Altera iam teritur bellis ciuilibus aetas,
Suis et ipsa Roma uiribus ruit.
Quam neque finitimi ualuerunt perdere Marsi
Minacis aut Etrusca Porsenae manus
5
Aemula nec uirtus Capuae nec Spartacus acer
Nouisque rebus infidelis Allobrox,
Nec fera caerulea domuit Germania pube
Parentibusque abominatus Hannibal:
Inpia perdemus deuoti sanguinis aetas
10
Ferisque rursus occupabitur solum;
Barbarus heu cineres insistet uictor et urbem
Eques sonante uerberabit ungula;
Quaeque carent uentis et solibus ossa Quirini,
- nefas uidere - dissipabit insolens.
15
Forte quid expediat communiter aut melior pars,
Malis carere quaeritis laboribus.
Nulla sit hac potior sententia: Phocaeorum
Velut profugit exsecrata ciuitas
Agros atque lares patrios, habitandaque fana
20
Apris reliquit et rapacibus lupis,
Ire, pedes quocumque ferent, quocumque per undas
Notus uocabit aut proteruos Africus.
Sic placet? an melius quis habet suadere? secunda
Ratem occupare quid moramur alite?
25
Sed iuremus in haec: simul imis saxa renarint
Vadis leuata, ne redire sit nefas;
Neu conuersa domum pigeat dare lintea, quando
Padus Matina lauerit cacumina,
In mare seu celsus procurrerit Appenninus
30
Nouaque monstra iunxerit libidine
Mirus amor, iuuet ut tigris subsidere ceruis,
Adulteretur et columba miluo,
Credula nec rauos timeant armenta leones
Ametque salsa leuis hircus aequora.
35
Haec et quae poterunt reditus abscindere dulcis
Eamus omnis exsecrata ciuitas,
Aut pars indocili melior grege; mollis et exspes
Inominata perpremat cubilia.
Vos, quibus est uirtus, muliebrem tollite luctum,
40
Etrusca praeter et uolate litora.
Nos manet Oceanus circumuagus: arua beata
Petamus, arua diuites et insulas,
Reddit ubi cererem tellus inarata quotannis
Et inputata floret usque uinea,
45
Germinat et numquam fallentis termes oliuae
Suamque pulla ficus ornat arborem,
Mella caua manant ex ilice, montibus altis
Leuis crepante lympha desilit pede.
Illic iniussae ueniunt ad mulctra capellae
50
Refertque tenta grex amicus ubera,
Nec uespertinus circumgemit ursus ouile
Nec intumescit alta uiperis humus;
61
Nulla nocent pecori contagia, nullius astri
Gregem aestuosa torret inpotentia.
53
Pluraque felices mirabimur, ut neque largis
Aquosus Eurus arua radat imbribus,
55
Pinguia nec siccis urantur semina glaebis,
Vtrumque rege temperante caelitum.
Non huc Argoo contendit remige pinus
Neque inpudica Colchis intulit pedem;
Non huc Sidonii torserunt cornua nautae,
60
63
Iuppiter illa piae secreuit litora genti,
Vt inquinauit aere tempus aureum,
65
Aere, dehinc ferro durauit saecula, quorum
Piis secunda uate me datur fuga.