Ouidius tristia 4, 2

Altre sezioni


Iam fera Caesaribus Germania, totus ut orbis,

      Victa potest flexo succubuisse genu,

Altaque uelentur fortasse Palatia sertis,

      Turaque in igne sonent inficiantque diem,

5

Candidaque adducta collum percussa securi

      Victima purpureo sanguine pulset humum,

Donaque amicorum templis promissa deorum

      Reddere uictores Caesar uterque parent,

Et qui Caesareo iuuenes sub nomine crescunt,

10

      Perpetuo terras ut domus illa regat.

Cumque bonis nuribus pro sospite Liuia nato

      Munera det meritis, saepe datura, deis,

Et pariter matres et quae sine crimine castos

      Perpetua seruant uirginitate focos;

15

Plebs pia cumque pia laetetur plebe senatus,

      Paruaque cuius eram pars ego nuper eques.

Nos procul expulsos communia gaudia fallunt,

      Famaque tam longe non nisi parua uenit.

Ergo omnis populus poterit spectare triumphos,

20

      Cumque ducum titulis oppida capta leget,

Vinclaque captiua reges ceruice gerentes

      Ante coronatos ire uidebit equos,

Et cernet uultus aliis pro tempore uersos,

      Terribiles aliis immemoresque sui.

25

Quorum pars causas et res et nomina quaeret,

      Pars referet, quamuis nouerit illa parum.

"Hic, qui Sidonio fulget sublimis in ostro,

      Dux fuerat belli, proximus ille duci.

Hic, qui nunc in humo lumen miserabile fixit,

30

      Non isto uultu, cum tulit arma, fuit.

Ille ferox et adhuc oculis hostilibus ardens

      Hortator pugnae consiliumque fuit.

Perfidus hic nostros inclusit fraude locorum,

      Squalida promissis qui tegit ora comis.

35

Illo, qui sequitur, dicunt mactata ministro

      Saepe recusanti corpora capta deo.

Hic lacus, hi montes, haec tot castella, tot amnes

      Plena ferae caedis, plena cruoris erant.

Drusus in his meruit quondam cognomina terris.

40

      Quae bona progenies, digna parente, fuit.

Cornibus hic fractis uiridi male tectus ab ulua

      Decolor ipse suo sanguine Rhenus erat.

Crinibus en etiam fertur Germania passis,

      Et ducis inuicti sub pede maesta sedet,

45

Collaque Romanae praebens animosa securi

      Vincula fert illa, qua tulit arma, manu."

Hos super in curru, Caesar, uictore ueheris

      Purpureus populi rite per ora tui,

Quaque ibis, manibus circumplaudere tuorum,

50

      Vndique iactato flore tegente uias.

Tempora Phoebea lauro cingetur "io"que

      Miles "io" magna uoce "triumphe" canet.

Ipse sono plausuque simul fremituque canente

      Quadriiugos cernes saepe resistere equos.

55

Inde petes arcem et delubra fauentia uotis,

      Et dabitur merito laurea uota Ioui.

Haec ego summotus qua possum mente uidebo:

      Erepti nobis ius habet illa loci:

Illa per immensas spatiatur libera terras,

60

      In caelum celeri peruenit illa fuga;

Illa meos oculos mediam deducit in urbem,

      Immunes tanti nec sinit esse boni;

Inuenietque animus, qua currus spectet eburnos;

      Sic certe in patria per breue tempus ero.

65

Vera tamen capiet populus spectacula felix,

      Laetaque erit praesens cum duce turba suo.

At mihi fingendo tantum longeque remotis

      Auribus hic fructus percipiendus erit,

Atque procul Latio diuersum missus in orbem

70

      Qui narret cupido, uix erit, ista mihi.

Is quoque iam serum referet ueteremque triumphum:

      Quo tamen audiero tempore, laetus ero.

Illa dies ueniet, mea qua lugubria ponam,

      Causaque priuata publica maior erit.