Defleram iuuenis tristi modo carmine fata:
Sunt etiam merito carmina danda seni.
Vt iuuenis deflendus enim tam candidus et tam
Longius annoso uiuere dignus auo.
5
Inreligata ratis, numquam defessa carina,
It redit in uastos semper onusta lacus;
Illa rapit iuuenes prima florente iuuenta,
Non oblita tamen, sed *repetitque* senes.
Nec mihi, Maecenas, tecum fuit usus amici:
10
Lollius hoc ergo conciliauit opus.
Fidus eram uobis nam propter Caesaris arma
Caesaris et similem propter in arma fidem.
Regis eras, Etrusce, genus: tu Caesaris alti
Dextera, Romanae tu uigil Vrbis eras.
15
Omnia cum posses tanto tam carus amico,
Te sensit nemo posse nocere tamen.
Pallade cum docta Phoebus donauerat artes:
Tu decus et laudes huius et huius eras.
*Vincit uulgares uincit* beryllus harenas,
20
Litore in extremo quas simul unda mouet.
Quod discinctus eras, animo quoque, carpitur unum:
Diluis hoc nimia simplicitate tua.
Sic illi uixere quibus fuit aurea Virgo,
Quae bene praecinctos postmodo pulsa fugit.
25
Liuide, quid tandem tunicae nocuere solutae,
Aut tibi uentosi quid nocuere sinus?
Num minus Vrbis erat custos et Caesaris obses?
Num tibi non tutas fecit in Vrbe uias?
Nocte sub obscura quis te spoliauit amantem,
30
Quis tetigit ferro durior ipse latus?
Maius erat potuisse tamen nec uelle triumphos,
Maior res magnis abstinuisse fuit.
Maluit umbrosam quercum nymphasque cadentes
Paucaque pomosi iugera certa soli;
35
Pieridas Phoebumque colens in mollibus hortis
Sederat argutas garrulus inter aues.
Marmorea *tminei* uincent monumenta libelli:
Viuitur ingenio, cetera mortis erunt.
Quid faceret? defunctus erat, comes integer idem
40
Miles et Augusti fortiter usque pius.
Illum piscosi uiderunt saxa Pelori
Ignibus hostiles reddere ligna rates.
Puluere in Emathio fortem uidere Philippi:
Quam nunc ille tener, tam grauis hostis erat.
45
Cum freta Niliacae texerunt lata carinae
Fortis erat circa, fortis et ante ducem,
Militis Eoi fugientis terga secutus
Territus ad Nili dum fugit ille caput.
Pax erat: haec illos laxarant otia cultus:
50
Omnia uictores Marte sedente decent.
Actius ipse lyram plectro percussit eburno,
Postquam uictrices conticuere tubae.
Hic modo miles erat, ne posset femina Romam
Dotalem stupri turpis habere sui.
55
Hic tela in profugos -tantum curuauerat arcum-
Misit ad extremos exorientis equos.
'Bacche, coloratos postquam deuicimus Indos,
Potasti galea dulce iuuante merum
Et tibi securo tunicae fluxere solutae:
60
Te puto purpureas tunc habuisse duas.
Sum memor et certe memini sic ducere thyrsis
Bracchia *purpurea* candidiora niue:
Et tibi thyrsus erat gemmis ornatus et auro:
Serpentes hederae uix habuere locum.
65
Argentata tuos etiam talaria talos
Vinxerunt certe nec, puto, Bacche negas.
Mollius es solito mecum tum multa locutus
Et tibi consulto uerba fuere noua.
Impiger Alcide, multo defuncte labore,
70
Sic memorant curas te posuisse tuas,
Sic te cum tenera multum lusisse puella
Oblitum Nemeae iamque, Erymanthe, tui.
Vltra numquid erat? torsisti pollice fusos,
Leuasti morsu leuia fila parum.
75
Percussit crebros te propter Lydia nodos,
Te propter dura stamina rupta manu.
Lydia te tunicas iussit lasciua fluentes
Inter lanificas ducere saepe suas.
Claua torosa tua pariter cum pelle iacebat,
80
Quam pede suspenso percutiebat Amor.
Quis fore credebat, premeret cum iam impiger infans
Hydros ingentes uix capiente manu,
Cumue renascentem meteret uelociter hydram,
Frangeret immanes uel Diomedis equos,
85
Vel tribus aduersis communem fratribus aluum
Et sex aduersas solus in arma manus?
Fudit Aloidas postquam dominator Olympi,
Dicitur in nitidum percubuisse diem
Atque aquilam misisse suam quae quaereret ecquis
90
Posset amaturo uina referre Ioui
Valle sub Idaea dum te, formose sacerdos,
Inuenit et presso molliter ungue rapit'.
Sic est: uictor amet, uictor potiatur in umbra,
Victor odorata dormiat inque rosa.
95
Victus aret uictusque metat, metus imperet illi,
Membra nec instrata sternere discat humo.
Tempora dispensant usus et tempora cultus:
Haec homines, pecudes, haec moderantur aues.
Lux est, taurus arat; nox est, requiescit arator
100
Liberat et merito feruida colla boui.
Conglaciantur aquae, scopulis se condit hirundo;
Verberat egelidos garrula uere lacus.
Caesar amicus erat: poterat uixisse solute,
Cum iam Caesar idem quod cupiebat erat.
105
Indulsit merito: non est temerarius ille;
Vicimus: Augusto iudice dignus erat.
Argo saxa pauens postquam Scylleia legit
Cyaneosque metus iam religanda ratis
Viscera dissecti mutauerat arietis agno
110
Aeetis sucis omniperita suis:
His te, Maecenas, iuuenescere posse decebat;
Haec utinam nobis Colchidos herba foret!
Redditur arboribus florens reuirentibus aetas;
Ergo non homini quod fuit ante redit,
115
Viuacesque magis ceruos decet esse pauentes
Si quorum in torua cornua fronte rigent?
Viuere cornices multos dicuntur in annos:
Cur nos angusta condicione sumus?
Pascitur Aurorae Tithonus nectare coniunx,
120
Atque ita iam tremulo nulla senecta nocet:
Vt tibi uita foret semper medicamine sacro,
Te uellem Aurorae complacuisse uirum.
Illius aptus eras croceo recubare cubili
Et, modo poeniceum rore lauante torum,
125
Illius aptus eras roseas adiungere bigas,
Tu dare purpurea lora regenda manu,
Tu mulcere iubam, cum iam torsisset habenas,
Procedente die, respicientis equi.
Quaesiuere chori iuuenem sic Hesperon illum
130
Quem nexum medio soluit in igne Venus,
Quem nunc in fuscis placida sub nocte nitentem
Luciferum contra currere cernis equis.
Hic tibi Corycium, casias hic donat olentis,
Hic et palmiferis balsama missa iugis.
135
Nunc pretium candoris habes, nunc redditus umbris:
Te sumus obliti decubuisse senem.
Ter Pylium fleuere sui, ter Nestora canum
Dicebantque tamen non satis esse senem;
Nestoris annosi uicisses saecula, si me
140
Dispensata tibi stamina nente forent.
Nunc ego quod possum: 'Tellus, leuis ossa teneto,
Pendula librato pondus et ipsa tuum.
Semper serta tibi dabimus, tibi semper odores,