulgentes soleae candore et concolor illis
125
Passer et Hadriaco mirandus litore rhombus;
Tum lepores lati, tum molles tergore ranae
Extremi pareuc.....
<>
<>
130
Lubricus et spina nocuus non gobius ulli
Et nigrum niueo portans in corpore uirus
<>
Lolligo durique sues sinuosaque caris
Et tam deformi non dignus nomine asellus
135
Tuque peregrinis acipenser nobilis undis