Propertius elegiae 2, 1

Testo base di riferimento: P. Fedeli, 2005

Cura dell'edizione digitale: C. Formicola, 2010

Inserimento e controllo dei dati: P. Marzano, 2010

Altre sezioni


Quaeritis unde mihi totiens scribantur amores,

      Vnde meus ueniat mollis in ora liber.

Non haec Calliope, non haec mihi cantat Apollo:

      Ingenium nobis ipsa puella facit.

5

Siue illam Cois fulgentem incedere †cogis†,

      Totum de Coa ueste uolumen erit;

Seu uidi ad frontem sparsos errare capillos,

      Gaudet laudatis ire superba comis;

Siue lyrae carmen digitis percussit eburnis,

10

      Miramur facilis ut premat arte manus;

Seu compescentis somnum declinat ocellos,

      Inuenio causas mille poeta nouas;

Seu nuda erepto mecum luctatur amictu,

      Tum uero longas condimus Iliadas;

15

Seu quidquid fecit siue est quodcumque locuta,

      Maxima de nihilo nascitur historia.

Quod mihi si tantum, Maecenas, fata dedissent

      Vt possem heroas ducere in arma manus,

Non ego Titanas canerem, non Ossan Olympo

20

      Impositam, ut caeli Pelion esset iter,

Nec ueteres Thebas nec Pergama, nomen Homeri,

      Xersis et imperio bina coisse uada,

Regnaue prima Remi aut animos Carthaginis altae

      Cimbrorumque minas et bene facta Mari,

25

Bellaque resque tui memorarem Caesaris et tu

      Caesare sub magno cura secunda fores.

Nam quotiens Mutinam aut, ciuilia busta, Philippos

      Aut canerem Siculae classica bella fugae

Euersosque focos antiquae gentis Etruscae

30

     Et Ptolemaeei litora capta Phari,

Aut canerem Aegyptum et Nilum, cum attractus in urbem

      Septem captiuis debilis ibat aquis,

Aut regum auratis circumdata colla catenis

      Actiaque in Sacra currere rostra Via,

35

Te mea Musa illis semper contexeret armis,

      Et sumpta et posita pace fidele caput:

Theseus infernis, superis testatur Achilles,

      Hic Ixioniden, ille Menoetiaden.

† † †

Sed neque Phlegraeos Iouis Enceladique tumultus

40

      Intonat angusto pectore Callimachus,

Nec mea conueniunt duro praecordia uersu

      Caesaris in Phrygios condere nomen auos.

Nauita de uentis, de tauris narrat arator,

      Enumerat miles uulnera, pastor ouis,

45

Nos contra angusto uersamus proelia lecto:

      Qua pote quisque, in ea conterat arte diem.

Laus in amore mori, laus altera si datur uno

      Posse frui: fruar o solus amore meo!

Si memini, solet illa leuis culpare puellas

50

      Et totam ex Helena non probat Iliada.

Seu mihi sunt tangenda nouercae pocula Phaedrae,

      Pocula priuigno non nocitura suo,

Seu mihi Circaeo pereundum est gramine, siue

     Colchis Iolciacis urat aena focis,

55

Vna meos quoniam praedata est femina sensus,

      Ex hac ducentur funera nostra domo.

Omnis humanos sanat medicina dolores:

     Solus amor †morbi† non amat artificem.

Tarda Philoctetae sanauit crura Machaon,

60

      Phoenicis Chiron lumina Phillyrides,

Et deus exstinctum Cressis Epidaurius herbis

      Restituit patriis Androgeona focis,

Mysus et Haemonia iuuenis qua cuspide uulnus

      Senserat, hac ipsa cuspide sensit opem.

65

Hoc si quis uitium poterit mihi demere, solus

     Tantaleae poterit tradere poma manu;

Dolia uirgineis idem ille repleuerit urnis,

      Ne tenera assidua colla grauentur aqua;

Idem Caucasia soluet de rupe Promethei

70

      Bracchia et a medio pectore pellet auem.

Quandocumque igitur uitam mea fata reposcent

      Et breue in exiguo marmore nomen ero,

Maecenas, nostrae spes inuidiosa iuuentae,

      Et uitae et morti gloria iusta meae,

75

Si te forte meo ducet uia proxima busto,

      Esseda caelatis siste Britanna iugis,

Taliaque illacrimans mutae iace uerba fauillae:

      "Huic misero fatum dura puella fuit."

5

cogis N A F P Fedeli 1984 adnot. : frustra defendere conati sunt nonnulli viri docti

vidi ς Enk (prob.)

coccis Lachmann

cerno Leo, Heyworth

iuvit Barber