Catullus carmina 63

Altre sezioni


Super alta uectus Attis celeri rate maria

Phrygium ut nemus citato cupide pede tetigit

Adiitque opaca siluis redimita loca deae,

Stimulatus ibi furenti rabie uagus animis

5

Deuolsit ilei acuto sibi pondera silice;

Itaque ut relicta sensit sibi membra sine uiro,

Etiam recente terrae sola sanguine maculans

Niueis citata cepit manibus leue typanum,

Typanum tuom, Cybebe, tua, mater, initia,

10

Quatiensque terga tauri teneris caua digitis

Canere haec suis adorta est tremebunda comitibus:

"Agite ite ad alta, Gallae, Cybeles nemora simul,

Simul ite, Dindymenae dominae uaga pecora,

Aliena quae petentes uelut exules loca

15

Sectam meam exsecutae duce me mihi comites

Rapidum salum tulistis truculentaque pelagi

Et corpus euirastis ueneris nimio odio,

Hilarate erae citatis erroribus animum.

Mora tarda mente cedat; simul ite, sequimini

20

Phrygiam ad domum Cybebes, Phrygia ad nemora deae,

Vbi cymbalum sonat uox, ubi tympana reboant,

Tibicen ubi canit Phryx curuo graue calamo,

Vbi capita Maenades ui iaciunt hederigerae,

Vbi sacra sancta acutis ululatibus agitant,

25

Vbi sueuit illa diuae uolitare uaga cohors;

Quo nos decet citatis celerare tripudiis".

Simul haec comitibus Attis cecinit notha mulier,

Thiasus repente linguis trepidantibus ululat,

Leue tympanum remugit, caua cymbala recrepant,

30

Viridem citus adit Idam properante pede chorus.

Furibunda simul anhelans uaga uadit, animam agens,

Comitata tympano Attis per opaca nemora dux,

Veluti iuuenca uitans onus indomita iugi;

Rapidae ducem secuntur Gallae properipedem.

35

Itaque ut domum Cybebes tetigere lassulae,

Nimio e labore somnum capiunt sine Cerere.

Piger his labante languore oculos sopor operit;

Abit in quiete molli rabidus furor animi.

Sed ubi oris aurei Sol radiantibus oculis

40

Lustrauit aethera album, sola dura, mare ferum,

Pepulitque noctis umbras uegetis sonipedibus,

Ibi Somnus excitum Attin fugiens citus abiit;

Trepidante eum recepit dea Pasithea sinu.

Ita de quiete molli rapida sine rabie

45

Simul ipsa pectore Attis sua facta recoluit,

Liquidaque mente uidit sine quis ubique foret,

Animo aestuante rusum reditum ad uada retulit.

Ibi maria uasta uisens lacrimantibus oculis,

Patriam allocuta maestast ita uoce miseriter:

50

"Patria o mei creatrix, patria o mea genetrix,

Ego quam miser relinquens, dominos ut erifugae

Famuli solent, ad Idae tetuli nemora pedem,

Vt aput niuem et ferarum gelida stabula forem

Et earum omnia adirem furibunda latibula,

55

Vbinam aut quibus locis te positam, patria, reor?

Cupit ipsa pupula ad te sibi dirigere aciem,

Rabie fera carens dum breue tempus animus est.

Egone a mea remota haec ferar in nemora domo?

Patria, bonis, amicis, genitoribus abero?

60

Abero foro, palaestra, stadio et gyminasiis?

Miser a! miser, querendum est etiam atque etiam, anime.

Quod enim genus figura est, ego non quod obierim?

Ego mulier, ego adolescens, ego ephebus, ego puer,

Ego gymnasi fui flos, ego eram decus olei;

65

Mihi ianuae frequentes, mihi limina tepida;

Mihi floridis corollis redimita domus erat,

Linquendum ubi esset orto mihi sole cubiculum.

Ego nunc deum ministra et Cybeles famula ferar?

Ego Maenas, ego mei pars, ego uir sterilis ero?

70

Ego uiridis algida Idae niue amicta loca colam?

Ego uitam agam sub altis Phrygiae columinibus,

Vbi cerua siluicultrix, ubi aper nemoriuagus?

Iam iam dolet quod egi, iam iamque paenitet".

Roseis ut hinc labellis sonitus citus abiit,

75

Geminas deorum ad aures noua nuntia referens,

Ibi iuncta iuga resoluens Cybele leonibus

Laeuumque pecoris hostem stimulans ita loquitur:

"Agedum, inquit, age ferox i, fac ut hunc furor agitet,

Fac uti furoris ictu reditum in nemora ferat,

80

Mea libere nimis qui fugere imperia cupit.

Age caede terga cauda, tua uerbera patere,

Fac cuncta mugienti fremitu loca retonent,

Rutilam ferox torosa ceruice quate iubam".

Ait haec minax Cybebe religatque iuga manu.

85

Ferus ipse sese adhortans rapidum incitat animo,

Vadit, fremit, refringit uirgulta pede uago.

At ubi umida albicantis loca litoris adiit,

Tenerumque uidit Attin prope marmora pelagi,

Facit impetum; ille demens fugit in nemora fera;

90

Ibi semper omne uitae spatium famula fuit.

Dea magna, dea Cybebe, dea domina Dindimei,

Procul a mea tuos sit furor omnis, era, domo;

Alios age incitatos, alios age rabidos.