Ouidius halieutica


Accepit mundus legem: dedit arma per omnes

Admonuitque sui: uitulus sic namque minatur,

Qui nondum gerit in tenera iam cornua fronte;

Sic dammae fugiunt, pugnant uirtute leones

5

Et morsu canis et caudae sic scorpius ictu,

Concussisque leuis pennis sic euolat ales.

Omnibus ignotae mortis timor, omnibus hostem

Praesidiumque datum sentire et noscere teli

Vimque modumque sui. sic et scarus arte sub undis

10

Si n....

Decidit adsumptamque dolo tandem pauet escam,

Non audet radiis obnixa occurrere fronte,

Auersus crebro uimen sed uerbere caudae

Laxans subsequitur tutumque euadit in aequor.

15

Quin etiam, si forte aliquis, dum praenatat, arto

Mitis luctantem scarus hunc in uimine uidit,

Auersi caudam morsu tenet atque ita <uellit>

Libera ut e nassa quae texit praeda resultet.

Sepia tarda fugae tenui cum forte sub unda

20

Deprensa est - iam iamque manus timet hilla rapacis -,

Inficiens aequor nigrum uomit illa cruorem

Auertitque uias oculos frustrata sequentes.

Clausus rete lupus, quamuis immitis et acer

Dimotis cauda summissus sidit harenis

25

 in auras

Emicat atque dolos saltu deludit inultus.

Et muraena ferox teretis sibi conscia tergi

Ad laxata magis conixa foramina retis

Tandem per multos euadit lubrica flexus

30

Exemploque nocet: cunctis iter inuenit una.

At contra scopulis crinali corpore segnis

Polypus haeret et hac eludit retia fraude

Et sub lege loci sumit mutatque colorem

Semper ei similis quem contigit: atque ubi praedam

35

Pendentem saetis auidus rapit, hic quoque fallit,

Elato calamo cum demum emersus in auras

Brachia dissoluit populatumque exspuit hamum.

At mugil cauda pendentem euerberat escam

Excussamque legit; lupus acri concitus ira

40

Discursu fertur uario fluctusque ferentes

Prosequitur quassatque caput, dum uulnere saeuus

Laxato cadat hamus et ora patentia linquat.

Nec proprias uires nescit muraena nocendi

Auxilioque sui, morsu nec comminus acri

45

Deficit aut animos ponit captiua minacis,

Anthias his tergo quae non uidet utitur armis,

Vim spinae nouitque suae uersoque supinus

Corpore lina secat fixumque intercipit hamum.

Cetera quae densas habitant animalia siluas

50

Aut uani quatiunt semper lymphata timores

Aut trahit in praeceps non sana ferocia gentis:

Ipsa sequi natura monet uel comminus ire.

Impiger ecce leo uenantum sternere pergit

Agmina et aduersis infert sua pectora telis,

55

Quoque uenit fidens magis et sublatior ardet

Concussitque toros et uiribus addidit iram,

Procidit atque suo properat sibi robore letum.

Foedus Lucanis prouoluitur ursus ab antris,

Quid nisi pondus iners stolidaeque ferocia mentis?

60

Actus aper saetis iram denuntiat hirtis:

Se ruit oppositi nitens in uulnera ferri,

Pressus et emisso moritur per uiscera telo.

Altera pars fidens pedibus dat terga sequenti,

Vt pauidi lepores, ut fuluo tergore dammae

65

Et capto fugiens ceruus sine fine timore.

Hic generosus honos et gloria maior equorum,

Nam capiunt animis palmam gaudentque triumpho:

Seu septem spatiis circo meruere coronam,

Nonne uides, uictor quanto sublimius altum

70

Attollat caput et uulgi se uenditet aurae;

Celsaue cum caeso decorantur terga leone,

Quam tumidus quantoque uenit spectabilis actu

Compescitque solum generoso concita pulsu

Vngula sub spoliis grauiter redeuntis opimis?

75

Quid laus prima canum? quibus est audacia praeceps

Venandique sagax uirtus uiresque sequendi,

Quae nunc elatis rimantur naribus auras,

Et nunc demisso quaerunt uestigia rostro

Et produnt clamore feram dominumque uocando

80

Increpitant; quem si collatis effugit armis,

Insequitur tumulosque canis camposque per omnes.

Noster in arte labor positus, spes omnis in illa.

Nec tamen in medias pelagi te pergere sedes

Admoneam uastique maris temptare profundum:

85

Inter utrumque loci melius moderabere finem.

Aspera num saxis loca sint - nam talia lentos

Deposcunt calamos, at purum retia litus -

Num mons horrentes demittat celsior umbras

In mare - nam uarie quidam fugiuntque petuntque -

90

Num uada subnatis imo uiridentur ab herbis

Obiectetque moras et molli seruiat algae.

Discripsit sedes uarie natura profundi

Nec cunctos una uoluit consistere pisces.

Nam gaudent pelago quales scombrique bouesque,

95

Hippuri celeres et nigro tergore milui

Et pretiosus elops nostris incognitus undis

Ac durus xiphias ictu non mitior ensis

Et pauidi magno fugientes agmine thynni,

Parua echenais - at est, mirum, mora puppibus ingens -

100

Tuque, comes ratium tractique per aequora sulci

Qui semper spumas sequeris, pompile, nitentes,

Cercyrosque ferox scopulorum fine moratus,

Cantharus ingratus suco; tum concolor illi

Orphos caeruleaque rubens erythinus in unda,

105

Insignis sargusque notis, insignis iulis

Et super aurata sparulus ceruice refulgens

Et rutilus phager et fului synodontes et ex se

Concipiens channe gemino sibi functa parente,

Tum uiridis squamis, paruo saxatilis ore

110

Et rarus faber et pictae mormyres et auri

Chrysophrys imitata decus, tum corporis umbrae

Liuentis rapidique lupi percaeque tragique,

Quin laude insignis caudae melanurus et ardens

Auratis muraena notis merulaeque uirentes

115

Immitisque suae gonger per uulnera gentis

Et captus duro nociturus scorpios ictu

Ac numquam aestiuo conspectus sidere glaucus.

At contra herbosa pisces laetantur harena

Vt scarus, epastas solus qui ruminat escas,

120

Fecundumque genus maenae lamirosque smarisque

Atque immunda chromis, merito uilissima salpa

Atque auium phycis nidos imitata sub undis

Et squamas tenui suffusus sanguine mullus,

Fulgentes soleae candore et concolor illis

125

Passer et Hadriaco mirandus litore rhombus;

Tum lepores lati, tum molles tergore ranae

Extremi pareuc.....

<>

<>

130

Lubricus et spina nocuus non gobius ulli

Et nigrum niueo portans in corpore uirus

<>

Lolligo durique sues sinuosaque caris

Et tam deformi non dignus nomine asellus

135

Tuque peregrinis acipenser nobilis undis