Quid mirare meas tot in uno corpore formas?

      Accipe Vertumni signa paterna dei.

Tuscus ego Tuscis orior, nec paenitet inter

      Proelia Vulsinios deseruisse focos.

5

Haec mea turba iuuat, nec templo laetor eburno:

      Romanum satis est posse uidere Forum.

Hac quondam Tiberinus iter faciebat, et aiunt

      Remorum auditos per uada pulsa sonos:

At postquam ille suis tantum concessit alumnis,

10

      Vertumnus uerso dicor ab amne deus.

Seu, quia uertentis fructum praecepimus anni,

      Vertumni rursus credis id esse sacrum.

Prima mihi uariat liuentibus uua racemis

      Et coma lactenti spicea fruge tumet;

15

Hic dulcis cerasos, hic autumnalia pruna

      Cernis et aestiuo mora rubere die;

Insitor hic soluit pomosa uota corona,

      Cum pirus inuito stipite mala tulit.

Mendax fama, noces: alius mihi nominis index:

20

      De se narranti tu modo crede deo!

Opportuna mea est cunctis natura figuris:

      In quamcumque uoles uerte, decorus ero.

Indue me Cois, fiam non dura puella:

      Meque uirum sumpta quis neget esse toga?

25

Da falcem et torto frontem mihi comprime faeno:

      Iurabis nostra gramina secta manu.

Arma tuli quondam et, memini, laudabar in illis:

      Corbis in imposito pondere messor eram.

Sobrius ad lites: at cum est imposta corona,

30

      Clamabis capiti uina subisse meo.

Cinge caput mitra, speciem furabor Iacchi;

      Furabor Phoebi, si modo plectra dabis.

Cassibus impositis uenor: sed harundine sumpta

      Fautor plumoso sum deus aucupio.

35

Est etiam aurigae species Vertumnus et eius

      Traicit alterno qui leue pondus equo.

Suppetat hic, piscis calamo praedabor et ibo

      Mundus demissis institor in tunicis.

Pastor me ad baculum possum curuare uel idem

40

      Sirpiculis medio puluere ferre rosam.

Nam quid ego adiciam, de quo mihi maxima fama est,

      Hortorum in manibus dona probata meis?

Caeruleus cucumis tumidoque cucurbita uentre

      Me notat et iunco brassica uincta leui;

45

Nec flos ullus hiat pratis, quin ille decenter

      Impositus fronti langueat ante meae.

At mihi, quod formas unus uertebar in omnis,

      Nomen ab euentu patria lingua dedit;

Et tu, Roma, meis tribuisti praemia Tuscis

50

      (Vnde hodie Vicus nomina Tuscus habet),

Tempore quo sociis uenit Lycomedius armis

      Atque Sabina feri contudit arma Tati.

Vidi ego labentis acies et tela caduca,

      Atque hostis turpi terga dedisse fugae.

55

Sed facias, diuum Sator, ut Romana per aeuum

      Transeat ante meos turba togata pedes.

Sex superant uersus: te, qui ad uadimonia curris,

      Non moror: haec spatiis ultima creta meis.

Stipes acernus eram, properanti falce dolatus,

60

      Ante Numam grata pauper in urbe deus.

At tibi, Mamurri, formae caelator aenae,

      Tellus artifices ne terat Osca manus,

Qui me tam docilis potuisti fundere in usus.

      Vnum opus est, operi non datur unus honos.